Year Ender: मध्य रेल्वेची दमदार कामगिरी; 2022मध्ये तिकिट चेकिंग अन् भंगार विक्रीतून मिळवलं आजवरचं सर्वाधिक उत्पन्न, अनेक योजनाही राबवल्या...
Central Railway: मध्य रेल्वेने 2022 मध्ये अनेक पावले उचलली आहेत, पायाभूत सुविधा मजबूत केल्या आहेत आणि 2022 मध्ये आपल्या ग्राहकांचा आणि प्रवाशांसाठी विविध उपाययोजना राबवल्या आहेत.
Central Railway: मध्य रेल्वेने 2022 मध्ये अनेक पावले उचलली आहेत, पायाभूत सुविधा मजबूत केल्या आहेत आणि 2022 मध्ये आपल्या ग्राहकांचा आणि प्रवाशांसाठी विविध उपाययोजना राबवल्या आहेत. पहिल्यांदाच सर्वाधिक 50.93 दशलक्ष टन मालवाहतूक लोडिंग या वर्षात करण्यात आलं तर सर्वात जास्त पार्सल उत्पन्न रु. 172.86 कोटी इतकं एका वर्षात कमावलं आहे. तिकीट तपासणीतील 219.15 कोटी इतकं सर्वात जास्त उत्पन्न यंदा मिळवलं आहे.
पायाभूत सुविधा मजबूत करणे:
आतापर्यंत, 2022-23 या आर्थिक वर्षात, मध्य रेल्वेने सुमारे 187 किलोमीटर दुहेरीकरण, मल्टी-ट्रॅकिंगचा विक्रम पूर्ण केला आहे. 187 किलोमीटरमध्ये नरखेड- कळंभा, जळगाव- सिरसोली, सिरसोली- माहेजी, माहेजी- पाचोरा 3री लाईन, भिगवण दुहेरीकरण- वाशिंबे, अंकाई किल्ला- मनमाड, राजेवाडी- जेजुरी- दौंडज, काष्टी- बेलवंडी, वाल्हा- निरा,
वर्धा- चितोडा दुसरी कॉर्ड लाइन, जळगाव-भादली चौथी लाइन.
• 2022 मध्ये 7 पादचारी पूल प्रदान करण्यात आले. मध्य रेल्वेवर 384 पादचारी पूल आहेत.
• मध्य रेल्वेवर 155 एस्केलेटर आहेत त्यापैकी 12 यावर्षी बसवण्यात आले.
• मध्य रेल्वेवर 119 लिफ्ट असून त्यापैकी 17 लिफ्ट यावर्षी बसवण्यात आल्या.
• मध्य रेल्वेवर आतापर्यंत एकूण 3773 RKM विद्युतीकरण पूर्ण झाले आहे. मध्य रेल्वेवरील सुवर्ण डायग्नोल आणि सुवर्ण चतुर्भुज मार्गांवर 100% विद्युतीकरण केले आहे.
• 15 रोड अंडर ब्रिज, 2 रोड ओव्हर ब्रीज आणि 4 ठिकाणी वाहतूक तात्पुरती वळवून 21 लेव्हल क्रॉसिंग काढून टाकण्यात आले आहेत.
• 24 रोड अंडर ब्रिज आणि 7 रोड ओव्हर ब्रिजचे बांधकाम प्रगतीपथावर आहे.
स्टेशन पुनर्विकास:
मध्य रेल्वेवरील छत्रपती शिवाजी महाराज टर्मिनस, नागपूर आणि अजनी स्थानकांचा पुनर्विकास प्रवाशांच्या चांगल्या अनुभवात वाढ करेल. कल्पना केलेल्या सुविधांमध्ये छतावरील प्रशस्त प्लाझा, फूड कोर्ट, वेटिंग लाउंज, मुलांच्या खेळाचे क्षेत्र, स्थानिक उत्पादनांसाठी नियुक्त जागा इत्यादींचा समावेश असेल. यामुळे रेल्वे स्थानकासह वाहतुकीच्या विविध पद्धती एकत्रित केल्या जातील. मेट्रो, बस इ. आणि शहराच्या दोन्ही बाजूंना स्टेशनसह एकत्रित करेल. स्थानकाच्या पायाभूत सुविधांच्या उभारणीत ग्रीन बिल्डिंग तंत्रज्ञान आणि ‘दिव्यांगजनांसाठी’ सुविधांचा अवलंब केला जाईल.
