एक्स्प्लोर

Tiranga Interesting Facts : देशात फक्त एकाच ठिकाणी तिरंग्याची निर्मिती अन् 18 वेळा गुणवत्ता तपासणी! जाणून घ्या तिरंगा निर्मितीच्या 5 रंजक गोष्टी

Tiranga Interesting Facts : 15 ऑगस्ट रोजी देश आपल्या स्वातंत्र्याचा 75 वा वर्धापन दिन साजरा करेल. यानिमित्ताने सरकारने स्वातंत्र्य दिनानिमित्त 'हर घर तिरंगा' अभियान राबविण्याचे नियोजन केले आहे.

Tiranga Interesting Facts : 15 ऑगस्ट रोजी देश आपल्या स्वातंत्र्याचा 75 वा वर्धापन दिन साजरा करेल. यानिमित्ताने सरकारने स्वातंत्र्य दिनानिमित्त 'हर घर तिरंगा' अभियान राबविण्याचे नियोजन केले आहे. या अंतर्गत स्वातंत्र्य दिनानिमित्त घरोघरी आपला राष्ट्रध्वज तिरंगा फडकवून या पवित्र सणावर देशभक्ती आणि राष्ट्राभिमानाची भावना सर्व देशवासीयांना अनुभवावी, असे आवाहन सरकारतर्फे करण्यात येणार आहे. 

अशा परिस्थितीत एक गोष्ट निश्चित आहे की तिरंग्याच्या विक्रीत जोरदार वाढ होणार आहे. त्याच वेळी, 1 जुलैपासून, सरकारने सिंगल यूज प्लास्टिकवर बंदी घातली आहे, त्यामुळे प्लास्टिकचे तिरंगा ध्वज बनवता येणार नाही. म्हणजेच प्रत्येकाच्या घरावर फक्त कपड्यांचा तिरंगा फडकताना दिसतील. पण तुम्हाला माहित आहे का की कपड्यांचे तिरंगे देशात फक्त एकाच ठिकाणी बनवले जातात.

चला जाणून घेऊया तिरंग्याशी संबंधित काही रंजक गोष्टी

देशात फक्त एकाच ठिकाणी तिरंगा बनवला जातो

कर्नाटक खादी ग्रामोद्योग संघटना (KKGSS) कर्नाटकातील हुबळी शहरातील बेंगेरी स्थित, 'तिरंगा' निर्मिती करतो. KKGSS हे खादी आणि ग्रामोद्योग आयोगाने प्रमाणित केलेले देशातील एकमेव अधिकृत राष्ट्रीय ध्वज उत्पादन युनिट आहे. म्हणजेच देशात अधिकृतपणे तिरंगा बनवण्याचा अधिकार फक्त या युनिटला आहे. त्याला हुबळी युनिट असेही म्हणतात.

KKGSS मध्ये तिरंगा कधीपासून बनवला जात आहे

या संघाची सुरुवात नोव्हेंबर 1957 मध्ये सुरू झाली आणि 1982 पासून खादी बनवण्यास सुरुवात केली. 2005-06 मध्ये, त्याला भारतीय मानक ब्युरो (BIS) कडून प्रमाणपत्र मिळाले आणि तिरंगा बनवण्यास सुरुवात केली. देशात जिथे जिथे अधिकृतपणे तिरंगा वापरला जातो तिथे या संघाकडून ध्वजाचा पुरवठा केला जातो. येथून कोणीही तिरंगा ऑर्डर करून खरेदी करू शकतो.

वेगवेगळ्या ठिकाणांसाठी वेगवेगळ्या आकाराचे तिरंगा ध्वज

  • देशातील वेगवेगळ्या ठिकाणांसाठी ध्वजाचा आकार वेगवेगळा असतो
  • मीटिंग आणि कॉन्फरन्समध्ये टेबलवर ठेवण्यासाठी सर्वात लहान 6*4 इंचाचा तिरंगा बनवला जातो.
  • VVIP गाड्यांसाठी त्याचा आकार 9*6 इंच आहे.
  • राष्ट्रपतींच्या व्हीव्हीआयपी विमान आणि ट्रेनसाठी त्याचा आकार 18*12 इंच निश्चित करण्यात आला आहे.
  • खोल्यांमधील क्रॉस बारवर दिसणारे झेंडे 3*2 फूट आहेत.
  • अगदी लहान सार्वजनिक इमारतींवरील ध्वज 5.5 * 3 फूट आहेत.
  • शहीद जवानांच्या पार्थिवावर गुंडाळलेल्या तिरंग्याचा आकार ६*४ फूट आहे.
  • संसद भवन आणि मध्यम आकाराच्या सरकारी इमारतींसाठी त्याचा आकार 9*6 फूट आहे.
  • 12*8 फूट लांबीचा तिरंगा गन कॅरेज, लाल किल्ला आणि राष्ट्रपती भवनासाठी वापरला जातो.
  • खूप मोठ्या सरकारी इमारतीसाठी तिरंग्याचा आकार २१*१४ फूट निश्चित करण्यात आला आहे.

