Religious Places Nagpur : सुट्ट्यांमध्ये बघावी अशी नागपूर जवळील धार्मिक स्थळे

देशाचे झिरो माईल नागपूरात आहे.सुट्ट्यांमध्ये जिल्ह्यात भेट देण्यासारखी अनेक ठिकाणे आहेत. धार्मिकस्थळे, मंदिरांपासून तर विविध पर्यटनस्थळे नागपूरजवळ आहेत. जाणून घेऊयात काही निवडणूक पर्यटनस्थळांबद्दल...

file photo

Religious Places Nagpur : देशाचे भौगोलिक केंद्र असल्याने नागपूर जिल्ह्यात भेट देण्यासारखी अनेक ठिकाणे आहेत. वन्यजीव अभयारण्यांपासून तलाव आणि मंदिरांपर्यंत हे ठिकाण सर्वात आश्चर्यकारक आकर्षणांनी परिपूर्ण आहे. जाणून घेऊयात काही निवडणूक पर्यटनस्थळांबद्दल...

• टेकडी गणेश मंदिर

नागपूरच्या टेकडी गणपती बाप्पाला विघ्नहर्ता मानले जाते. नागपूर शहरातील सीताबर्डी येथे असलेले गणपतीचे हे भव्य दिव्य मंदिर सुमारे 250 वर्षे जुने आहे. असे म्हणतात की या मंदिरात श्री गणेशाची मूर्ती  स्वयंभू आहे. म्हणजेच 250 वर्षांपूर्वी ही मूर्ती पिंपळाच्या झाडाखाली प्रकट झाली होती, असे म्हटले जाते.

• दीक्षाभूमी

बौद्ध धर्माचे धार्मिक स्मारक, दीक्षाभूमी हे जगभरातील बौद्धांसाठी सर्वात प्रसिद्ध स्थळांपैकी एक आहे. भारतीय राज्यघटनेचे शिल्पकार डॉ.बाबासाहेब आंबेडकर यांनी आपल्या अनुयायांसह 14 ऑक्टोबर 1956 रोजी बौद्ध धर्माचा स्वीकार केला. त्या ठिकाणी दीक्षाभूमी बांधली गेली.

• रामटेक गड मंदिर

रामटेक हे नागपूर शहराच्या बाहेरील किल्ल्याच्या आत डोंगराच्या माथ्यावर वसलेले आहे. हे एक सुखदायक ठिकाण बनवते आणि कुटुंब आणि मित्रांसह एक दिवसाच्या पिकनिकसाठी देखील योग्य बनवते. भगवान राम हे या मंदिराचे मुख्य देवता राहिले आहेत कारण असे मानले जाते की लंका जिंकण्याचा प्रवास सुरू करण्यापूर्वी त्यांनी येथे थोडा वेळ विश्रांती घेतली होती. त्यामुळे या किल्ल्याला महान पौराणिक कथा आणि महत्त्व आले आहे.

• कपूर बावडी

रामटेक गडमंदिरापासून काही किलोमिटरच्या अंतरावर कपूर बावडी आहे. जाणकार इतिहास - कारांनुसार ही बावडी बाराशे वर्षांपूर्वी बांधण्यात आली आहे. भारतात प्रसिद्ध बावड्या आहेत. त्यात कपूर बावडीचा समावेश आहे. ही बावडी जैन मंदिराच्या मागील भागात आहे. याठिकाणी तरुणाई फोटोशुट करताना हमखास दिसून येते.

• आदासा गणेश मंदिर

नागपूर शहरापासून 45 किमी अंतरावर असलेले आदासा गणेश मंदिर खूप प्रसिद्ध आहे. हे प्राचीन मंदिर एका छोट्या टेकडीच्या माथ्यावर वसलेले आहे आणि सुमारे 200 मीटर किंवा 80-90 पायऱ्यांचा छोटा ट्रेक करून मंदिरापर्यंत पोहोचता येते. कालांतराने हे लोक हळूहळू स्थायिक झाले आणि आता येथे एक छोटेसे गाव तयार झाले आहे. हे शहरापासून दूर निसर्गाच्या सानिध्यात असलेले एक शांत ठिकाण आहे, जिथे मित्र आणि कुटुंबियांसोबत चांगला वेळ घालवला जाऊ शकतो. फोटोग्राफीसाठी हे ठिकाण अतिशय योग्य आहे. येथे मंदिर परिसरात मिळणारे ताजे झुनका भाकर, चिवडा आदी प्रसिद्ध आहे.

• विदर्भाचे 'पंढरपूर' धापेवाडा

आदासा नागपूर जिल्ह्यात एक गाव आहे आणि नागपूर शहरात सुमारे 40 कि.मी. अंतरावर आहे. हे ठिकाण गावच्या जवळ असलेल्या डोंगरावर वसलेले प्राचीन मंदिर संकुलासाठी प्रामुख्याने प्रसिद्ध आहे. आदासापासून जवळ जवळ 2 कि.मी., हे धापेवाडा गाव आहे. हे गाव चंद्रभागा नदीच्या काठी वसलेले आहे. धापेवाडाला विदर्भाचे 'पंढरपूर' असेही म्हणतात.