हरित उपक्रम*
• मध्य रेल्वेची 60 स्थानके आणि 27 सेवा इमारतींवर 7.4 मेगावॅट सौर ऊर्जा निर्माण करण्याची क्षमता आहे. या वर्षात 80 किलोवॅट क्षमतेचे सौर ऊर्जा संयत्र बसविले.
• भारतीय रेल्वेवर सर्वाधिक जल प्रक्रिया क्षमता (23 STP, 8 WRPs आणि 8 ETPs) - दररोज एक कोटी लिटरपेक्षा जास्त टाकाऊ पाणी हाताळण्याची क्षमता.
मालवाहतूक कामगिरी
- एप्रिल ते नोव्हेंबर 2022 या कालावधीत 50.93 दशलक्ष टन मालवाहतूक लोडिंग, आर्थिक वर्ष 2021-22 च्या 47.84 दशलक्ष टनापेक्षा 6.46% ची वाढ.
तिकीट तपासणी कामगिरी
मध्य रेल्वेने 2022-23 (एप्रिल-नोव्हेंबर) आर्थिक वर्षात 20.86 लाख विनातिकीट/अनधिकृत प्रवासाची नोंद करून 219.15 कोटी रुपयांचा महसूल मिळवला आहे.
- 2021-22 मधील याच कालावधीतील 124.69 कोटी रुपयांपेक्षा 75% अधिक आहे.
भंगार महसूल
मध्य रेल्वेला रु. भंगार विक्रीतून 283.61 कोटी रु. एप्रिल ते नोव्हेंबर या कालावधीतील आतापर्यंतची सर्वाधिक विक्री. गेल्या वर्षी याच कालावधीत विक्री रु. 280.18 कोटी प्राप्त झाले होते.
प्रवासी वाहतूकीची कामगिरी
- चालू वर्षात एप्रिल ते नोव्हेंबर- 2022 या कालावधीत मध्य रेल्वेने एकूण 940.79 दशलक्ष प्रवासी वाहतूक नोंदवली आहे, जी गेल्या वर्षीच्या याच कालावधीत 406.26 दशलक्ष नोंदवली होती, त्यात 131.57% ची वाढ झाली आहे.
- 1 एप्रिल ते नोव्हेंबर- 2022 या कालावधीत, प्रवासी वाहतुकीत 845.09 दशलक्ष उपनगरी प्रवाशांची नोंद झाली आहे, जी मागील वर्षीच्या याच कालावधीत 367.48 दशलक्ष होती, त्यात 129.96% ची वाढ झाली आहे.
- त्याचप्रमाणे, एप्रिल ते नोव्हेंबर- 2022 या कालावधीत, प्रवासी वाहतुकीने 95.70 दशलक्ष गैर-उपनगरीय प्रवाशांची नोंदणी केली आहे, जी मागील वर्षीच्या याच कालावधीत 38.77 दशलक्ष होती ज्यात 146.83% ची वाढ दर्शवते.
मालवाहतूकीचे महसुल
एप्रिल ते नोव्हेंबर-2022 या कालावधीत माल वाहतुकीच्या महसुलात रु. 5207.29 कोटी नोंदवले गेले आहे, जी मागील वर्षीच्या याच कालावधीत नोंदलेल्या रु. 4548.03 कोटी महसूलाच्या तुलनेत 14.50% ची वाढ दर्शवते.
