Navratri 2024 Travel: नवरात्रीचा 4 दिवस, कुष्मांडा देवीचे एक अद्भूत मंदिर, जिथे साक्षात पिंडीच्या रूपात देवी विराजमान, पिंडीतून सतत वाहणाऱ्या पाण्याचे रहस्य काय?

Navratri 2024 Travel: या कुष्मांडा देवी मंदिराविषयी असे मानले जाते की, येथे गेल्यावर अनेक मनोकामना पूर्ण होतात. अद्भूत देवी मंदिराबद्दल सर्व काही जाणून घ्या.

Navratri 2024 Travel Lifestyle marathi news navratri 4th day goddess kushmanda temple

Source : Google

Navratri 2024 Travel: आज नवरात्रीचा चौथा दिवस आहे, आज दुर्गा देवीचं (Durga Devi) चौथं रुप कुष्मांडा देवीची (Kushmanda devi) पूजा केली जाते. शारदीय नवरात्रीचा उत्सव देशभरात मोठ्या थाटामाटात साजरा केला जात आहे. आश्विन महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील प्रतिपदा तिथीपासून सुरू झालेल्या नवरात्रीची सांगता नवमी तिथीला होईल. या काळात दुर्गा देवीच्या नऊ रूपांची पूजा करण्याची परंपरा आहे. देवी कुष्मांडाची अनेक मंदिरे देशभरात आहेत. परंतु भारतात देवी कुष्मांडाचे असे अक अद्भूत मंदिर आहे, जिथे साक्षात पिंडीच्या रूपात देवी विराजमान आहे. या पिंडीतून सतत पाणी वाहत असते, काय आहे यामागील रहस्य? जाणून घ्या...

 

देवी कुष्मांडा मंदिर कोठे आहे?

भारतात देवी कुष्मांडा देवीचे हे मंदिर कानपूर जिल्ह्यातील घाटमपूर येथे आहे. इथल हे कुष्मांडा देवी मंदिर खूप प्रसिद्ध आहे. तिला कुळा देवी असेही म्हणतात. इथे देवी विश्रांती मुद्रेत आहे. दरवर्षी नवरात्रीत मोठी जत्राही भरते. जाणून घेऊया या खास मंदिराबद्दल

जिथे देवी सतीच्या शरीराचा एक भाग पडला...

कुष्मांडाची ही मूर्ती फार जुनी आहे. याबाबतची नेमकी माहिती अद्याप समोर आलेली नाही. देवी कुष्मांडा मंदिराविषयी अनेक कथा प्रचलित आहेत. एका पौराणिक कथेनुसार, असे मानले जाते की जेव्हा भगवान शंकर देवी सतीचे शरीर घेऊन फिरत होते, तेव्हा भगवान विष्णूने आपल्या चक्राने माता सतीच्या शरीराचे अनेक भाग केले होते. हे भाग जिथे पडले तिथे तिथे शक्तीपीठे निर्माण झाली आहेत. या ठिकाणी सती देवीचा अंशही पडल्याचे मानले जाते.

 

आणखी एका पौराणिक मान्यता - पिंडीच्या रूपात सापडली देवीची मूर्ती!

आणखी एका पौराणिक मान्यतेनुसार येथे पूर्वी घनदाट जंगल होते. त्यावेळी कुडहा नावाचा गोपाळ गायी चरायला येत असे. तीच गाय चरताना रोज त्याच ठिकाणी दूध सांडत असे. सायंकाळी कुडाहाला दूध काढायला गेले असता काहीच बाहेर आले नाही. त्यामुळे गाईचे दूध कोण काढते, याकडे गोरक्षक फारच चिंतेत आहेत. अशा स्थितीत एके दिवशी ते स्वतः गाय चरायला गेले. एके ठिकाणी गाईचे दूध आपोआप पडू लागल्याचे त्याने पाहिले तेव्हा त्याला आश्चर्य वाटले. अशा स्थितीत गोपाळांनी जागा साफ केली असता पिंडीच्या रूपात मूर्ती आढळून आली. यानंतर या मूर्तीला कुळा देवी म्हटले जाऊ लागले. असे म्हणतात की, एके दिवशी कोणाच्या तरी स्वप्नात देवी आली आणि म्हणाली की, मी कुष्मांडा आहे. त्यामुळे त्यांचे नाव कुधा आणि कुष्मांडा या दोघांनीही ओळखले जाऊ लागले.

 

पिंडीतून सतत गळते पाणी! काय आहे रहस्य?

येथे कुष्मांडा देवी पिंडीच्या रूपात आहे. या पिंडीतून नेहमीच पाणी गळत असते. असे मानले जाते की, मंदिरात अर्पण केलेले पाणी अनेक दुःख दूर करते. यासोबतच हे पाणी डोळ्यांना लावल्याने दृष्टीही वाढते.

मंदिर कोणी बांधले?

1783 मध्ये कवी उमेदराव खरे यांनी लिहिलेल्या पर्शियन पुस्तकानुसार 1380 मध्ये राजा घटम देव यांनी येथे देवीचे दर्शन घेतले आणि त्यांच्या नावावर घाटमपूर हे नगर वसवले. यानंतर हे मंदिर पुन्हा 1890 मध्ये चंदीदीन यांनी जीर्णोद्धार केला. पुढे येथे राहणाऱ्या भक्तांनी येथे मठाची स्थापना केली.

कुष्मांडा देवी मंदिरात कसे जायचे?

कुष्मांडा देवीचे हे मंदिर कानपूर येथे आहे. जिथे तुम्ही बसने, ट्रेनने जाऊ शकता. तुम्ही कानपूर किंवा झकरकाटी बस स्टँडवरून नौबस्ताला थेट टॅक्सी किंवा ऑटो घेऊ शकता. तेथून व्हॅन, टॅक्सी आणि बसने थेट घाटमपूरला जाता येते.

मंदिराच्या प्रांगणात इतर देवी-देवतांच्या मूर्ती

देवी कुष्मांडाच्या मंदिरात राम, सीता आणि लक्ष्मण यांच्या देखील मूर्ती आहेत. याशिवाय येथे हनुमानाची खूप मोठी मूर्ती विराजमान आहे.

 

हेही वाचा>>>

(टीप : वरील सर्व गोष्टी माहिती म्हणून वाचकांपर्यंत पोहोचवत आहोत. एबीपी माझा यातून कोणताही दावा करत नाही. )