• आग्याराम देवी मंदिर

नागपूर शहरातच गणेशपेठ परिसरातच आग्याराम देवी मंदिर आहे. नगर देवी म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या आई आग्याराम देवी या रघुजी राजे भोसले यांची कुलदेवी होती. भोसले राजा प्रत्येक सणाला आग्याराम देवीच्या दरबारात जात असे. राजा भोसले आईचे दर्शन घेऊन आशीर्वाद घेऊनच युद्धासाठी रणांगणावर जात असत. गणेशपेठ येथील आग्याराम देवी मंदिर सुमारे 300 वर्षे जुने असल्याचे मानले जाते. राजे रघुजी भोसले यांची कुलदेवी असल्याने भोसले राजवटीत आईला नगरदेवीचा दर्जा होता.

• घोगरा महादेव

घोगरा महादेव हे नागपूरपासून जवळच एक अनोखे नैसर्गिक आश्चर्य आहे. हे स्थान कोठेही मधोमध आहे, तुरळक झाडे असलेल्या विस्तीर्ण मोकळ्या जागेने वेढलेले आहे. बर्फाशिवाय, पांढर्‍या ग्रॅनाईटचे पृष्ठभाग जवळजवळ भगवान शिवाचे घर असलेल्या कैलास पर्वतासारखे दिसतात. या दगडांच्या मध्ये शुद्ध पेंच नदी वाहते, जी भुलभुलैयासारखी मांडलेली असते आणि तिचे आकर्षण वाढवते. डोळा दिसतो तिथपर्यंत प्रचंड खडक आहेत. खरं तर, मुख्य मंदिराचा पायवाट दोन्ही बाजूंनी मोठ्या दगडांनी रचलेला आहे आणि प्रवेशद्वारावरील जिना देखील खडकांनी बनलेला आहे.

• श्री महालक्ष्मी जगदंबा संस्थान, कोराडी

श्री महालक्ष्मी जगदंबा संस्थान कोराडी, हे नागपूरच्या उत्तरेस झिरो माईलपासून सुमारे पंधरा कि.मी जवळ आहे. कोराडी देवी मंदिर परिसराचे अगोदरच्या काळी जाखापूर हे नाव होते. आई जगदंबेची मूर्ती स्वयंभू आहे. मंदिराचे बांधकाम हेमाडपंथी आहे. त्यावरुन मंदिराची प्राचीनता लक्षात येते. हिंदू जीवनाचे आधारस्तंभ धर्म, अर्थ, काम, मोक्ष, चारही पुरुषार्थात देवीच्या दर्शनाने यश मिळते. अशी भक्तांची श्रद्धा आहे.

• कुंवारा भीमसेन

कुंवारा भीमसेन हे स्थळ नागपूरपासून सुमारे साठ किलोमीटर अंतरावर आहे. येथे दुचाकी किंवा चारचाकीनेही जाता येईल. हे पेंच नदीच्या काठी वसलेले आहे. (आता पेंच धरणात रूपांतरित झालेले). गोंड पूजेचे ठिकाण. मखकाली मंदिर त्यांचे आहे. याठिकाणी बोटींगचीही सोय आहे. हे ठिकाण हिवाळ्यात जाण्यासाठी उत्तम आहे. तसेच सकाळी लवकर गेल्यास सुर्योदयाचे सुंदर दृष्यही बघता येईल.

• श्री भवानी माता मंदिर, पारडी

श्री भवानी माता मंदिर, नागपूरच्या पूर्वेला दहा कि.मी. अंतरावर पुनापूर रस्त्यावरील पारडी गावात आहे. या प्राचीन आणि सर्वात मोठ्या मंदिराला ऐतिहासिक महत्त्व आहे आणि असे म्हटले जाते की माताजीची मूर्ती स्वयंभू आहे.

• स्वामी नारायण मंदिर, नागपूर

नागपूरच्या वाठोडा रिंग रोडवर असलेले अक्षरधाम मंदिर किंवा स्वामीनारायण मंदिर खूप प्रसिद्ध आहे. या मंदिरात एक विशाल स्वयंपाकघर, पार्किंगसह सात्विक रेस्टॉरंट आणि मुलांसाठी खेळण्याची जागा देखील आहे. मंदिराच्या भिंती आणि परिसरात आकर्षक नक्षीकाम केलेले आहे. याठिकाणी दररोज सायंकाळी नागपूरकर कुटुंबियांसह भेट देतात. आकर्षक रोषणाईमुळे मंदिर परिसरात एक वेगळाच अनुभव येतो.