(Source: Poll of Polls)
Travel : प्रभू रामाने जिथे केले दशरथांचे पिंडदान! भारतातील 8 ठिकाणं, जी श्राद्ध-पिंड दानासाठी प्रसिद्ध, पूर्वजांना मिळतो मोक्ष
Travel : धार्मिक मान्यतेनुसार पितृ पक्षात श्राद्ध आणि पिंड दान हे पितरांच्या आत्म्याच्या शांतीसाठी केले जाते, जेणेकरुन पितरांच्या आशीर्वादाने तुमचा वंश उत्कर्ष आणि प्रगती व्हावा
Travel : वैदिक परंपरेनुसार आणि हिंदू मान्यतेनुसार, पितरांच्या पूजनार्थ श्राद्ध करणे एक महान कार्य समजले जाते. मान्यतेनुसार, पुत्रत्व तेव्हाच सार्थक होते, जेव्हा एखादी व्यक्ती आपल्या पूर्वजांची त्यांच्या शेवटपर्यंत सेवा करतो आणि त्यांच्या मृत्यूनंतर, पुण्यतिथी आणि पितृपक्षाच्या दिवशी योग्य श्राद्ध करतो. धार्मिक धार्मिक मान्यतेनुसार देशात अनेक ठिकाणी पिंडदान केले जात असले तरी अशी काही विशेष स्थाने अशी आहेत, जिथे श्राद्ध केल्याने पुण्य मिळते आणि पितरांच्या आत्म्यालाही शांतीही मिळते. तुम्हालाही या ठिकाणांबद्दल माहिती असणे आवश्यक आहे.
देशात काही विशेष ठिकाणं, जी पिंडदानासाठी प्रसिद्ध
पितृ पक्ष भाद्रपद महिन्याच्या पौर्णिमेच्या दिवसापासून सुरू होतो, जो अश्विन महिन्याच्या अमावस्येच्या दिवसापर्यंत चालू असतो, जो 15 दिवसांपर्यंत सुरू असतो. यावर्षी पितृ पक्ष 18 सप्टेंबरपासून सुरू होतोय आणि 2 ऑक्टोबरला संपतोय, ज्या दिवशी पितृ पंधरवडा संपतो, त्या दिवशी सर्वपित्री अमावस्या असते. पितृ पक्षात श्राद्ध आणि पिंड दान हे पितरांच्या आत्म्याच्या शांतीसाठी केले जाते, जेणेकरुन पितरांच्या आशीर्वादाने कुटुंबाचा वंशाचा उत्कर्ष आणि प्रगती व्हावी.
नाशिकमध्ये पिंड दान
महाराष्ट्रातील नाशिकमध्ये श्राद्ध आणि पिंड दान केल्याने पूर्वजांच्या आत्म्याला शांती मिळते अशी मान्यता आहे. 14 वर्ष वनवासाच्या दरम्यान प्रभू राम आणि सीता नाशिकमध्ये वास्तव्यास होते, गोदावरी नदीच्या तीरी रामकुंड येथे अनेक कुटुंब आपल्या पितरांचं श्राद्ध आणि पिंडदान करतात.
हरिद्वार मध्ये पिंड दान
हरिद्वार हे भारतातील सर्वात पवित्र तीर्थक्षेत्रांपैकी एक आहे. गंगेच्या काठावर वसलेले हे सुंदर शहर आहे. संध्याकाळच्या आरतीच्या वेळी तिचे सौंदर्य आणखीनच वाढते. येथे गंगेत स्नान केल्याने सर्व पापे धुऊन जातात आणि येथे एखाद्यावर अंत्यसंस्कार केल्यास त्याचा आत्मा स्वर्गात जातो, अशी सर्वसामान्यांची धारणा आहे. हरिद्वारच्या नारायणी शिलेवर तर्पण अर्पण केल्याने पूर्वजांना मोक्ष प्राप्त होतो, असे पुराणातही वर्णन केले आहे. पिंडदान सोहळा येथे केल्यास दिवंगतांच्या आत्म्याला कायमची शांती मिळते आणि कुटुंबातील हयात असलेल्या सदस्यांनाही आनंद मिळतो.
मथुरेत पिंड दान
मथुरा शहराला एका पवित्र स्थानाचा दर्जा प्राप्त आहे. हे एक पवित्र तीर्थक्षेत्र आहे आणि पिंड दानासाठी आवडते ठिकाणांपैकी एक आहे. यमुना नदीच्या काठावर असलेल्या बोधिनी तीर्थ, विश्रामतीर्थ आणि वायु तीर्थ येथे असे विधी केले जातात. मध आणि दुधासह तांदूळ मिसळून गव्हाच्या पिठाचे बनवलेले सात पिंड किंवा गोळे मृत व्यक्तीच्या आणि पूर्वजांच्या आत्म्याच्या शांतीसाठी प्रसाद म्हणून तयार केले जातात. येथे मंत्रोच्चार करताना अर्पण केले जातात. मथुरेत तर्पण अर्पण करून लोक आपल्या पूर्वजांना प्रसन्न करतात.
