एक्स्प्लोर

Menstruation: मासिक पाळीमुळे शिक्षण बंद; 71 टक्के मुली पीरियडसबद्दल अनभिज्ञ

Menstruation: भारतात मासिक पाळीबाबत अद्यापही गैरसमज असल्याचे दिसून येते.

Menstruation: महिलांच्या मासिक पाळीबद्दल देशात अनेक चर्चा झडतात. मात्र, या चर्चा शहरी आणि एका विशिष्ट वर्गापुरत्या मर्यादित राहतात का, अशी शंका निर्माण करणाऱ्या घटना अवतीभवती घडत असतात. काही दिवसांपूर्वीच उल्हासनगरमध्ये एका 12 वर्षाच्या मुलीला मासिक पाळीमुळे रक्तस्त्राव झाल्याने तिच्या भावाने तिची हत्या केली होती. आपल्या बहिणीने लैंगिक संबंध ठेवले असावे असा संशय आरोपीला आला होता. आश्चर्याची बाब म्हणजे देशातील 71 टक्के मुलींना मासिक पाळीबाबत काहीच कल्पना नाही, असे एका पाहणीतून समोर आले होते. 

भारतात मासिक पाळीमुळे होणारे भेदभाव आणि इतर प्रथांमुळे होणाऱ्या अनेक घटना समोर येतात. मासिक पाळीबाबत फक्त मुलीच नव्हे तर पुरुषांमध्येही जागरुकता यावी यासाठी सरकार, स्वयंसेवी संस्थांचे प्रयत्न सुरू आहेत. त्याचाच एक भाग म्हणून बुधवारी 15 जून रोजी 'युनेस्को'ने दिल्लीत मासिक पाळी आणि आरोग्य, वैयक्तिक स्वच्छता यावर स्पॉट लाइट रेड (#Spot light Red) या नावाने मोहीम सुरू केली आहे. 

या मोहिमेचा उद्देश काय आहे

मासिक पाळीमुळे मुलींनी शिक्षण अर्धवट सोडू नये हा या मोहिमेचा उद्देश आहे. मोहिमेतील भागीदार, P&G चे उपाध्यक्ष गिरीश कल्याणरामन म्हणाले, “भारतातील तरुण मुलींना कोणतेही संकोच न करता त्यांचे शालेय शिक्षण पूर्ण करून त्यांची स्वप्ने पूर्ण करण्यासाठी सक्षम करणे हे आमचे उद्दिष्ट आहे. याशिवाय या मोहिमेअंतर्गत आम्ही मुलींना पीरियड्सबद्दल सांगणार आहोत. जेणेकरून पीरियड्स आल्यानंतर त्यांना कोणत्या तरी भीतीने शाळा सोडावी लागू नये. 

मासिक पाळी म्हणजे काय?

मासिक पाळी हा आजार नसून नैसर्गिक जैविक प्रक्रिया आहे. महिलांना महिन्यातून एकदा मासिक पाळी येते. हे चक्र सरासरी 28 दिवसांचे असते. डॉक्टरांच्या मते, महिलांना 21 ते 35 दिवसांत कधीही मासिक पाळी येऊ शकते. मासिक पाळीच्या काळात स्त्रीच्या गर्भाशयातून रक्त बाहेर येते.

जर एखाद्या मुलीला मासिक पाळी येण्यास सुरुवात झाली तर त्याचा अर्थ असा होतो की तिचे शरीर गर्भधारणेसाठी तयार होण्याची प्रक्रिया सुरू करत आहे. हे स्त्री शरीरातील हार्मोनल बदल देखील स्पष्ट करते. ज्याला मासिक पाळीपूर्वीची समस्या म्हणतात. या हार्मोनल बदलाला इंग्रजी भाषेत PMS किंवा Pre-menstrual syndrome म्हणतात.

