Vascular Trauma : रक्तवाहिन्यांचा स्ट्रोक, एक जीवघेणी स्थिती.. काय आहेत लक्षणं? कशामुळे होतो हा स्ट्रोक?
Vascular Trauma : जेव्हा रक्तवाहिन्या खराब होतात, तेव्हा रक्तही जास्त प्रमाणात कमी होते आणि शरीराच्या प्रभावित भागांचे कार्य बिघडू शकते. ज्यामुळे जीवघेणी स्थिती निर्माण होऊ शकते.
Vascular Trauma : रक्तवाहिन्या या शरीरातील रक्ताभिसरण प्रणालीचा अविभाज्य भाग आहेत, रक्तवाहिन्या या पेशी आणि अवयवांना ऑक्सिजन आणि पोषक द्रव्ये पुरवतात. मानवी शरीरातील रक्तवाहिन्यांशी संबंधित प्रणाली धमन्या, शिरा आणि केशिका यांनी बनलेली असते, जी शरीराच्या सर्व भागांना आणि अवयवांना रक्तपुरवठा करते. जेव्हा या वाहिन्या खराब होतात, तेव्हा त्यामुळे रक्तही जास्त प्रमाणात कमी होते आणि शरीराच्या प्रभावित भागांचे कार्य बिघडू शकते. ज्यामुळे वेळेवर हस्तक्षेप आणि प्रभावी उपचारांसाठी रक्तवहिन्यासंबंधी आघात समजून घेणे महत्वाचे आहे.
रक्तवहिन्यासंबंधी स्ट्रोक म्हणजे काय?
रक्तवहिन्यासंबंधी आघात म्हणजे रक्तवाहिन्या - धमन्या, शिरा, केशिका किंवा रक्ताच्या सामान्य प्रवाहात व्यत्यय आणणारी कोणतीही इजा. या दुखापती किरकोळ ते जीवघेण्यापर्यंत असू शकतात आणि शरीराच्या वेगवेगळ्या भागात होऊ शकतात. रक्तवाहिन्यांना झालेला आघात हे एखादी जखम किंवा इतर अपघाती घटनांमुळे होऊ शकते. ही एक गंभीर स्थिती आहे, ज्यासाठी रक्तस्त्राव, ऊतींचे नुकसान किंवा अगदी शरीराच्या विविध अंगाचे नुकसान होते, यासारख्या गुंतागुंत टाळण्यासाठी त्वरित निदान आणि उपचार आवश्यक आहेत.
रक्तवहिन्यासंबंधीच्या दुखापतींमध्ये लक्षणीय वाढ
रस्ते वाहतूक अपघात, उंचीवरून पडणे, हाय-स्पीड रेसिंग स्पोर्ट्स, प्राणघातक हल्ला, युद्धाशी संबंधित इतर गंभीर किंवा बोथट जखमांमुळे झालेल्या आघातांमुळे रक्तवहिन्यासंबंधीच्या दुखापतींमध्ये लक्षणीय वाढ झाली आहे. एका अभ्यासात असे आढळून आले आहे की, ब्लंट ट्रॉमामध्ये रक्तवहिन्यासंबंधी प्रणालीचा सहभाग सुमारे 1% आहे, तर गंभीर जखमांसाठी 15-17% पर्यंत जातो, ज्यामुळे मानवी अवयव निकामी होऊ शकतात. तर गंभीर परिस्थितीत प्राणही जाऊ शकतो. रक्तवहिन्यासंबंधीच्या आघाताच्या प्रकरणांबाबत बोलायचं झालं तर, गेल्या काही दशकांमध्ये बदल झाला आहे. धमनी आघातांबद्दल सांगायचं झालं तर याचे प्रमाण दोन महायुद्धे, गेल्या शतकातील व्हिएतनाम आणि कोरियन युद्धांदरम्यान प्राप्त झाले आहे. रक्तवहिन्यासंबंधी दुखापत पॉलीट्रॉमाच्या प्रकरणांमध्ये अनेक जखमा, हाडांचे फ्रॅक्चर, ओटीपोटात म्हणजेच थोरॅसिक जखमा, रक्तस्त्राव असलेल्या खुल्या जखमा आणि मुका मार याचा समावेश आहे.
रक्तवाहिन्यांच्या स्ट्रोकची लक्षणे काय आहेत?
रक्तवाहिन्यांच्या स्ट्रोकची लक्षणं ही दुखापतीचे स्थान आणि तीव्रता यावर अवलंबून असतात.
रक्तस्त्राव - दिसणारा रक्तस्त्राव, विशेषत: गंभीर स्ट्रोकच्या प्रकरणांमध्ये, हे स्पष्ट लक्षण आहे.