एक-दोन नव्हे तर 18 पटीने तिरंग्याची गुणवत्ता तपासली जाते

KKGSS मध्ये बनवलेल्या तिरंग्याची गुणवत्ता BIS तपासते. त्यात थोडीशी तफावत आढळल्यास ती नाकारली जाते. जे तिरंगी ध्वज बनवले जातात त्यापैकी जवळपास 10 टक्के नाकारले जातात. प्रत्येक विभागात एकूण 18 वेळा तिरंग्याची गुणवत्ता तपासली जाते. राष्ट्रध्वजाला काही मानकांची पूर्तता करावी लागते, जसे की तिरंग्याची सावली KVIC आणि BIS द्वारे निर्धारित रंगाच्या शेडपेक्षा वेगळी नसावी. भगव्या, पांढऱ्या आणि हिरव्या कापडाच्या लांबी आणि रुंदीत थोडाही फरक नसावा. अशोक चक्राची छपाई पुढील आणि मागे सारखीच असावी. भारतीय ध्वज संहिता 2002 च्या तरतुदींनुसार, ध्वजाच्या निर्मितीमध्ये रंग, आकार किंवा धाग्यातील कोणताही दोष हा गंभीर गुन्हा आहे आणि तो दंड किंवा कारावास किंवा दोन्ही शिक्षांना पात्र आहे.

भारतीय ध्वज बनवण्यासाठी अनेकांची मेहनत

तिरंग्यासाठी धागा बनवण्यापासून ते ध्वज पॅकिंगपर्यंत सुमारे 250 लोक KKGSS अंतर्गत काम करतात. त्यापैकी सुमारे 80-90 टक्के महिला आहेत. तिरंगा अनेक टप्प्यात बनवला जातो, ज्यामध्ये धागा बनवणे, फॅब्रिक विणणे, ब्लीचिंग आणि डाईंग, चक्र प्रिंटींग, तिरंगा शिलाई, इस्त्री आणि टॉगलिंग यांचा समावेश होतो. KKGSS चे मुख्य उत्पादन राष्ट्रीय ध्वज आहे. याशिवाय ते खादीचे कपडे, खादी कार्पेट, खादी पिशव्या, खादी कॅप्स, खादी बेडशीट, साबण, हाताने तयार केलेला कागद आणि प्रक्रिया केलेला मध तयार करतात. तथापि, मोदी सरकारच्या 'हर घर तिरंगा' मोहिमेनंतर, आता KKGSS ला अनेक तिरंग्यांच्या ऑर्डर मिळण्याची अपेक्षा आहे, ज्यामुळे ते उर्वरित उत्पादनावर लक्ष केंद्रित करू शकत नाहीत.

तिरंगा किती रुपयात आणि कुठून आणणार?

तुम्ही KKGSS (khadifederation.com) वर संपर्क साधून तिरंगा ऑर्डर करू शकता, परंतु तुम्हाला फक्त एक किंवा दोन तिरंगे खरेदी करायचे असतील तर तुम्ही खादी इंडियाच्या ऑनलाइन पोर्टलवरून (kviconline.gov.in) खरेदी करू शकता. सध्या खादी इंडियाच्या वेबसाइटवर फक्त 6*4 फुटांचा तिरंगा उपलब्ध आहे, ज्याची एकूण किंमत जीएसटीसह 2832 रुपये आहे.ो

अधिक पाहा..
Advertisement
Advertisement
Advertisement

महत्त्वाच्या बातम्या

उद्धव ठाकरेंच्या नाशिक दौऱ्याआधीच पोलिसांचा मोठा निर्णय; ठाकरे गटात प्रवेश करणाऱ्या बड्या नेत्यांना थेट तडीपारीची नोटीस
उद्धव ठाकरेंच्या नाशिक दौऱ्याआधीच पोलिसांचा मोठा निर्णय; ठाकरे गटात प्रवेश करणाऱ्या बड्या नेत्यांना थेट तडीपारीची नोटीस
Raj Thackeray: उबाठाच्या जाहीरनाम्यातील आश्वासनावर राज ठाकरेंनी बोट ठेवलं, म्हणाले, 'शिवाजी महारांजांची मंदिरं सगळीकडे नकोत....'
उबाठाच्या जाहीरनाम्यातील आश्वासनावर राज ठाकरेंनी बोट ठेवलं, म्हणाले, 'शिवाजी महारांजांची मंदिरं सगळीकडे नकोत....'
Nathuram Godse Hanging History : नथुराम गोडसेला आजच्याच दिवशी फासावर लटकवला; कोणत्या युक्तिवादांनी सावरकरांना वाचवले?
महात्मा गांधींचा मारेकरी नथुराम गोडसेला आजच्याच दिवशी फासावर लटकवला; कोणत्या युक्तिवादांनी सावरकरांना वाचवले?
Raj Thackeray : शिवाजी पार्कवर 17 नोव्हेंबरला सभा घेणार नाही, त्या दिवशी करणार, राज ठाकरे म्हणाले...
मनसेची शिवाजी पार्कवर 17 नोव्हेंबरला सभा होणार नाही, राज ठाकरेंनी कारण सांगितलं...
Advertisement
ABP Premium

