Parliament Monsoon Session : देशात उच्च शिक्षणात प्रवेश घेतल्यानंतर मध्येच शिक्षण सोडून बाहेर पडणाऱ्या विद्यार्थ्यांची संख्या झपाट्याने वाढत आहे. गेल्या पाच वर्षांची आकडेवारी लक्षात घेता 2019 ते 2023 पर्यंत शिक्षण मंत्रालयाने सादर केलेली आकडेवारी फारच आश्चर्यकारक आहे.
पीटीआय या वृत्तसंस्थेने दिलेल्या माहितीनुसार, आतापर्यंत देशातील नामांकित संस्थांमध्ये शिकणाऱ्या 32 हजारांहून अधिक विद्यार्थ्यांनी शिक्षण मध्येच सोडलं आहे. यामध्ये आयआयटी (IIT), एनआयटी (NIT), आयआयएम (IIM) यांसारख्या संस्थांमध्ये शिकणाऱ्या विद्यार्थ्यांचा समावेश आहे. राज्यसभेतील शिक्षण मंत्रालयाच्या म्हणण्यानुसार, यातील निम्म्याहून अधिक विद्यार्थी अनुसूचित जाती, अनुसूचित जमाती आणि इतर मागास जातीतील आहेत.
सरकारी आकडे काय सांगतात?
राज्यसभेत, संसदेच्या वरच्या सभागृहात सामायिक केलेल्या डेटामध्ये असे सांगण्यात आले आहे की यामध्ये पोस्ट ग्रॅज्युएट आणि पीएचडी करणाऱ्या विद्यार्थ्यांचा समावेश आहे. केंद्रीय शिक्षण राज्यमंत्री सुभाष सरकार यांनी एका प्रश्नाचं उत्तर देताना सांगितले की, सर्वाधिक 17,454 विद्यार्थी केंद्रीय विद्यापीठांचे आहेत. तर IIT चे 8,139 विद्यार्थी आणि NIT चे 5,623 विद्यार्थी आहेत.
याशिवाय IISER चे 1,046 विद्यार्थी आणि IIM चे 858, इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ इन्फॉर्मेशन टेक्नॉलॉजीचे 803, स्कूल ऑफ प्लॅनिंग अँड आर्किटेक्चरचे 112 विद्यार्थी समाविष्ट आहेत.
हे विद्यार्थी झाले ड्रॉप आऊट
सादर केलेल्या आकडेवारीनुसार, अनुसुचित जाती 4,423, अनुसूचित जमाती 3774, ओबीसी प्रवर्गातील 8,602 विद्यार्थ्यांनी अभ्यास मध्येच सोडला. ही संख्या एकूण विद्यार्थ्यांच्या जवळपास 52 टक्के आहे. सरकार पुढे म्हणाले की, या विद्यार्थ्यांमध्ये असे अनेक विद्यार्थी होते ज्यांनी चुकीची फिल्ड निवडली आणि अपेक्षित निकाल देऊ शकले नाहीत.
याशिवाय काहींना वैद्यकीय कारणास्तव तर काहींना वैयक्तिक कारणांमुळे शिक्षण सोडावे लागले. ते म्हणाले की, सार्वजनिक क्षेत्रातील उपक्रमांमध्ये पदव्युत्तर आणि पीएचडी कार्यक्रमांमध्ये प्लेसमेंट ऑफर आणि इतर चांगल्या संधींसाठी वैयक्तिक पसंती ही विद्यार्थ्यांची शाळा सोडण्याची मुख्य कारणे आहेत.
सरकारचे प्रयत्न सुरु
यावेळी केंद्रीय शिक्षण राज्यमंत्र्यांनी सांगितले की, ड्रॉप आऊटची संख्या कमी करण्यासाठी अनेक सुधारणात्मक पावले उचलली जात आहेत. यामध्ये विद्यार्थ्यांच्या शैक्षणिक प्रगतीवर लक्ष ठेवण्यासाठी समुपदेशकांची नियुक्ती, शैक्षणिकदृष्ट्या कमकुवत विद्यार्थ्यांसाठी वर्गांची तरतूद, समवयस्क अनुदानित शिक्षण, तणावमुक्त समुपदेशन, मानसशास्त्रज्ञ यांचा समावेश आहे. याशिवाय प्रेरणा आणि अभ्यासक्रमेतर उपक्रमांचाही समावेश आहे.
महत्त्वाच्या बातम्या :