SpaceX Starship Destruction : जगातील सर्वात शक्तिशाली रॉकेट स्टारशिपची 9 वी चाचणी फेल; पृथ्वीच्या वातावरणात येताच नष्ट, सलग तिसऱ्यांदा मस्क यांच्या मोहिमेला धक्का
SpaceX Starship Destruction : हे प्रक्षेपण महत्वाचे आहे कारण हे अंतराळयान मानवांना आंतरग्रहीय बनवेल. म्हणजेच, त्याच्या मदतीने, पहिल्यांदाच मानव पृथ्वीशिवाय इतर ग्रहावर पाऊल ठेवेल.
SpaceX Starship Destruction : जगातील सर्वात शक्तिशाली रॉकेट स्टारशिपची 9 वी चाचणी यशस्वी झाली नाही. प्रक्षेपणानंतर सुमारे 30 मिनिटांनी स्टारशिपने नियंत्रण गमावले, ज्यामुळे ते पृथ्वीच्या वातावरणात प्रवेश करताना नष्ट झाले. आकाशात स्टारशिप नष्ट होण्याची ही सलग तिसरी वेळ आहे. तथापि, बूस्टरने अमेरिकेच्या आखातात हार्ड लँडिंग केले. लँडिंग बर्न दरम्यान, बॅकअप इंजिनची क्षमता तपासण्यासाठी सेंटर इंजिन जाणूनबुजून बंद करण्यात आले. या चाचणीत, पहिल्यांदाच, 7व्या चाचणीत वापरलेले बूस्टर पुन्हा वापरले गेले आहे.
गळतीमुळे मुख्य टाकीचा दाब कमी झाला
भारतीय वेळेनुसार आज म्हणजेच 28 मे रोजी पहाटे पाच वाजता टेक्सासच्या बोका चिका येथून स्टारशिपचे प्रक्षेपण करण्यात आले. स्टारशिप अंतराळयान (वरचा भाग) आणि सुपर हेवी बूस्टर (खालचा भाग) यांना एकत्रितपणे 'स्टारशिप' म्हणतात. हे रॉकेट जगातील सर्वात श्रीमंत उद्योगपती एलोन मस्क यांच्या कंपनी स्पेसएक्सने बनवले आहे. या वाहनाची उंची 403 फूट आहे. ते पूर्णपणे पुन्हा वापरता येण्याजोगे आहे.
गळतीमुळे मुख्य टाकीचा दाब कमी झाला
या चाचणीनंतर, एलोन मस्क म्हणाले की, स्टारशिपने निर्धारित जहाज इंजिन कटऑफ गाठला, त्यामुळे मागील उड्डाणाच्या तुलनेत बरीच सुधारणा झाली आहे. गळतीमुळे किनारपट्टी आणि पुनर्प्रवेश टप्प्यादरम्यान मुख्य टाकीचा दाब कमी झाला. आता पुढील तीन प्रक्षेपणे खूप जलद असतील. जवळजवळ दर 3 ते 4 आठवड्यांनी एक प्रक्षेपण होईल.
मोहिमेचे उद्दिष्ट : कमतरता दूर करणे आणि आवश्यक प्रयोग करणे
स्टारशिपच्या वरच्या भागाचे हिंद महासागर नियंत्रित जल-लँडिंग करायचे होते, जे होऊ शकले नाही. याशिवाय, पेलोड तैनात करणे आणि अवकाशात असताना रॅप्टर इंजिन सुरू करणे असे प्रयोग केले जाऊ शकले नाहीत. बूस्टरच्या लँडिंग बर्न दरम्यान एक विशेष इंजिन कॉन्फिगरेशन प्रदर्शित करण्यात आले. मधल्या रिंगचे बॅकअप इंजिन लँडिंग पूर्ण करू शकते की नाही हे तपासण्यासाठी लँडिंगच्या शेवटच्या टप्प्यात तीन सेंटर इंजिनपैकी एक जाणूनबुजून बंद करण्यात आले. बूस्टर फक्त दोन सेंटर इंजिनवर स्विच केले. लँडिंग बर्नच्या शेवटी, जेव्हा ते अमेरिकेच्या आखातावर होते, तेव्हा इंजिन बंद करण्यात आले. यानंतर बूस्टरने पाण्यात हार्ड लँडिंग केले.