वैद्यकीय शास्त्रानुसार मासिक पाळी दरम्यान महिलेच्या शरीरात 200 प्रकारचे बदल होऊ शकतात. ज्यामध्ये मुलींच्या भावना खूप वेगाने बदलत असतात. त्यांची चिडचिड वाढते. 

मासिक पाळीमुळे मुली शिक्षणाच्या प्रवाहाबाहेर...

एक सामाजिक संस्था 'दसरा' ने 2019 मध्ये प्रकाशित केलेल्या एका अहवालात दर वर्षी 2.36 कोटी मुली मासिक पाळीच्या दरम्यान स्वच्छता आणि  इतर कारणांनी शाळा सोडून देतात. काही स्वयंसेवी संस्थांच्या दाव्यानुसार, शाळांमध्ये शौचालय, स्वच्छ पाणी  आदी सारख्या मूलभूत सुविधा नसल्याने शाळेत मुलींच्या अडचणीत वाढ होत असते. 

चाइल्ड स्पेशालिस्ट आणि सार्वजनिक आरोग्य तज्ज्ञ अपर्णा कुमारी यांनी 'एबीपी'सोबत बोलताना सांगितले की, 'बहुतेक प्रकरणांमध्ये मुलींना मासिक पाळी येईपर्यंत याबद्दल कोणतीही माहिती नसते. कधी कधी असे रुग्णही आमच्याकडे येतात जे म्हणतात की पहिल्यांदाच त्यांना मासिक पाळी येणे एखाद्या गंभीर आजारासारखे वाटते. बहुतेक मुलींना त्यांच्या मैत्रिणींकडून मासिक पाळीबद्दल माहिती मिळते, अर्धी अपूर्ण माहिती असते. 

पुरुषांची जबाबदारी... 

अपर्णा कुमारी यांनी म्हटले की, मासिक पाळीच्या दिवसात महिलांच्या शरिरातून मोठ्या प्रमाणावर रक्तस्त्राव होतो. त्यामुळे महिलांना अशक्त वाटणे, मूड स्विंग होणे, चिडचिड होणे आदी त्रास जाणवू शकतो. त्यामुळे घरातील पुरुष मंडळींनी महिलांच्या मासिक पाळीच्या दिवसात त्यांना समजून घेणे आवश्यक आहे. या काळात महिलांना दैनंदिन कामात मदतीची अधिक आवश्यकता असते, याकडेही त्यांनी लक्ष वेधले. 

Check out below Health Tools-
Calculate Your Body Mass Index ( BMI )

Calculate The Age Through Age Calculator

अधिक पाहा..
Advertisement
Advertisement
Advertisement

महत्त्वाच्या बातम्या

Sharda Sinha Passes Away: बिहार कोकीळा शारदा सिन्हा कालवश; मैंने प्यार किया, गॅग्स ऑफ वासेपूर 2 यांसारख्या असंख्य हिंदी चित्रपटांना दिला आवाज
बिहार कोकीळा शारदा सिन्हा कालवश; मैंने प्यार किया, गॅग्स ऑफ वासेपूर 2 यांसारख्या असंख्य हिंदी चित्रपटांना दिला आवाज
Horoscope Today 06 November 2024 : आज बुधवारचा दिवस सर्व 12 राशींसाठी कसा असणार? वाचा आजचे राशीभविष्य
आज बुधवारचा दिवस सर्व 12 राशींसाठी कसा असणार? वाचा आजचे राशीभविष्य
Sharad Pawar : आता कुणी दम दिला तर मला कळवा, तुमच्यासह त्यांच्या घरी येतो, मग चेअरमन असो की कोणी असो, शरद पवारांचा थेट इशारा
मला या रस्त्यानं जायचं नाही, माणसं आपली आहेत, त्यांना कुणीतरी दम दिला असेल, त्यांना एक सांगणं.. : शरद पवार
Kolhapur : सतेज पाटलांच्या समोर शाहू महाराजांची घोषणा, कोल्हापूर उत्तरमधील काँग्रेसचा उमेदवार ठरला
सतेज पाटलांच्या समोर शाहू महाराजांची घोषणा, कोल्हापूर उत्तरमधील काँग्रेसचा उमेदवार ठरला
Advertisement
ABP Premium

