Special Report Lonar Ecosystem: 'अशा प्रकारचे मासे पाण्यात येणं हा पर्यावरणाला प्रचंड धोका', लोणार सरोवरात आढळले मासे

बुलडाणा येथील जगप्रसिद्ध लोणार सरोवराच्या अस्तित्वाला धोका निर्माण झाला आहे. हजारो वर्षांपूर्वी उल्कापातामुळे तयार झालेल्या या खाऱ्या आणि अल्कधर्मी पाण्याच्या सरोवरात, जिथे जीवसृष्टी शक्य नाही, तिथे आता चक्क मासे आढळून आले आहेत. 'अशा प्रकारचे मासे ह्या पाण्यात येणं हा त्या तलावाच्या पर्यावरणाला प्रचंड धोका आहे', कारण ते इतर जीवसृष्टी नष्ट करतात, असे तज्ज्ञांचे मत आहे. शहरातले सांडपाणी थेट सरोवरात मिसळल्याने आणि यावर्षी जास्त पाऊस झाल्याने पाण्याच्या मूळ गुणधर्मात बदल झाला असून त्याचा pH १०-११ वरून आता ८-९ पर्यंत खाली आला आहे. ‘नीरी’ संस्थेने सांडपाणी रोखण्यासाठी उभारलेला प्रकल्प धूळखात पडला आहे. विशेष म्हणजे, लोणार सरोवराला 'रामसर स्थळा'चा दर्जा मिळालेला आहे आणि युनेस्कोच्या जागतिक वारसा स्थळांच्या तात्पुरत्या यादीतही त्याचा समावेश आहे. मात्र, प्रशासनाच्या दुर्लक्षामुळे या जागतिक ठेव्याचे संवर्धन धोक्यात आले आहे. यानंतर युक्रेनमधील चर्नोबिल अणुभट्टी दुर्घटनेच्या ४० वर्षांनंतर तेथील कुत्र्यांमध्ये झालेल्या बदलांचा आढावा घेण्यात आला.