Rahul Gandhi: राहुल गांधींना दोन वर्षे तुरुंगावासाची शिक्षा; 'मोदीं'ची बदनामी केलेलं कर्नाटकातील नेमकं प्रकरण काय?
Modi Defamation Case: कर्नाटकमध्ये काँग्रेस नेते राहुल गांधी यांनी मोदी आडनावाच्या लोकांवर टीका केली होती. त्यानंतर गुजरातच्या पुर्णेश मोदी या आमदाराने त्यांच्यावर बदनामीचा गुन्हा दाखल केला होता.
Rahul Gandhi: मोदी आडनावाचे सर्वजण चोर कसे असतात? कर्नाटकच्या कोलारमध्ये काँग्रेस नेते राहुल गांधी यांनी हे वक्तव्य केलं आणि त्यावरून आता त्यांना दोषी ठरवत सुरत न्यायालयाने त्यांना दोन वर्षाची शिक्षा सुनावली आहे. सन 2019 साली राहुल गांधी यांनी हे वक्तव्य केलं होतं. त्यानंतर गुजरातचे त्यावेळचे मंत्री पुर्नेश मोदी यांनी राहुल गांधी यांच्याविरोधात बदनामीची याचिका दाखल केली होती.
2019 च्या लोकसभा निवडणुकीच्या पार्श्वभूमीवर कर्नाटकातील कोलार येथे रॅली दरम्यान राहुल गांधी यांनी हे वक्तव्य केलं होतं. भारतीय दंड संहिता कलम 499 आणि 500 अंतर्गत राहुल गांधींना दोषी ठरवणाऱ्या मुख्य न्यायदंडाधिकारी एचएच वर्मा यांच्या न्यायालयानेही त्यांना जामीन मंजूर केला आणि उच्च न्यायालयात अपील करण्याची मुभा देण्यासाठी 30 दिवसांची शिक्षा स्थगित केली.
भाजपचे आमदार आणि गुजरातचे माजी मंत्री पूर्नेश मोदी यांनी गांधींविरोधात तक्रार दाखल केली होती. पूर्नेश मोदी हे भूपेंद्र पटेल सरकारच्या पहिल्या कार्यकाळात मंत्री होते आणि सुरत पश्चिम विधानसभेचे आमदार आहेत.
राहुल गांधींविरुद्ध मानहानीचा खटला काय?
गांधींचे वकील किरीट पानवाला यांनी सांगितले की, न्यायालयाने गेल्या आठवड्यात दोन्ही बाजूंच्या अंतिम युक्तीवादावर सुनावणी पूर्ण केली होती. ऑक्टोबर 2021 मध्ये राहुल गांधींनी या खटल्याप्रकरणी सुरत न्यायालयात हजेरी लावली होती.
राहुल गांधी यांच्या वैयक्तिक हजर राहण्याची मागणी करणाऱ्या तक्रारदाराच्या याचिकेवर उच्च न्यायालयाने कारवाईवरील स्थगिती रद्द केल्यानंतर अंतिम युक्तिवाद गेल्या महिन्यात पुन्हा सुरू झाला.
दरम्यान, राहुल गांधींच्या वकिलांनी असा युक्तिवाद केला होता की न्यायालयीन कार्यवाही सुरुवातीपासूनच दोषपूर्ण होती कारण CrPC (कोड ऑफ क्रिमिनल प्रोसिजर) च्या कलम 202 अंतर्गत असलेली प्रक्रिया पाळली जात नव्हती.
आयपीसी कलम 499 आणि 500 काय सांगतात?
बदनामी ही एक अशी गोष्ट आहे जी एखाद्या व्यक्तीच्या प्रतिष्ठेला हानी पोहोचवते.
भारतात एखाद्याची बदनामी ही गोष्ट नागरी आणि फौजदारी गुन्हा दोन्ही असू शकतो. दिवाणी खटल्यात आर्थिक नुकसानभरपाई देता येते. तर फौजदारी गुन्ह्यात याबद्दल तुरुंगावासाची शिक्षा होऊ शकते.
IPC च्या कलम 499 मध्ये गुन्हेगारी मानहानी किती आहे आणि त्यानंतरच्या तरतुदी त्याच्या शिक्षेची व्याख्या करतात. कलम 499 मध्ये असं सांगण्यात आलं आहे की, बोलल्या जाणार्या किंवा वाचण्याच्या उद्देशाने, चिन्हांद्वारे आणि दिसणाऱ्या एखाद्या वस्तूच्या माध्यमातून बदनामी कशी होऊ शकते याचे तपशीलवार वर्णन करते. हे एकतर एखाद्या व्यक्तीच्या प्रतिष्ठेला हानी पोहोचवण्याच्या उद्देशाने प्रकाशित किंवा बोलले जाऊ शकतात किंवा त्या व्यक्तीच्या प्रतिष्ठेला हानी पोहोचवण्याच्या उद्देशाने केली असल्याचं मानलं जाऊ शकते.
कलम 500 मध्ये एखाद्या व्यक्तीला मानहानी केल्याबद्दल दोषी धरल्यास, दंडासह किंवा त्याशिवाय दोन वर्षांपर्यंत कारावासाची तरतूद आहे.
ही बातमी वाचा:
महत्त्वाच्या बातम्या
