Heart Failure Awareness Month : हार्ट फेल्युअर हा आजार हृदयाशी संबंधित आहे. भारतात जवळपास 1 कोटी रूग्ण या आजाराशी संबंधित आहेत. आपल्या हृदयाशी संबंधित असणाऱ्या या आजाराकडे फारसे लक्ष दिले जात नाही. आणि त्यामुळे गंभीर परिणाम होतात. खरंतर हृदयाशी संबंधित कोणता आजार होतो किंवा तो आजार झाला आहे हे आपल्याला अनेकदा कळत नाही. आणि त्यामुळे याची जनजागृती करणे तितकेच महत्वाचे आहे. जनजागृतीमुळे हार्ट फेल्युअरची स्थिती अधिक चांगल्या प्रकारे समजून घेण्यास कशाप्रकारे मदत होऊ शकते हे तज्ज्ञांनी वारंवार सांगितले आहे. हृदयाशी संबंधित या आजाराच्या धोक्याचे घटक आणि याची लक्षणे समजून घेणे महत्त्वाचे आहे. ही लक्षणं कोणती ते जाणून घ्या. 


हार्ट फेल्युअर म्हणजे काय ?


जवळपास 17 टक्के रूग्णांचे हार्ट फेल्युअर या आजाराचे निदान झाल्यानंतर 90 दिवसांमध्ये मृत्यू होतो. या साठीच वेळीच उपचार होणे गरजेचे आहे. उपचार मिळविण्यासाठी रुग्णांनी आपल्या हृदयरोगतज्ज्ञांना कोणताही आडपडदा न ठेवता आपली सर्व माहिती देणे आणि त्यांच्या सातत्याने संपर्कात राहणे गरजेचे आहे. अशा वेळी जीवनशैलीमध्ये सुधारणा करून वेळोवेळी उपचार घेऊन, तसेच व्यायाम, योग करून तुम्ही यावर मात करू शकता. तसेच निरोगी आयुष्य जगू शकता. त्याचप्रमाणे शरीरात जर काही बदल जाणवत असतील तर वेळीच याबाबत डॉक्टरांना माहिती देणे गरजेचे आहे.    


या संदर्भात, मुंबईतील कोकिलाबेन धीरूभाई अंबानी हॉस्पिटलमधील कार्डिअक सायन्सेस विभागाचे संचालक डॉ. जमशेद दलाल म्हणतात, “माझ्या प्रॅक्टिसदरम्यान गेल्या वर्षभरात हार्ट फेल्युअरच्या प्रमाणात जवळ-जवळ 20 टक्‍के वाढ झाल्याचे मी पाहिले आहे. जागरुकतेचा अभाव आणि हार्ट फेल्युअरविषयीचे गैरसमज या गोष्टी यामध्ये अडचण निर्माण करत आहेत. त्यामुळे वेळीच उपचार होत नाहीत. औषधांपासून ते प्रगत उपकरणे आणि शस्त्रक्रियांपर्यंत उपचारांचे विविध पर्याय वापरून या आजाराचे परिणामकारकरित्या व्यवस्थापन करता येते. या आजारावर अनेक औषधे उपलब्ध आहेत. त्यापैकी अलीकडेच उपलब्ध झालेली काही औषधे तुमच्या जीवनमानाचा दर्जा वाढवितातच पण त्याचबरोबर हृदयाच्या कार्यामध्ये सुधारणा घडवून आणत आयुष्यही वाढवितात'. 


हार्ट फेल्युअरची लक्षणं : 



  • धाप लागणे, थकवा, पाय वा पोटाला सूज येणे.

  • विनाकारण वजन वाढणे.

  • नेहमीची कामे करताना थकवा येणे.

  • झोपताना श्वास नीट घेता यावा यासाठी पायाखाली उशी घ्यावी लागणे.


यांसारख्या सरसकट आढळून येणा-या लक्षणांकडे रुग्णांनी नेहमी लक्ष देणे गरजेचे आहे. 


टीप : वरील सर्व बाबी एबीपी माझा केवळ माहिती म्हणून वाचक-प्रेक्षकांपर्यंत पोहोचवत आहे. यातून एबीपी माझा कोणताही दावा करत नाही. त्यामुळे कोणतेही उपचार आणि औषधं तज्ज्ञांच्या सल्ल्यानं घ्यावीत.


महत्वाच्या बातम्या :