व्हिडीओ

Devendra Fadanvis Interview : भारत जोडो ते संविधान; महायुती ते मविआ; फडणवीसांची स्फोटक मुलाखतCity 60 : सिटी सिक्स्टी : बातम्यांचा वेगवान  सुपरफास्ट आढावा :11 AM :15 नोव्हेंबर  2024 :  ABP MajhaABP Majha Headlines :  11 AM : 15 नोव्हेंबर  2024 : Maharashtra News : ABP Majha एबीपी माझा हेडलाईन्सSanjay Raut on Devendra Fadnavis : फडणवीसांना खोटं बोलण्याचा रोग; त्यामुळे महाराष्ट्राचं नुकसान

फोटो गॅलरी

पर्सनल कॉर्नर

टॉप आर्टिकल
टॉप रील्स
उद्धव ठाकरेंच्या नाशिक दौऱ्याआधीच पोलिसांचा मोठा निर्णय; ठाकरे गटात प्रवेश करणाऱ्या बड्या नेत्यांना थेट तडीपारीची नोटीस
उद्धव ठाकरेंच्या नाशिक दौऱ्याआधीच पोलिसांचा मोठा निर्णय; ठाकरे गटात प्रवेश करणाऱ्या बड्या नेत्यांना थेट तडीपारीची नोटीस
Raj Thackeray: उबाठाच्या जाहीरनाम्यातील आश्वासनावर राज ठाकरेंनी बोट ठेवलं, म्हणाले, 'शिवाजी महारांजांची मंदिरं सगळीकडे नकोत....'
उबाठाच्या जाहीरनाम्यातील आश्वासनावर राज ठाकरेंनी बोट ठेवलं, म्हणाले, 'शिवाजी महारांजांची मंदिरं सगळीकडे नकोत....'
Nathuram Godse Hanging History : नथुराम गोडसेला आजच्याच दिवशी फासावर लटकवला; कोणत्या युक्तिवादांनी सावरकरांना वाचवले?
महात्मा गांधींचा मारेकरी नथुराम गोडसेला आजच्याच दिवशी फासावर लटकवला; कोणत्या युक्तिवादांनी सावरकरांना वाचवले?
Raj Thackeray : शिवाजी पार्कवर 17 नोव्हेंबरला सभा घेणार नाही, त्या दिवशी करणार, राज ठाकरे म्हणाले...
मनसेची शिवाजी पार्कवर 17 नोव्हेंबरला सभा होणार नाही, राज ठाकरेंनी कारण सांगितलं...
हिंदुत्वाच्या गप्पा मारणं बंद करा अन् सिल्व्हर ओकची माळ जपत बसा; शिंदे गटाचा उद्धव ठाकरेंवर घणाघात
हिंदुत्वाच्या गप्पा मारणं बंद करा अन् सिल्व्हर ओकची माळ जपत बसा; शिंदे गटाचा उद्धव ठाकरेंवर घणाघात
Priyanka Gandhi In Kolhapur : कोल्हापुरात उद्या गांधी मैदानात 'महाराष्ट्र स्वाभिमान' गरजणार; प्रियांका गांधी पहिल्यांदाच करवीरनगरीत!
कोल्हापुरात उद्या गांधी मैदानात 'महाराष्ट्र स्वाभिमान' धडाडणार; प्रियांका गांधी पहिल्यांदाच करवीरनगरीत!
Sanjay Raut : देवेंद्र फडणवीस गोंधळलेलं व्यक्तिमत्व, अडीच वर्षांपूर्वीच्या फौजदाराचा शिपाई झालाय; संजय राऊत कडाडले
देवेंद्र फडणवीस गोंधळलेलं व्यक्तिमत्व, अडीच वर्षांपूर्वीच्या फौजदाराचा शिपाई झालाय; संजय राऊत कडाडले
सोयाबीनला 6 हजारांचा हमीभाव देणार पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचं आश्वासन!
सोयाबीनला 6 हजारांचा हमीभाव देणार पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचं आश्वासन!
Embed widget