भाडे व्यतिरिक्त महसूल
आर्थिक वर्ष 2022-23 मध्ये (एप्रिल ते नोव्हेंबर) मध्य रेल्वेची कामगिरी गतवर्षीच्या याच कालावधीतील ₹12.16 कोटीच्या तुलनेत ₹39.45 कोटींच्या विक्रमी महसुलासह प्रभावी ठरली आहे, ज्यामध्ये 224% ची प्रचंड वाढ दिसून आली आहे.
वर्ष 2022 मधील मध्य रेल्वेचे काही ठळक मुद्दे पुढीलप्रमाणे आहेत.
उपनगरीय
• फेब्रुवारी 2022 मध्ये 36 अतिरिक्त सेवा सुरू केल्या
• ठाणे-दिवा 5वी आणि 6वी लाईन (9+9 किमी) फेब्रुवारी 2022 मध्ये सुरू झाली
• सध्या मेनलाइनवर 56 वातानुकूलित उपनगरीय सेवा सुरू आहेत.
• मुंबई उपनगरी विभागातील एकूण उपनगरीय सेवा 1774 वरून 1810 पर्यंत वाढल्या आहेत.
गैरउपनगरीय सेवा
• 2022 मध्ये 17 रेक (7 ट्रेन) LHB रेकमध्ये रूपांतरित करण्यात आले.
• 670 फेऱ्यांसाठी विविध ट्रेन्सना 168 अतिरिक्त डबे (तृतीय वातानुकूलित, शयनयान आणि सामान्य द्वितीय श्रेणी) जोडले आहेत.
• उन्हाळ्याच्या सुट्ट्या, सण विशेष इत्यादी सारख्या विविध प्रसंगी 1817 विशेष ट्रेन चालविण्यात आल्या.
• सहावी वंदे भारत एक्सप्रेस नागपूर ते बिलासपूर दरम्यान सुरू झाली.
• विभागाच्या दुरुस्तीनंतर नेरळ-माथेरान सेवा पुन्हा सुरू करण्यात आल्या.
• 6 गाड्यांमध्ये व्हिस्टाडोम कोच उदा. मुंबई-मडगाव जनशताब्दी आणि तेजस एक्सप्रेस, मुंबई-पुणे डेक्कन एक्सप्रेस, डेक्कन क्वीन, प्रगती एक्सप्रेस, पुणे-सिकंदराबाद शताब्दी एक्सप्रेसला व्हिस्टाडोम कोच याशिवाय एका नेरळ-माथेरान सेवेला व्हिस्टाडोम कोच लावण्यात आला आहे.
• वाय-फाय सुविधेमध्ये मध्य रेल्वेवरील ३८७ स्थानके समाविष्ट आहेत.
संरक्षा
• ट्रेन ऑपरेशनमध्ये डिजिटल तंत्रज्ञानाचे फायदे मिळवण्यासाठी आणि संरक्षितता वाढवण्यासाठी इलेक्ट्रॉनिक इंटरलॉकिंगचा मोठ्या प्रमाणावर अवलंब केला जात आहे.
• लेव्हल क्रॉसिंग गेट्सवर रस्ता वापरकर्त्यांना संवेदनशील करण्यासाठी संरक्षा मोहिमेचे आयोजन केले जात आहे.
वैद्यकीय
• कॉक्लियर इम्प्लांट सुरू करण्यात आले आहे आणि अनेक शस्त्रक्रिया करण्यात आल्या आहेत.
• गॅस्ट्रो इंटेस्टाइनल एंडोस्कोपी इनहाउस सुरू करण्यात आली आहे.
• स्पेशल स्पाइनल शस्त्रक्रिया नियमितपणे केल्या जात आहेत.
सुरक्षा
• आत्तापर्यंत मुंबई विभागातील ३३३५ स्थानकांवरील सीसीटीव्हीसह ४८६७ सीसीटीव्ही स्थानकांवर प्रदान करण्यात आले आहेत.