व्हिडीओ

Vidhan Sabha Election : राज्यात 157 बंडखोर रिंगणात, पक्षांकडून बंडखोरांवर धडक कारवाईKolhapur Vidhan Sabha Election : कोल्हापुरातली नामुष्की काँग्रेस कशी पुसून टाकणार? Special ReportSharad Pawar Retirement : पवारांचे पुन्हा निवृत्तीचे संकेत, बारामतीकरांसमोर सहानुभूती कार्डचा वापर?Vidhan sabha Superfast :  महाराष्ट्र सुपरफास्ट न्यूज : 5 नोव्हेंबर 2024 : ABP Majha

फोटो गॅलरी

पर्सनल कॉर्नर

टॉप आर्टिकल
टॉप रील्स
Sharda Sinha Passes Away: बिहार कोकीळा शारदा सिन्हा कालवश; मैंने प्यार किया, गॅग्स ऑफ वासेपूर 2 यांसारख्या असंख्य हिंदी चित्रपटांना दिला आवाज
बिहार कोकीळा शारदा सिन्हा कालवश; मैंने प्यार किया, गॅग्स ऑफ वासेपूर 2 यांसारख्या असंख्य हिंदी चित्रपटांना दिला आवाज
Horoscope Today 06 November 2024 : आज बुधवारचा दिवस सर्व 12 राशींसाठी कसा असणार? वाचा आजचे राशीभविष्य
आज बुधवारचा दिवस सर्व 12 राशींसाठी कसा असणार? वाचा आजचे राशीभविष्य
Sharad Pawar : आता कुणी दम दिला तर मला कळवा, तुमच्यासह त्यांच्या घरी येतो, मग चेअरमन असो की कोणी असो, शरद पवारांचा थेट इशारा
मला या रस्त्यानं जायचं नाही, माणसं आपली आहेत, त्यांना कुणीतरी दम दिला असेल, त्यांना एक सांगणं.. : शरद पवार
Kolhapur : सतेज पाटलांच्या समोर शाहू महाराजांची घोषणा, कोल्हापूर उत्तरमधील काँग्रेसचा उमेदवार ठरला
सतेज पाटलांच्या समोर शाहू महाराजांची घोषणा, कोल्हापूर उत्तरमधील काँग्रेसचा उमेदवार ठरला
Eknath Shinde: लाडक्या बहि‍णींना महिन्याला 2100, वीज बिलात 30 टक्के सूट; मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदेंच्या 10 मोठ्या घोषणा
लाडक्या बहि‍णींना महिन्याला 2100, वीज बिलात 30 टक्के सूट; मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदेंच्या 10 मोठ्या घोषणा
महायुतीच्या सुनिल शेळकेंचं टेन्शन वाढलं, मनसेचा बापू भेगडेंना पाठिंबा; मावळ पॅटर्न सुस्साट
महायुतीच्या सुनिल शेळकेंचं टेन्शन वाढलं, मनसेचा बापू भेगडेंना पाठिंबा; मावळ पॅटर्न सुस्साट
निवडणुकांच्या रणधुमाळीत पोलिसांनी नाक्यावर पकडली कार; 2.30 कोटीचं घबाड, भरारी पथकाकडून जप्त
निवडणुकांच्या रणधुमाळीत पोलिसांनी नाक्यावर पकडली कार; 2.30 कोटीचं घबाड, भरारी पथकाकडून जप्त
Eknath Shinde: लाडक्या बहि‍णींसाठी 100 वेळा तुरुंगात जायला तयार; मुख्यमंत्री शिंदेंचा विरोधकांवर नेत्यांवर पलटवार
लाडक्या बहि‍णींसाठी 100 वेळा तुरुंगात जायला तयार; मुख्यमंत्री शिंदेंचा विरोधकांवर नेत्यांवर पलटवार
Embed widget