एक्स्प्लोर

Majha Katta: 'दलित पँथर'चा लढा कसा उभा राहिला, अर्जुन डांगळे यांनी सांगितली संपूर्ण माहिती

Majha Katta: सोशीत आणि वंचितांसाठी लढा देणारी संघटना म्हणजे 'दलित पँथर'. धर्म, वर्ण-विरहित, शोषणमुक्त, सुखी, समृद्ध, सुसंस्कृत आणि विज्ञानी उद्दिष्ट समोर ठेवून या संघटनेने काम केलं आहे.

Majha Katta: सोशीत आणि वंचितांसाठी लढा देणारी संघटना म्हणजे 'दलित पँथर'. धर्म, वर्ण-विरहित, शोषणमुक्त, सुखी, समृद्ध, सुसंस्कृत आणि विज्ञानी उद्दिष्ट समोर ठेवून या संघटनेने काम केलं आहे. दलित पँथर हा लढा नेमका कसा उभा राहिला, याबाबत ज्येष्ठ विचारवंत कवी, कथाकार, सामाजिक कार्यकर्ते अर्जुन डांगळे यांनी 'माझा कट्ट्या'वर हजेरी लावत माहिती सांगितली आहे. डांगळे हे दलित पँथरचे संस्थापक सदस्यांपैकी एक आहे. माझा कट्टा (Majha Katta) या एबीपी माझाच्या (ABP) विशेष कार्यक्रमात बोलताना दलित पँथर बद्दल माहित देताना त्यांनी सांगितलं की, महाराष्ट्रात 70 च्या दशकात दलितांवरील अन्याय वाढले होते. त्यावेळी दलित साहित्याची चळवळ सुरू झाली होती. आम्हीही सर्व लिहते होतो. कोणी कविता लिहीत होता, तर कोणी लेख. अमेरिकेतील ब्लॅक पँथरची स्थापना करणारी मंडळी पाहिली तर तेही सर्व लेखक होते. त्यावेळी आम्हाला सर्वाना वाटले, नुसते कथा, कविता आणि लेख लिहून भागणार नाही. तेव्हा आम्ही देखील दलित साहित्यापासून दलित शब्द आणि पँथरपासून 'दलित पँथर' संघटना सुरू केली.'' 

9 जुलै रोजी झाली स्थापना 

दलित पँथरच्या स्थापनेबाबत माहिती देताना अर्जुन डांगळे म्हणाले, नामदेव ढसाळ, कोंडीबा खरात, उमाकांत असे बरेच साहित्यिक आम्ही लिहीत होतो. त्यावेळी आम्ही 9 जुलै 1972 रोजी मुंबईतील कामाठीपुरा येथे दलित पँथरचा पहिला मेळावा घेतला. याची स्थापना आधीच झाली होती. मात्र याचा पहिला मेळावा असल्याने आम्ही दलित पँथरचा 9 जुलै हा स्थापना दिन म्हणून निश्चित केला.  

जिथे अन्याय होईल तिथे दलित पँथर जायची

अर्जुन डांगळे म्हणाले की, जिथे अन्याय होत होता तिथे दलित पँथरचे कार्यकर्ते जात होते. अनेक ठिकाणी जिथे जमिनी बळकावल्या जात होत्या, जिथे अन्याय अत्याचार होत होते, त्यावेळी तिथे प्रत्यक्ष घटनास्थळी जाऊन पँथर कार्यकर्त्यांनी लढे दिले आहेत.  

रिपब्लिकन चळवळीची फाटाफूट झाली, डाव्या चळवळीत अनेक संघटना उदयास आल्या 

डांगळे यांनी सांगितलं, त्याकाळी रिपब्लिकन चळवळीची फाटाफूट झाली होती. त्यात विविध गट पडले होते. त्यानंतर 1967 साली काँग्रेस-रिपब्लिकन समजवता झाला. त्यामुळे समाजात काँग्रेससोबत जाण्याची प्रवृत्ती वाढली. याने लढा देण्यासाठी कोणी उरलंच नाही. त्यावेळी 70 च्या दशकात आमच्या सोबतच अनेक डाव्या चळवळीतील संघटना उभ्या राहिल्या. यात युक्रांत, युवा क्रांती दल आणि स्टूडेंट फेडरेशन ऑफ इंडिया सारख्या संघटनांचा समावेश आहे. एकीकडे नक्षलवादी चळवळ देखील सुरू झाली असल्याचं त्यांनी सांगितलं. 70 चं दक्षक हे प्रबोधनाचं असल्याचंही ते म्हणाले आहेत. 

यामुळे दलित पँथरमध्ये पडली फाटाफूट 

अर्जुन डांगळे म्हणाले, त्यावेळी दलित पँथरचे दोन मोठे नेते म्हणजे नामदेव ढसाळ आणि राजा ढाले. हे दोघेही भिन्न प्रवृत्तीचे होते. नामदेव ढसाळ यांना प्रजा समाजवादी पक्षाचा अनुभव होता. मात्र राजा ढाले यांना चळवळीची परंपरा नव्हती. ते दलित साहित्याच्या माध्यमातून आले होते. त्यावेळी वरळी विधानसभा मतदारसंघाची पोटनिवडणूक होती. तिथे त्यावेळी रामराव अधिक उभे राहिले होते. त्यावेळी गिरणी कामगारांचा संप सुरू होता. कॉम्रेड डांगे या संपाचं नेतृत्व करत होते. त्यावेळी संप सुरू असताना निवडणूक संदर्भात नामदेव, राजा ढाले आणि आमचे मतभेद झाले. त्यावेळी काँग्रेसला साथ देणं आणि रामराव अधिक यांना पाठिंबा दिल्यामुळे दलित पँथरमध्ये फाटाफुटीला सुरुवात झाली. 

