Indian Army : भारतीय सैन्यात पेन्शनचे नियम बदलणार? सैनिक आणि अधिकाऱ्यांसाठी नियम लागू करण्याची तयारी!
Indian Army : सुमारे दोन महिन्यांपूर्वी सियाचीनमध्ये शहीद झालेले कॅप्टन अंशुमन सिंग यांच्या पालकांनी पेन्शन नियमांबाबत प्रश्न उपस्थित केला होता.
नवी दिल्ली : भारतीय सैन्य दलातील सैनिकाच्या मृत्यूनंतर पत्नी आणि आई-वडील दोघांनाही आर्थिक मदत मिळावी यासाठी पेन्शन नियम बदलण्याची शिफारस भारतीय लष्कराने केली आहे. लष्कराने आपली शिफारस संरक्षण मंत्रालयाकडे पाठवली असून अंतिम निर्णय मंत्रालयाने घ्यायचा आहे. सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, शिफारशीत असे म्हटले आहे की, कुटुंब निवृत्ती वेतनाचा काही भाग सैनिकाच्या पालकांनाही देण्यात यावा. तसेच सैनिक आणि अधिकाऱ्यांच्या बाबतीत वेगवेगळ्या नियमांमध्ये एकसमानता आणली पाहिजे.
त्याची गरज का होती?
सुमारे दोन महिन्यांपूर्वी सियाचीनमध्ये शहीद झालेले कॅप्टन अंशुमन सिंग यांच्या पालकांनी पेन्शन नियमांबाबत प्रश्न उपस्थित केला होता. कॅप्टन अंशुमन यांना कीर्ती चक्र प्रदान करण्यात आले, त्यानंतर त्याच्या आई-वडिलांनी निवेदन दिले की त्यांच्या मुलाची पत्नी तिच्या माहेरच्या घरी गेली आणि सर्व काही स्वतःसोबत घेऊन गेली. NOK (Next of Kin) च्या नियमात बदल करावा, अशी मागणी त्यांनी सरकारकडे केली. NOK ला पेन्शनबाबत प्रश्न उपस्थित होण्याची ही पहिलीच वेळ नाही. सैनिकाच्या विधवा पत्नीला मदतीची याचना करावी लागल्याचे प्रकारही अनेकदा समोर आले आहेत.
सध्याचे नियम काय आहेत
नियमांनुसार, जेव्हा कोणताही अधिकारी किंवा सैनिक सैन्यात भरती होतो तेव्हा त्यांना एक तपशीलवार फॉर्म भरावा लागतो ज्याला After Me Folder म्हणतात. त्यात NOK (Next of Kin) बद्दल संपूर्ण माहिती आहे. जर सैनिक विवाहित नसेल तर त्याच्या पालकांपैकी कोणीही त्याचा NOK असू शकतो. लग्नानंतर त्यांच्या पत्नीने एन.ओ.के. एखादा सैनिकाचा मृत्यू झाला किंवा शहीद झाला तर त्या परिस्थितीत वेगळी आर्थिक मदत होते. कौटुंबिक पेन्शनचे तीन प्रकार आहेत. पहिली म्हणजे सामान्य कुटुंब निवृत्ती वेतन. सैनिकाचा मृत्यू कोणत्याही आजाराने किंवा सामान्य परिस्थितीत झाल्यास हा एनओके दिला जातो. हे शेवटच्या पगाराच्या 30 टक्के आहे. दुसरी पेन्शन म्हणजे स्पेशल फॅमिली पेन्शन. ड्युटीवर असताना किंवा ड्युटीमुळे सैनिकाचा मृत्यू झाल्यास ही एनओके दिली जाते. हे वेतनाच्या 60 टक्के आहे. तिसरी पेन्शन उदारीकृत कौटुंबिक पेन्शन आहे. लढाईत शहीद झाल्यास NOK दिला जातो. हे पगाराच्या 100 टक्के आहे.
सैनिक आणि अधिकारी यांच्यासाठी वेगवेगळे नियम
सध्याच्या नियमांनुसार, जवान आणि जेसीओच्या मृत्यूच्या बाबतीत, फक्त एनओके सामान्य कुटुंब निवृत्तीवेतनासाठी पात्र आहेत. हाच नियम अधिकाऱ्यांनाही लागू होतो. परंतु विशेष कौटुंबिक निवृत्तीवेतनाच्या बाबतीत, विशेष कौटुंबिक निवृत्तीवेतन जेसीओ आणि जवानाची पत्नी आणि पालक यांच्यामध्ये वितरित केले जाऊ शकते. म्हणजे पेन्शनचा काही भाग पत्नीला जातो आणि काही भाग पालकांना. त्याचप्रमाणे, उदारीकृत कौटुंबिक निवृत्तीवेतन मिळाल्यावर, जेसीओ आणि सैनिकांच्या बाबतीत, ते फक्त एनओकेकडे जाईल, परंतु अधिकाऱ्यांच्या बाबतीत, ते पत्नी आणि पालकांमध्ये विभागले जाऊ शकते. सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, लष्कराने या नियमात एकसमानता आणण्याची शिफारस केली आहे, जेणेकरून सैनिक किंवा अधिकाऱ्यांच्या मृत्यूनंतर त्यांच्या पत्नी आणि पालकांना मदत मिळावी.
इतर महत्वाच्या बातम्या
महत्त्वाच्या बातम्या
