अवीट गोडीचं जांभूळ यंदा दिसेना, कोकणातील आकेरी बाजारपेठ जांभळाविना सुनीसुनी

जांभळाची कोकणातील सर्वात मोठी आकेरी बाजारपेठ सुनीसुनी झाली आहे. पीक अत्यल्प आल्याने जांभूळ उत्पादक शेतकरी, व्यापारी, जांभळावर प्रक्रिया करणाऱ्या उद्योगांना फटका बसला आहे.

Jambhul

सिंधुदुर्ग : कोकणातील सर्वात मोठी जांभूळ निर्यात करणारी बाजारपेठ जांभळाविना सुनीसुनी झाली आहे. सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील कुडाळमधील आकेरी गावात जांभळाची कोकणातील सर्वात मोठी बाजारपेठ आहेत. यावर्षी जांभूळ पीक अत्यल्प आल्याने जांभूळ उत्पादक शेतकरी, व्यापारी जांभूळवर प्रक्रिया करणारे उद्योग सर्वांना फटका बसला आहे. जांभूळ प्रक्रिया उद्योग बंद पडले तर शेतकरी आणि व्यापारी जांभूळ पीक न आल्याने हताश झाले आहेत. सतत बदलणाऱ्या वातावरणामुळे कोकणात 10 ते 12 टक्के जांभूळ पीक आलं मात्र तेही पावसामुळे गेल्याने कोकणातील जांभूळ उत्पादक शेतकरी हवालदिल झाले आहेत. 

सिंधुदुर्गात 200 ते 250 शेतकरी जाभूळाचं उत्पादक घेणारे शेतकरी आहेत. कुडाळ तालुक्याच्या पूर्वेस अगदी हद्दीवर आणि सावंतवाडी तालुक्याच्या प्रारंभाला हे गाव आहे. जांभूळ पिकाच्या उत्पादनाबरोबरच जांभळाच्या निर्यातीसाठी आकेरी गाव सिंधुदुर्ग जिल्ह्यात प्रसिद्ध आहे. कोकणातील आकेरी गावातील या बाजारपेठेतून मुंबई, पुणे, कोल्हापूर, बेळगाव या मोठ्या बाजारपेठेत जांभूळ निर्यात केली जायची. मात्र यावर्षी जांभूळ पीक न आल्याने शेतकरी हवालदिल झाले आहेत. 

सिंधुदुर्ग जिल्ह्यात आंबा, काजू उत्पादनाबरोबरच जांभळातून मोठ्या प्रमाणात उत्पन्न मिळते. सिंधुदुर्गात कुडाळ आणि सावंतवाडी तालुक्यात जांभूळाचं उत्पादन घेतलं जातं. परंतु या पिकावर आता निसर्गानेही आपली वक्रदृष्टी वळवली आहे. यंदा जांभळाचे उत्पादन अतिशय कमी झालं आहे. त्यामुळे जिल्ह्यातून होणारी जांभळाची निर्यात मंदावली आहे.

जांभूळ हे मधुमेहावर गुणकारी असून जांभूळाचं फळ, बी, झाड सगळंच गुणकारी आहेत. नैसर्गिकरित्या पिकवलं जाणार जांभूळ हे एकमेव फळ आहे. ज्यावर कोणत्याही प्रकारची फवारणी केली जात नाही. तसंच जांभूळावर प्रक्रिया करुन वाईन देखील बनवली जाते. तर रंगासाठी सुद्धा उपयोग केला जातो. जांभूळपासून ज्यूस, सरबत, जांभूळ पोळी, पल्प तर बियांपासून चूर्ण तयार केलं जातं. जांभूळ पिकामध्ये व्हिटॅमिन A आणि व्हिटॅमिन C असल्याचं तज्ज्ञ सांगतात. मात्र यावर्षी जांभूळ नसल्याने या सर्वांवर परिणाम झाला आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांना मोठा फटका बसला आहे.