अधिक पाहा..
Advertisement
Advertisement
Advertisement

महत्त्वाच्या बातम्या

Milind Deora : मी राहुल गांधींना कित्येकदा लालबागचा राजाच्या दर्शनासाठी बोलावलं, पण...; मिलिंद देवरांचा हल्लाबोल
मी राहुल गांधींना कित्येकदा लालबागचा राजाच्या दर्शनासाठी बोलावलं, पण...; मिलिंद देवरांचा हल्लाबोल
Satej Patil: खमके सतेज पाटील रडतरडत म्हणाले,
खमके सतेज पाटील रडतरडत म्हणाले, "माझ्या पोराबाळांची शपथ घेऊन सांगतो मला काहीही माहिती नव्हतं"
Maharashtra Assembly Elections 2024 : 'संघाच्या गडात बंटीचा डंका वाजणारच', नागपूर मध्य विधानसभा मतदारसंघात काँग्रेसच्या उमेदवाराचा मोठा दावा; म्हणाले...
'संघाच्या गडात बंटीचा डंका वाजणारच', नागपूर मध्य विधानसभा मतदारसंघात काँग्रेसच्या उमेदवाराचा मोठा दावा; म्हणाले...
Uddhav Thackeray: उद्धव ठाकरेंचा मोठा निर्णय, पक्षविरोधी कारवाया करणाऱ्यांना इंगा दाखवला, माजी आमदार रुपेश म्हात्रेंसह अनेकांची हकालपट्टी
उद्धव ठाकरेंचा मोठा निर्णय, पक्षविरोधी कारवाया करणाऱ्यांना इंगा दाखवला, माजी आमदार रुपेश म्हात्रेंसह अनेकांची हकालपट्टी
Advertisement
ABP Premium

व्हिडीओ

ABP Majha Marathi News Headlines 9AM TOP Headlines 9 AM 05 November 2024भाऊबीज उलटली तरी बेस्ट कर्मचाऱ्यांना बोनस नाहीचTOP 80 : सकाळच्या 8 च्या 80 बातम्यांचा वेगवान आढावा : टॉप 80 न्यूज : 5 नोव्हेंबर 2024 : ABP MajhaRaj Thackeray on Ekanth Shinde : हीच का लाडकी बहीण, भिवंडीत भोजपुरी ठुमके, ठाकरेंनी शिंदेंना सुनावलं

फोटो गॅलरी

पर्सनल कॉर्नर

टॉप आर्टिकल
टॉप रील्स
Milind Deora : मी राहुल गांधींना कित्येकदा लालबागचा राजाच्या दर्शनासाठी बोलावलं, पण...; मिलिंद देवरांचा हल्लाबोल
मी राहुल गांधींना कित्येकदा लालबागचा राजाच्या दर्शनासाठी बोलावलं, पण...; मिलिंद देवरांचा हल्लाबोल
Satej Patil: खमके सतेज पाटील रडतरडत म्हणाले,
खमके सतेज पाटील रडतरडत म्हणाले, "माझ्या पोराबाळांची शपथ घेऊन सांगतो मला काहीही माहिती नव्हतं"
Maharashtra Assembly Elections 2024 : 'संघाच्या गडात बंटीचा डंका वाजणारच', नागपूर मध्य विधानसभा मतदारसंघात काँग्रेसच्या उमेदवाराचा मोठा दावा; म्हणाले...
'संघाच्या गडात बंटीचा डंका वाजणारच', नागपूर मध्य विधानसभा मतदारसंघात काँग्रेसच्या उमेदवाराचा मोठा दावा; म्हणाले...
Uddhav Thackeray: उद्धव ठाकरेंचा मोठा निर्णय, पक्षविरोधी कारवाया करणाऱ्यांना इंगा दाखवला, माजी आमदार रुपेश म्हात्रेंसह अनेकांची हकालपट्टी
उद्धव ठाकरेंचा मोठा निर्णय, पक्षविरोधी कारवाया करणाऱ्यांना इंगा दाखवला, माजी आमदार रुपेश म्हात्रेंसह अनेकांची हकालपट्टी
Kolhapur North : शाहू महाराजांचा अवमान झाला, सतेज पाटील एवढे मोठे झाले का? धनंजय महाडिकांचा हल्लाबोल!
Kolhapur North : शाहू महाराजांचा अवमान झाला, सतेज पाटील एवढे मोठे झाले का? धनंजय महाडिकांचा हल्लाबोल!
Amit Thackeray Vs Sada Sarvankar: माहीम मतदारसंघात नवा ट्विस्ट, राजपुत्राला पाठिंबा देणाऱ्या आशिष शेलारांचा यू-टर्न, म्हणाले, सदा सरवणकरच महायुतीचे उमेदवार
माहीम मतदारसंघात नवा ट्विस्ट, अमित ठाकरेंना पाठिंबा देणाऱ्या आशिष शेलारांचा यू-टर्न, "सदा सरवणकरच महायुतीचे उमेदवार"
Andheri West constituency: अपक्ष उमेदवाराने अर्ज मागे घेतला, अंधेरी पश्चिम मतदारसंघात काँग्रेसची ताकद वाढली, 10 हजारांच्या मताधिक्याने निवडून येण्याचा दावा
अंधेरी पश्चिम विधानसभा मतदारसंघात अपक्ष उमेदवाराची माघार, काँग्रेसची ताकद वाढली, 10 हजार मतांनी निवडून येण्याचा दावा
Horoscope Today 05 November 2024 : आज मंगळवारचा दिवस सर्व 12 राशींसाठी कसा असणार? वाचा आजचे राशीभविष्य
आज मंगळवारचा दिवस सर्व 12 राशींसाठी कसा असणार? वाचा आजचे राशीभविष्य
Embed widget