Astrology Tips : कार्तिक पौर्णिमेनंतर देवी लक्ष्मीच्या मूर्तीचं विसर्जन कसं करावं? ज्योतिष शास्त्रानुसार वाचा नियम आणि पद्धती
Astrology Tips : नुकतीच कार्तिक पौर्णिमा (त्रिपुरारी पौर्णिमा) पार पडली आहे. या निमित्ताने देशभरात उत्साहाचं आणि भक्तीमय वातावरण पाहायला मिळालं.

Astrology Tips : हिंदू धर्मशास्त्राप्रमाणे, नुकतीच कार्तिक पौर्णिमा (Kartik Purnima) (त्रिपुरारी पौर्णिमा) पार पडली आहे. या निमित्ताने देशभरात उत्साहाचं आणि भक्तीमय वातावरण पाहायला मिळालं. आता देव दिवाळीनंतर लक्ष्मीच्या मूर्तीचे विसर्जन करण्यासंबंधी शास्त्रांमध्ये आणि परंपरेत सांगितलेले काही महत्त्वाचे नियम आणि पद्धती सांगितल्या आहेत ते आपण जाणून घेऊयात.
1. मूर्ती विसर्जन कधी करावे? (वेळ आणि दिवस)
दीपोत्सव समाप्तीनंतर : लक्ष्मीपूजन झाल्यावर लगेच विसर्जन न करता, साधारणपणे दीपोत्सव संपल्यानंतर (म्हणजे तुळशी विवाह झाल्यानंतर) मूर्ती काढून ठेवावी किंवा विसर्जन करावे.
शुभ दिवस : मूर्ती विसर्जनासाठी सोमवार किवा शुक्रवार हा दिवस अत्यंत शुभ मानला जातो.
वेळ : विसर्जन हे नेहमी सूर्योदयाच्या वेळी (दिवसा) करावे. सूर्यास्तानंतर (रात्री) कधीही मूर्तींचे विसर्जन करू नये, असे सांगितले जाते. मंगळवारी मूर्ती विसर्जन करणे टाळावे.
2. मूर्तीनुसार विसर्जनाचे नियम :
मातीच्या मूर्ती (पारंपारिक):
नदी/तलाव विसर्जन: मातीच्या मूर्तींना लाल कपड्यात गुंडाळून पवित्र नदी, तलाव किंवा वाहत्या स्वच्छ पाण्यात विसर्जित करावे.
पर्यावरणाची काळजी: जर नदी-तलाव जवळपास नसेल, तर मूर्ती पाण्याने भरलेल्या बादलीत किंवा टबमध्ये विसर्जित करावी. माती विरघळल्यानंतर ते पाणी तुळशीच्या किंवा इतर कोणत्याही पूजनीय झाडामध्ये ओतावे. हे पर्यावरणपूरक मानले जाते.
धातूच्या मूर्ती (सोने, चांदी, पितळ):
या मूर्तींना स्थायी लक्ष्मी-गणेश मानले जाते.
दिवाळी पूजेनंतर या मूर्तींना गंगाजल किंवा शुद्ध पाण्याने स्वच्छ करावे.
त्यांना तुमच्या घरातील मंदिरात किंवा तिजोरीत परत सन्मानाने स्थापित करावे. त्यांचे दररोजचे पूजन सुरू ठेवावे.
3. विसर्जनासंबंधी महत्त्वाच्या गोष्टी (शास्त्रानुसार)
आदरपूर्वक निरोप : मूर्तींना विसर्जनापूर्वी आदरपूर्वक निरोप द्यावा. त्यांची पूजा करावी आणि पुढील वर्षी पुन्हा येण्याची प्रार्थना करावी.
मंत्र : विसर्जन करताना लक्ष्मी आणि गणपतीच्या मंत्राचा जप करावा.
उदाहरणार्थ, 'गच्छ गच्छ सुरा श्रेष्ठ स्वस्थ नाम परमेश्वरी, पूजा राधना कालेच पुनरागमन यच' (असा किंवा तत्सम विसर्जन मंत्र) बोलून मूर्तींना निरोप द्यावा.
खंडित मूर्ती : मूर्ती घराबाहेर काढताना ती खंडित (तुटलेली) होणार नाही याची काळजी घ्यावी, कारण हे अशुभ मानले जाते.
'हे' करू नका :
- मूर्ती कधीही घाणेरड्या किंवा अपवित्र ठिकाणी ठेवू नका किंवा फेकू नका.
- प्लॅस्टिक किंवा रासायनिक (POP) मूर्ती नदी-तलावात विसर्जित करणे टाळावे, कारण यामुळे जलप्रदूषण होते.
- थोडक्यात, मातीच्या मूर्तींचे विसर्जन नियमानुसार सोमवारी सूर्योदयापूर्वी स्वच्छ पाण्यात करावे आणि धातूच्या मूर्तींना मंदिरात किंवा तिजोरीत स्थापित करून त्यांचे नित्य पूजन करावे.
डॉ. भूषण ज्योतिर्विद
हे ही वाचा :




