उज्जैनमध्ये पिंड दान
मध्य प्रदेशातील उज्जैन हे मंदिरांचे शहर आहे. पिंड दान विधीसाठी एक आदर्श ठिकाण आहे. शहरातून वाहणाऱ्या क्षिप्रा नदीच्या काठावर पिंड दानाचे आयोजन केले जाते, येथे नदीच्या काठावर पिंड दान करणे खूप फायदेशीर मानले जाते. उज्जैनमधील अनेक तीर्थक्षेत्रांव्यतिरिक्त, कालिदास अकादमी आणि भर्त्रीहरी लेणी यांसारखी ठिकाणे पाहण्यासारखी आहेत. उज्जैनमधील पर्यटक ओंकारेश्वर, बसवारा, भोपाळसह जवळपासच्या ठिकाणांनाही भेट देतात.
प्रयागराज मध्ये पिंड दान
गंगा-यमुना-सरस्वती नद्यांच्या संगमावर पूर्वी अलाहाबाद म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या प्रयागराजमध्ये पितृसंस्कार केल्याने जीवाला भोगावे लागणारे सर्व त्रास दूर होतात, अशी एक प्रचलित धारणा आहे. येथे पिंड दान अर्पण केल्याने इथल्या पाण्यात फक्त स्नान केल्याने पाप धुतले जातात आणि जीव जन्म-मृत्यूच्या फेऱ्यातून मुक्त होतो. अलाहाबाद हे पर्यटकांसाठीही खूप चांगले ठिकाण आहे. एकदा तुम्ही हे ठिकाण चांगले एक्सप्लोर केले की, तुमच्याजवळ लखनौ, वाराणसी, कानपूर इत्यादी जवळपासच्या प्रसिद्ध ठिकाणांना भेट देण्याचे अनेक पर्याय आहेत.
अयोध्येत पिंड दान
रामजन्मभूमी हे तीर्थक्षेत्र देखील आहे आणि पिंड दानासाठी सर्वोत्तम ठिकाणांपैकी एक आहे. पवित्र शरयू नदीच्या काठावर भाट कुंड आहे, जेथे लोक हिंदू ब्राह्मण पुजाऱ्याच्या अध्यक्षतेखाली धार्मिक विधी पार पाडतात. परंपरेनुसार, लोक आपल्या पूर्वजांसाठी येथे हवन देखील करतात. श्राद्ध करताना लोक प्रथम नदीत डुबकी मारतात आणि नंतर विधीसाठी बसतात, त्यानंतर ते गरिबांना भिक्षा देतात आणि नंतर घरी परततात. अयोध्येत पर्यटकांना पाहण्यासारखे बरेच काही आहे, त्यापैकी काही प्रमुख आहेत - फैजाबाद, बिथूर, जौनपूर, वाराणसी, प्रतापगड आणि बस्ती जिथे लोक नक्कीच भेट देतात.
गयामध्ये पिंड दान
गयामध्ये राजा दशरथाच्या आत्म्याला शांती मिळावी म्हणून भगवान राम आणि सीताजींनी गयामध्ये पिंडदान केले होते असे म्हटले जाते. लोकांमध्ये असा सामान्य समज आहे की, कुटुंबातील एकच व्यक्ती 'गेली' आहे. गयाला जाणे म्हणजे श्राद्ध करणे आणि गयामध्ये पितरांना पिंडदान करणे. गरुड पुराणात असे लिहिले आहे की गयाला जाण्यासाठी घर सोडल्यानंतर मुलाने टाकलेले प्रत्येक पाऊल पितरांसाठी स्वर्गात जाण्यासाठी जीना बनते. गया हे विष्णूचे शहर मानले जाते. या ठिकाणाला मोक्षभूमी म्हणतात. विष्णु पुराण आणि वायु पुराण यांची चर्चा येथे केली आहे. विष्णु पुराणानुसार, गयामध्ये पिंड दान अर्पण केल्याने पितरांना मोक्ष प्राप्त होतो आणि स्वर्गात जातो. असे मानले जाते की विष्णू स्वतः पितृदेवतेच्या रूपात येथे उपस्थित आहेत, म्हणून याला 'पितृ तीर्थ' असेही म्हणतात.