Women Health : गरोदरपणात महिलांच्या शरीरात अनेक हार्मोनल आणि शारीरिक बदल होतात. आरोग्य तज्ज्ञांच्या माहितीनुसार, गरोदरपणाच्या पहिल्या तिमाहीत, शरीरातील रक्ताचे प्रमाण वाढते, ज्यामुळे हृदयावर दाब येतो. हृदयावर दाब पडल्यामुळे काही वेळा हृदयाचे ठोके वाढू लागतात, त्यामुळे गर्भवती महिलांनी स्वतःची पूर्ण काळजी घेतली पाहिजे. गर्भधारणा ही एक नैसर्गिक प्रक्रिया आहे, ज्यामध्ये प्रत्येक स्त्रीचे शरीर वेगवेगळ्या प्रकारे प्रतिक्रिया देते. पण काही काळापासून असा समज आहे की, गरोदरपणात हृदयविकार वाढतात. याबाबत तज्ज्ञांशी चर्चाही केली आहे. एका वृत्तसंस्थेने घेतलेल्या मुलाखतीनुसार गर्भधारणेदरम्यान हृदयविकार वाढू शकतात की नाही याची माहिती नवी मुंबई येथील प्रसूती आणि स्त्रीरोगतज्ज्ञ डॉ सुकिर्ती जैन यांनी दिली आहे. 


 
गर्भधारणेदरम्यान हृदयाशी संबंधित बदल काय आहेत?


गर्भधारणेदरम्यान स्त्रीच्या शरीरात अनेक बदल होतात, त्यापैकी एक हृदय आहे. गरोदरपणात हृदयाला जास्त काम करावे लागते. कारण त्याला आई आणि वाढणारे बाळ या दोघांच्याही गरजा पूर्ण कराव्या लागतात. या काळात रक्ताचे प्रमाण 30 ते 50 टक्क्यांनी वाढते. तज्ज्ञांच्या मते, गर्भधारणेदरम्यान हृदयाची गती वाढते. तसेच, गर्भधारणेच्या सुरुवातीच्या टप्प्यात रक्तदाब कमी होऊ शकतो आणि शेवटच्या टप्प्यात वाढू शकतो. हे बदल सामान्य मानले जातात आणि गर्भधारणेसाठी आवश्यक आहेत. 



गर्भधारणेदरम्यान हृदयविकार वाढू शकतात?



तज्ज्ञांच्या मते, बहुतेक महिलांना गर्भधारणेदरम्यान हृदयविकाराचा त्रास होत नाही. जर स्त्री निरोगी असेल आणि तिला आधी हृदयाची कोणतीही समस्या नसेल तर तिला गर्भधारणेदरम्यान हृदयविकारांना सामोरे जावे लागत नाही. हे जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे की, काही महिलांना गर्भधारणेदरम्यान शरीरात बदल झाल्यामुळे थोड्या काळासाठी समस्यांना सामोरे जावे लागू शकते. ज्यामध्ये जलद हृदयाचे ठोके, श्वास घेण्यात अडचण आणि थकवा येण्याची समस्या असू शकते. जर गर्भवती महिलेमध्ये ही लक्षणे असतील तर याचा अर्थ तिला हृदयविकार आहे असे नाही. तज्ज्ञांच्या मते, केवळ गर्भधारणेमुळे हृदयविकार होत नाहीत, परंतु यामुळे हृदयाशी संबंधित लपलेल्या स्थिती उघड होऊ शकतात किंवा आधीपासून अस्तित्वात असलेल्या कोणत्याही समस्या वाढू शकतात. काही स्त्रियांना गर्भधारणेदरम्यान हृदयविकाराचा धोका वाढू शकतो. ज्यांना आधीच उच्च रक्तदाब, मधुमेह किंवा जन्मापासून कोणताही हृदयविकार आहे, त्यांना गर्भधारणेदरम्यान हृदयविकाराचा धोका असू शकतो.



गर्भधारणेदरम्यान कोणते आजार होऊ शकतात?


प्रीक्लॅम्पसिया : ही एक समस्या आहे जी गर्भधारणेदरम्यान उद्भवते, जी उच्च रक्तदाबाद्वारे ओळखली जाऊ शकते. या आजारामुळे यकृत आणि किडनीसारख्या अवयवांचे नुकसान होऊ शकते. त्याचे व्यवस्थापन न केल्यास हृदयाच्या गंभीर समस्याही उद्भवू शकतात.


पेरिपार्टम कार्डिओमायोपॅथी : ही एक दुर्मिळ परंतु गंभीर स्थिती आहे, ज्यामध्ये गर्भधारणेच्या शेवटच्या महिन्यांत किंवा प्रसूतीनंतर हृदय कमकुवत आणि मोठे होते. ज्यामुळे नंतर हृदयाशी संबंधित समस्या उद्भवू शकतात.


गरोदरपणातील उच्च रक्तदाब : गर्भधारणेदरम्यान उच्च रक्तदाब नंतरच्या जीवनावर परिणाम करतो आणि हृदयविकाराचा धोका वाढवू शकतो. गर्भधारणेदरम्यान रक्तदाब आरोग्यासाठी हानिकारक असू शकतो.


 


कोणाला जास्त धोका आहे?



  • ज्या स्त्रियांना गर्भधारणेपूर्वीच हृदयविकार आहे, त्यांना अधिक समस्या होऊ शकतात. अशा स्थितीत या महिलांची अधिक काळजी घेण्याची आणि त्यांच्यावर सातत्याने लक्ष ठेवण्याची गरज आहे.

  • ज्या महिलांना आधीच हृदयाशी संबंधित समस्या आहेत त्यांची डॉक्टरांच्या विशेष टीमद्वारे काळजी घेतली जाते, जेणेकरून आई आणि बाळ दोघांच्याही आरोग्याची काळजी घेतली जाऊ शकते.

  • मधुमेह, उच्च रक्तदाब आणि वजन जास्त असलेल्या महिलांना गर्भधारणेदरम्यान हृदयाशी संबंधित आजारांचा धोका जास्त असतो.

  • 35 वर्षांनंतर माता झालेल्या महिलांना गर्भधारणेदरम्यान हृदयविकाराचा धोकाही वाढतो.

  • याशिवाय, गर्भवती महिलेची जीवनशैली देखील हृदयविकाराच्या उपस्थितीवर अवलंबून असते. गरोदरपणात कमी झोप घेतल्याने आरोग्यावरही परिणाम होतो.


 


हेही वाचा>>>


Women Safety Travel : काय सांगता..महिलांना विना तिकीट रेल्वेने प्रवास करणं शक्य आहे? काय आहे नियम? जाणून घ्या..


 


 


(टीप : वरील सर्व गोष्टी माहिती म्हणून वाचकांपर्यंत पोहोचवत आहोत. एबीपी माझा यातून कोणताही दावा करत नाही. )