Europe NATO : डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या धमकीसत्रावर युरोपमधील शक्तीशाली देशांचा अमेरिकेवर पहिला सर्जिकल स्ट्राईक; ट्रम्प यांना प्रस्ताव सुद्धा देणार!
नाटोच्या 3.5 अब्ज डॉलरच्या वार्षिक खर्चात अमेरिका 15.8 टक्के योगदान देते. संपूर्ण युरोपमध्ये अमेरिकेचे 80,000 ते 100,000 सैनिक तैनात आहेत.
Europe NATO : युरोपातील बलाढ्य देश या खंडाचे रक्षण करण्यासाठी अमेरिकेची जागा नाटोमध्ये घेण्याचा विचार करत आहेत. फायनान्शिअल टाईम्सच्या मते, ब्रिटन, फ्रान्स, जर्मनी आणि नॉर्डिक देश (डेन्मार्क, फिनलँड, आइसलँड, नॉर्वे) देखील ट्रम्प यांना नाटोच्या व्यवस्थापन हस्तांतरणासाठी प्रस्ताव देऊ शकतात. या हस्तांतरणास 5 ते 10 वर्षे लागू शकतात. युरोपीय देशांना जूनमध्ये होणाऱ्या नाटोच्या वार्षिक शिखर परिषदेपूर्वी ही योजना अमेरिकेसमोर मांडायची आहे. ब्लूमबर्गच्या म्हणण्यानुसार, नाटो युरोप आणि कॅनडाला त्यांच्या शस्त्रास्त्रांचा साठा 30 टक्क्यांनी वाढवण्यास सांगेल, जेणेकरून अमेरिकेने एकतर्फीपणे नाटो सोडल्यास युरोपला समस्यांना सामोरे जावे लागणार नाही. जर्मनी, फ्रान्स आणि ब्रिटन यांसारख्या युरोपीय देशांनी संरक्षण खर्च आणि लष्करी गुंतवणूक वाढवण्याचे आधीच जाहीर केले आहे.
एक लाख अमेरिकन सैनिक युरोपात तैनात
ब्लूमबर्गच्या म्हणण्यानुसार, ज्या पाच मुख्य क्षेत्रांमध्ये युरोपला स्वत:ला बळकट करायचे आहे त्यामध्ये हवाई संरक्षण यंत्रणा, डीप-फायर क्षमता, लॉजिस्टिक, दळणवळण आणि दळणवळण यंत्रणा आणि जमिनीवरील लष्करी सराव यांचा समावेश आहे. सध्या, नाटोच्या 3.5 अब्ज डॉलरच्या वार्षिक खर्चात अमेरिका 15.8 टक्के योगदान देते. संपूर्ण युरोपमध्ये अमेरिकेचे 80,000 ते 100,000 सैनिक तैनात आहेत. सरकारी अधिकाऱ्यांच्या म्हणण्यानुसार, युरोपियन क्षमतांना यूएस लेबलवर आणण्यासाठी अतिरिक्त खर्चासाठी सुमारे 5 ते 10 वर्षे लागतील. तथापि, काही अधिकाऱ्यांना वाटते की ट्रम्प केवळ वक्तृत्व करत आहेत आणि नाटो युतीमध्ये मोठे बदल करण्याचा त्यांचा कोणताही हेतू नाही.
सुरक्षेसाठी युरोप अमेरिकेवर अवलंबून
दुसरीकडे ट्रम्प नाटो युतीला वेळ आणि पैशाचा अपव्यय मानतात. अमेरिकेने नाटो सोडल्यास, युरोपीय देशांना त्यांच्या योजना पूर्ण करण्यासाठी संरक्षणावर किमान 3 टक्के खर्च करावा लागेल. त्यांना दारूगोळा, वाहतूक, इंधन भरणारी विमाने, कमांड अँड कंट्रोल सिस्टीम, उपग्रह आणि ड्रोन यांची कमतरता भरून काढावी लागेल, जी सध्या अमेरिकेने पुरविली आहे. यूके आणि फ्रान्स सारख्या NATO सदस्य-देशांकडे 500 अण्वस्त्रे आहेत, तर एकट्या रशियाकडे 6000 अण्वस्त्रे आहेत. जर अमेरिका NATO मधून बाहेर पडली, तर युतीला आपल्या आण्विक धोरणाला आकार द्यावा लागेल.
युरोपला शक्य तितक्या लवकर पुन्हा शस्त्र बनवायचे आहे
ट्रम्प यांनी नुकत्याच उचललेल्या पावलांमुळे युरोपला अमेरिकेवरील सुरक्षा अवलंबित्व कमी करायचे आहे. ट्रम्प यांनी अमेरिकेला नाटोपासून वेगळे करण्याबाबत अनेकदा बोलले आहे. व्हाईट हाऊसमध्ये ट्रम्प आणि झेलेन्स्की यांच्यातील वादविवादानंतर, 3 मार्च रोजी, लंडनमध्ये युरोपियन देशांच्या शिखर परिषदेत, युरोपियन आयोगाच्या अध्यक्षा उर्सुला फॉन डेर यांनी युरोपला ताबडतोब शस्त्र देण्याची गरज व्यक्त केली होती. आपल्याला संरक्षण गुंतवणूक वाढवायची आहे, असे ते म्हणाले होते. युरोपियन युनियनच्या सुरक्षेसाठी हे आवश्यक आहे. आपण आत्ताच सर्वात वाईट परिस्थितीसाठी तयार असले पाहिजे. याशिवाय रशियासह इतर धोके पाहता युरोपला आपली संरक्षण क्षमता वाढवावी लागेल, असे ते म्हणाले होते. त्यांनी या योजनेला रेडिनेस-2030 असे नाव दिले.
संयुक्त युरोपियन सैन्याची निर्मिती सुरू होऊ शकते
अमेरिकेवरील सुरक्षा अवलंबित्व कमी करण्यासाठी युरोपीय देश सातत्याने पावले उचलत आहेत. संयुक्त युरोपियन सैन्य तयार करण्याची ही सुरुवात असू शकते, असे तज्ज्ञांचे मत आहे. सीएनएननुसार, युरोपच्या संयुक्त सैन्यात 2 दशलक्ष सैनिक असतील. शीतयुद्धाच्या सुरुवातीच्या काळात एक समान युरोपियन सैन्य तयार करण्याची चर्चा वारंवार होत होती. 1953 ते 1961 या काळात अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष राहिलेल्या आयझेनहॉवर यांनी यासाठी युरोपीय देशांना पटवून दिले होते, मात्र त्यानंतर फ्रेंच संसदेने त्यावर बंदी घातली होती. 1990 च्या दशकात युरोपियन युनियनच्या स्थापनेनंतर सामान्य युरोपियन सैन्याची कल्पना पुन्हा एकदा मांडण्यात आली, परंतु अमेरिकेच्या विरोधामुळे आणि युरोपियन देशांच्या नाटोशी बांधिलकीमुळे त्याला पाठिंबा मिळाला नाही. डिसेंबर 1998 मध्ये, सेंट-मालो, फ्रान्समध्ये, फ्रान्सचे अध्यक्ष जॅक शिराक आणि ब्रिटिश पंतप्रधान टोनी ब्लेअर यांनी एक युरोपियन सैन्य तयार करण्याचे मान्य केले, परंतु प्रस्ताव पुढे सरकला नाही.
महत्त्वाच्या बातम्या