• 44 उपनगरीय रेकच्या 192 महिला डब्यांमध्ये सीसीटीव्ही कॅमेरे बसवले आहेत
• दररोज 96 मेल/एक्स्प्रेस गाड्या एस्कॉर्ट केल्या जातात आणि 184 कर्मचारी तैनात आहेत
• ‘मेरी सहेली’ टीम एकट्याने प्रवास करणाऱ्या महिला प्रवाशांसाठी तयार करण्यात आला - 9 ओरीजनेटींग आणि 43 गाड्यांचा समावेश यात आहे.
• मध्य रेल्वेवरील 17 स्थानकांवर एकात्मिक सुरक्षा व्यवस्था
- मध्य रेल्वेच्या रेल्वे संरक्षण दलाने (RPF) मध्य रेल्वेवरील रेल्वे स्टेशन प्लॅटफॉर्मवरील रेल्वे पोलीस आणि इतर फ्रंटलाइन रेल्वे कर्मचारी यांच्या समन्वयाने "ऑपरेशन नन्हे फरिश्ते" अंतर्गत जानेवारी 2022 ते ऑक्टोबर 2022 दरम्यान 1236 हरवलेल्या/ घरातून पळून आलेल्या मुलांची सुटका केली आहे.
सिग्नल आणि दूरसंचार
- मध्य रेल्वेच्या पॅसेंजर लाईन्सवरील सर्व यांत्रिकरित्या इंटरलॉक केलेले इंस्टॉलेशन काढून टाकण्यात आले.
- या वर्षात 15 स्थानकांवर इलेक्ट्रॉनिक इंटरलॉकिंग प्रदान केले.
पर्यावरण आणि हाउस किपिंग
• 38 स्थानके सध्या यांत्रिकी साफसफाई अंतर्गत आहेत.
• मध्य रेल्वेमध्ये 4 ठिकाणी स्वयंचलित कोच वॉशिंग प्लांट बसवण्यात आले आहेत. (वाडीबंदर, पुणे आणि 2 लोकमान्य टिळक टर्मिनस येथे)
• मध्य रेल्वेमध्ये (वाडीबंदर, लोकमान्य टिळक टर्मिनस, नागपूर, पुणे आणि सोलापूर) 5 लॉन्ड्री बसवण्यात आल्या आहेत.
इतर
• छत्रपती शिवाजी महाराज टर्मिनस नागपूर, चिंचवड आणि अमरावती येथे रेस्टॉरंट ऑन व्हील्स सुरू.
• रोजगार मेळा: रोजगार मेळा दि. 22.10.2022 आणि दि. 22.11.2022 रोजी आयोजित करण्यात आला आणि मध्य रेल्वेवर उमेदवारांना नियुक्तीपत्र देण्यात आले.
• आझादी का अमृत महोत्सव उत्सवाचा एक भाग म्हणून, मध्य रेल्वेने 18 जुलै ते 23 जुलै दरम्यान ‘आझादी की रेल गाडी और स्टेशन’ या आठवडाभराच्या उत्सवाचे आयोजन केले. कार्यक्रमादरम्यान, स्वातंत्र्य लढ्यातील निवडलेल्या 3 स्थानकांचे/2 गाड्यांचे महत्त्व अधोरेखित करण्यात आले.
• एक स्टेशन एक उत्पादन (OSOP): लोकल आणि आत्मनिर्भर भारतासाठी आवाजाला प्रोत्साहन देण्यासाठी मध्य रेल्वेवरील 55 स्थानकांवर 63 एक स्टेशन एक उत्पादन (OSOP) स्टॉल कार्यरत आहेत.
व्हिजन 2023
• खारकोपर-उरण विभाग - नेरुळ/बेलापूर-उरण चौथ्या कॉरिडॉरचा टप्पा-2
• अधिक पादचारी पूल, लिफ्ट, एस्केलेटर.
• वाहतूक सुरळीत होण्यासाठी रोड ओवर ब्रीज, रोड अंडर ब्रीज बांधून लेव्हल क्रॉसिंग बंद करण्यात येतील.
महत्त्वाच्या बातम्या