तीन महत्त्वाच्या प्रश्नांची उत्तरे
1. आजची चाचणी उड्डाण यशस्वी झाली की नाही?
स्पेसएक्स सहसा चाचणी उड्डाणांना संशोधनातील यशस्वी कामगिरी म्हणून सादर करते. "अशा चाचण्यांमध्ये यश हे आपण जे शिकतो त्यावरून येते आणि आजची चाचणी स्टारशिपची विश्वासार्हता सुधारण्यास मदत करेल," असे कंपनीने ट्विटमध्ये म्हटले आहे. परंतु स्टारशिप अनेक महत्त्वाचे चाचणी टप्पे गाठण्यात अयशस्वी ठरली, जसे की मॉक सॅटेलाइट तैनात करण्याचा प्रयत्न करणे आणि अवकाशात त्याचे इंजिन पुन्हा सुरू करणे.
2. या मोहिमांसाठी कोण पैसे देते?
स्पेसएक्स बहुतेक खर्च स्वतः उचलते. तथापि, नासाने स्पेसएक्ससोबत 4 अब्ज डॉलर्सचा करार देखील केला आहे. या कराराअंतर्गत, स्टारशिपचा वापर मानवांना चंद्रावर पाठवण्यासाठी केला जाईल. नासा विविध टप्पे गाठण्यासाठी टप्प्याटप्प्याने कंपनीला ही रक्कम देते. मस्क म्हणाले आहेत की प्रत्येक स्टारशिप चाचणी उड्डाणाची किंमत सुमारे $50 दशलक्ष ते $100 दशलक्ष आहे.
३. हे स्फोट धोकादायक आहेत का?
आतापर्यंत, स्टारशिपच्या कोणत्याही अयशस्वी मोहिमेतून भौतिक नुकसान किंवा दुखापत झाल्याचे कोणतेही वृत्त नाही. पण जानेवारीमध्ये झालेल्या स्फोटानंतर, दक्षिण कैकोसमध्ये स्टारशिपचे काही तुकडे एका कारवर पडले, ज्यामुळे किरकोळ नुकसान झाले. आजच्या उड्डाणानंतर स्टारशिपचे तुकडे कुठे पडले हे स्पष्ट नाही. FAA ने देखील याबद्दल अद्याप काहीही सांगितले नाही.
स्टारशिप मानवांना मंगळावर घेऊन जाईल
हे प्रक्षेपण महत्वाचे आहे कारण हे अंतराळयान मानवांना आंतरग्रहीय बनवेल. म्हणजेच, त्याच्या मदतीने, पहिल्यांदाच मानव पृथ्वीशिवाय इतर ग्रहावर पाऊल ठेवेल. मस्क 2029 पर्यंत मानवांना मंगळावर घेऊन जाऊ इच्छितात आणि तेथे वसाहत स्थापन करू इच्छितात. हे अंतराळयान एका तासापेक्षा कमी वेळात जगाच्या कोणत्याही कोपऱ्यात मानवांना घेऊन जाऊ शकेल.
मंगळावर वसाहत स्थापन करण्याची काय गरज आहे?
मंगळावर वसाहत स्थापन करण्याच्या गरजेबद्दल, मस्क म्हणतात की, 'पृथ्वीवरील जीवन संपवण्याच्या घटनेमुळे मानवतेचा अंत होऊ शकतो, परंतु जर आपण मंगळावर आपला तळ बांधला तर मानवता टिकू शकेल.' लाखो वर्षांपूर्वी, पृथ्वीवरील डायनासोर देखील जीवन संपवण्याच्या घटनेमुळे नष्ट झाले होते. त्याच वेळी, प्रोफेसर स्टीफन हॉकिंग यांनी 2017 मध्ये असेही म्हटले होते की जर मानवांना जगायचे असेल तर त्यांना 100 वर्षांच्या आत विस्तार करावा लागेल.
इतर महत्वाच्या बातम्या
महत्त्वाच्या बातम्या
