BLOG : नवरात्री विशेष | भाग 7 | साधनाताई आमटे: करुणा, त्याग, निःस्वार्थ प्रेमाची प्रतिमा
BLOG : नवरात्रोत्सव म्हणजे शक्तीची, भक्तीची आणि स्त्रीत्वाच्या विविध रूपांची ओळख करून देणारा काळ. या नऊ दिवसांत आपण देवीच्या नवविध रूपांची पूजा करतो—मात्र हीच संधी आहे आपल्या आजूबाजूच्या त्या स्त्रीशक्तींना स्मरण करण्याची, ज्या खऱ्या अर्थाने 'देवी' या संकल्पनेला साकार करतात. अशाच एका असामान्य स्त्री म्हणजे साधनाताई आमटे—करुणा, त्याग आणि निःस्वार्थ सेवेचं मूर्त स्वरूप.
निःस्वार्थतेचा प्रतीक
साधनाताई या केवळ बाबा आमटे यांच्या पत्नी नव्हत्या; त्या त्यांच्या कार्यातली अदृश्य, पण अत्यंत महत्त्वाची ताकद होत्या. जेव्हा बाबांनी कुष्ठरोग्यांच्या सेवेचा मार्ग निवडला, तेव्हा साधनाताईंनीही कोणताही प्रश्न न विचारता, हा मार्ग स्वीकारला. स्वतःच्या इच्छांना, सुखांना आणि आरामाला बाजूला ठेवून त्यांनी आपलं संपूर्ण जीवन इतरांच्या सेवेसाठी अर्पण केलं.
आपुलकीचा स्पर्श
कुष्ठरोग्यांबद्दल समाजात असलेली भीती आणि तिरस्कार आजही काही ठिकाणी जाणवतो. परंतु साधनाताईंनी त्यांच्या स्पर्शाला आपुलकीचं रूप दिलं. रुग्णांच्या जखमा स्वतः हाताने स्वच्छ करणं, त्यांना प्रेमाने अन्न देणं, त्यांच्या वेदनांवर फक्त औषध नव्हे, तर मनापासूनचा आधार देणं—ही त्यांची रोजची सेवा होती. त्या कुठलाही आकस न ठेवता, कोणतीही अपेक्षा न करता फक्त देत राहिल्या.
दैनंदिन सेवेतील धैर्य
आनंदवनातील रोजचं जीवन हे केवळ सेवा नव्हे, तर एक तपश्चर्या. शारीरिक कष्ट, मानसिक थकवा आणि सामाजिक विरोध या सगळ्यांशी सामना करत त्यांनी बाबा आमटे यांच्यासोबत आनंदवन, हेमलकसा आणि लोकबिरादरी प्रकल्प उभे केले. या सगळ्या कार्यांमध्ये त्यांची भूमिका शांत, पण ठाम होती एक बाई म्हणून नाही, तर एक शक्तीस्वरूपा म्हणून.
त्या बाबांच्या सावलीत नव्हत्या, तर त्यांच्या बरोबरीने चालणाऱ्या एक कार्यसाथी, एक आधारस्तंभ होत्या.
शिकवण: जगणं म्हणजे सेवा
साधनाताई आमटे यांचं संपूर्ण आयुष्य हे एक संदेश आहे की सेवा म्हणजेच सर्वोच्च साधना. देवळात केलेली पूजा जितकी पवित्र, तितकंच पवित्र आहे कुणाचं दुःख कमी करणं. त्यांनी आपलं संपूर्ण आयुष्य दुसऱ्यांसाठी अर्पण केलं, न सांगता, न गाजवता.
स्मरण
नवरात्रीत देवीच्या विविध रूपांची पूजा केली जाते—शैलपुत्री, ब्रह्मचारिणी, चंद्रघंटा... पण याच काळात साधनाताईंना आठवणं हेही एका जिवंत देवीचं स्मरण आहे. त्या सर्व मातांसाठी, पत्नींसाठी, सेविकांसाठी, कार्यकर्त्यांसाठी एक प्रकाशवाट आहेत, ज्या सांगून जातात—"खरी शक्ती ही गोंधळात नाही, तर शांततेत असते; ती आरंभात नाही, तर सातत्यात असते."
संबंधित ब्लॉग वाचा:
महत्त्वाच्या बातम्या
ट्रेंडिंग न्यूज