तर अंतर्गत रक्तस्त्राव लगेच दिसून येत नाही, परंतु ते तितकेच धोकादायक असू शकते.
सूज आणि जखम : दुखापत झालेल्या भागाभोवती सूज येणे किंवा जखम होणे हे रक्तवहिन्यासंबंधीच्या नुकसानाचे लक्षण असू शकते.
वेदना : दुखापतीच्या ठिकाणी तीव्र वेदना, जी शरीराच्या इतर भागांमध्ये पसरू शकते.
धमनीची दुखापत : हृदयाच्या ठोके वाढतात, टेंगूळ किंवा मोठी गाठ, अनेकदा धमनीच्या दुखापतींमध्ये दिसून येते.
इस्केमिया : रक्त प्रवाह कमी होण्याची लक्षणे जसे की हात आणि पाय थंड, फिकट किंवा निळे होणे.
शॉक : कमी रक्तदाब, जलद हृदयाचे ठोके आणि चक्कर यांसह शॉकची लक्षणे रक्त कमी झाल्यामुळे होऊ शकतात.
त्वरित वैद्यकीय हस्तक्षेप आणि रक्तवाहिन्यांच्या स्ट्रोकच्या प्रभावी व्यवस्थापनासाठी या लक्षणांची त्वरित ओळख आवश्यक आहे.
रक्तवाहिन्यांचा स्ट्रोक कशामुळे होतो?
रक्तवहिन्यासंबंधीचा आघात विविध जखम आणि अपघातांमुळे होऊ शकतो.
ब्लंट ट्रॉमा : मोटार वाहन अपघात, पडणे किंवा खेळ-संबंधित जखमांमुळे आघात होऊ शकतो, ज्यामुळे वाहिन्या दाबणे, फाटणे होऊ शकते.
भारतात, रस्ते वाहतूक अपघात हे रक्तवहिन्यासंबंधी स्ट्रोकचे एक महत्त्वाचे कारण आहे.
गंभीर आघात : चाकूच्या जखमा, गोळ्यांच्या जखमा आणि इतर भेदक जखम रक्तवाहिन्यांना थेट नुकसान करतात.
वैद्यकीय कारणे : वैद्यकीय प्रक्रिया किंवा शस्त्रक्रिया, जसे की कॅथेटर घालणे किंवा रक्तवहिन्यासंबंधी शस्त्रक्रिया, कधीकधी अनवधानाने रक्तवहिन्यासंबंधी आघात होऊ शकतात.
फ्रॅक्चर : हाडे फ्रॅक्चर, विशेषत: लांब हाडे आणि ओटीपोटात, जवळच्या रक्तवाहिन्यांना नुकसान होऊ शकते.
क्रशिंग इजा : शरीराचा एखादा भाग जड वस्तूंनी चिरडल्याने रक्तवाहिन्यांना चिमटा आणि इजा होऊ शकते.
वॉकथॉन 2.0 मध्ये सामील व्हा
वॉकथॉनमध्ये सामील होऊन रक्तवाहिन्यांचा स्ट्रोकमुक्त जगासाठी जागरूकता वाढवण्यासाठी एकत्र येऊ या. रक्तवाहिन्यासंबंधी उत्तम आरोग्य आणि उज्वल, निरोगी भविष्यासाठी कार्य करूया. जिथे आरोग्याशी निगडीत प्रत्येक पाऊल आपल्याला जवळ आणा.
व्हॅस्कुलर सोसायटी ऑफ इंडिया तुम्हाला वॉकेथॉन 2.0 साठी आमंत्रित करते, हा एक डायनॅमिक इव्हेंट आहे, जो रक्तवहिन्यासंबंधी आरोग्याबाबत जनजागृती करतो आणि अंगविच्छेदन प्रतिबंधित करतो. गतवर्षीप्रमाणेच, भारतातील 34 शहरांमध्ये एकजुटीने चालत असताना, अंगविच्छेदनमुक्त भविष्यासाठी जनजागृती करत असताना आमच्यात सामील व्हा.
आत्ताच नोंदणी करा आणि या चळवळीचा भाग व्हा. आम्ही तुम्हाला तिथे पाहण्यास उत्सुक आहोत!
आता सामील व्हा : https://bit.ly/vsi-walkthon
एअर व्हाईस मार्शल (डॉ) सुधीर राय (सेवानिवृत्त) यांच्याद्वारे ट्रॉमा संबंधित विच्छेदन बद्दल जागृती
अधिक माहितीसाठी टोल फ्री क्रमांक- 18002035156 वर संपर्क साधा
(Disclaimer: ABP Network Pvt. Ltd. and/or ABP Live does not in any manner whatsoever endorse/subscribe to the contents of this article and/or views expressed herein. Reader discretion is advised.)
