World Brain Day 2024 : आजकालच्या बदलत्या जीवनशैलीचा अनेकांच्या आरोग्यावर वाईट परिणाम झाल्याचं पाहायला मिळतं. या धकाधकीच्या जीवनात मोबाईल हा जीवनातील अविभाज्य भाग बनला आहे, पण तुम्हाला माहित आहे का? याच मोबाईलच्या अतिवापरामुळे मेंदू आणि डोळ्यांवर अत्यंत वाईट परिणाम पाहायला मिळतो. मेंदू हा शरीरातील सर्वात महत्वाचा अवयव आहे, जो आपल्या शरीरातील बहुतेक कार्ये नियंत्रित करण्यात मदत करतो. त्यात कोणत्याही प्रकारचा दोष असल्यास संपूर्ण आरोग्यावर परिणाम करू शकतो. त्यामुळे मेंदू निरोगी ठेवणे अत्यंत आवश्यक आहे. आज 22 जुलै रोजी जागतिक मेंदू दिन साजरा केला जातो. यानिमित्त जाणून घेऊया..


 


आज जागतिक मेंदू दिन, मुख्य उद्देश काय?


जागतिक मेंदू दिन दरवर्षी 22 जुलै रोजी साजरा केला जातो. मेंदूशी संबंधित आजार आणि ते निरोगी ठेवण्याचे मार्ग लोकांना सांगणे हा याचा मुख्य उद्देश आहे. मेंदू हा आपल्या शरीराचा एक असा अवयव आहे, जो अनेक महत्त्वाच्या कार्यांवर नियंत्रण ठेवण्याचे काम करतो, मेंदूला झालेली कोणत्याही प्रकारची समस्या शरीराच्या अनेक कार्यांवर परिणाम करते. त्यामुळे ते निरोगी ठेवण्याकडे लक्ष देणे गरजेचे आहे. जागतिक मेंदू दिन साजरा करण्याचे श्रेय वर्ल्ड फेडरेशन ऑफ न्यूरोलॉजी (WFN) ला जाते. ज्याने 2014 साली याची सुरुवात केली होती. WFN ची स्थापना 22 जुलै 1957 रोजी बेल्जियममध्ये झाली. हे जगभरातील मेंदूचे आरोग्य आणि न्यूरोलॉजी संशोधनाच्या विशेष प्रवर्तकांपैकी एक आहे. या संस्थेत जगभरातील अनेक न्यूरोलॉजिकल तज्ज्ञ सहभागी होतात. 2014 मध्ये प्रथमच जागतिक मेंदू दिन साजरा करण्यात आला.



डोळे आणि मेंदूवर परिणाम



मोबाईल हा आपल्या जीवनाचा अविभाज्य भाग बनला आहे. ज्याशिवाय एक मिनिटही घालवणे कठीण आहे. ऑफिस असो की वैयक्तिक काम असो किंवा अभ्यासाशी निगडित इतर कोणतेही काम असो, आपल्याला मोबाईलची सर्वाधिक गरज असते. आजच्या काळात मोबाईल फोन रेडिएशन इम्पॅक्ट खूप वाढला आहे. 22 जुलै रोजी जागतिक मेंदू दिन आहे. आपण अनेकदा पाहतो, अनेकांना रात्री उशिरा मोबाइल फोन वापरण्याची सवय असते. मोबाईलच्या अतिवापरामुळे शरीरावर अनेक दुष्परिणाम होतात. जर आपण मोबाईलसोबत जास्त वेळ घालवला तर मोबाईलमधून निघणाऱ्या रेडिएशनचा आपल्या शरीरावर नकारात्मक परिणाम होतो. आपला मेंदू, आरोग्य आणि डोळ्यांना हानी पोहोचू शकते. आजच्या काळात फोन आवश्यक आहे पण त्याचा अतिवापर केल्याने फोन सतत वापरण्याचे व्यसन लागते. असे बरेच लोक आहेत जे रात्री झोपण्यापूर्वी तासन्तास आपला फोन वापरतात. असे केल्याने व्यक्तीचे डोळे आणि मेंदू दोन्ही खराब होऊ शकतात.


 


फोनच्या अतिवापरामुळे कोणत्या समस्या उद्भवू शकतात?


दिवसभर धावपळ केल्यावर, रात्री बराच वेळ मोबाईलवर गेम खेळणे, 
रिल्स पाहणे आणि नंतर झोप न लागणे अशा अनेक गंभीर समस्या उद्भवू शकतात.
विशेषत: अंधाऱ्या खोलीत सतत मोबाईलचा वापर करणे आणखी वाईट आहे.
डोकेदुखी होऊ शकते
निद्रानाशाची समस्या असू शकते
मानसिक अस्थिरतेची समस्या असू शकते
गर्भाशयाच्या कर्करोगाची समस्या असू शकते
तणाव आणि चिंता असू शकते
डोळ्याभोवती काळी वर्तुळे येऊ शकतात.


 


संशोधन काय म्हणते?


AIIMS आणि Environic ने मोबाईल रेडिएशनचा मानवी शरीरावर कसा परिणाम होतो, यावर एक अभ्यास केला. अभ्यासात सहभागी झालेल्यांना मोबाईल फोनमधून उत्सर्जित होणाऱ्या रेडिएशनबद्दल सांगण्यात आले. मोबाईल रेडिएशनमुळे मेंदूच्या वेव्ह पॅटर्न कसे बदलतात हे या इलेक्ट्रोएन्सेफॅलोग्रामचे अभ्यासात  मूल्यमापन करण्यात आले, जे मेंदूच्या कार्यावर लक्ष ठेवते. अल्फा, बीटा, थीटा आणि डेल्टा - या चार लहरी मेंदूमधून बाहेर पडतात आणि मेंदूच्या विविध कार्याचे प्रतिनिधित्व करतात. अल्फा आणि थीटा लहर जे विश्रांतीची भावना देतात. अभ्यासात दोन्हीमध्ये चढ-उतार आढळून आले. हे चढ-उतार शरीरासाठी तणावाचे असते.



जागतिक मेंदू दिन 2024 ची थीम


दरवर्षी जागतिक मेंदू दिन एका थीमसह साजरा केला जातो. 2024 मधील जागतिक मेंदू दिनाची थीम "मेंदूचे आरोग्य आणि प्रतिबंध" आहे.
2023 मध्ये, जागतिक मेंदू दिन हा "मेंदूचे आरोग्य" या थीमसह साजरा करण्यात आला.


 


हेही वाचा>>>


Employee Health : 21 ते 30 वयोगटातील कर्मचाऱ्यांना कामाचा सर्वाधिक ताण, तर पुरुषांपेक्षा महिला जास्त तणावग्रस्त, सर्वेक्षणातून माहिती समोर


 


 


(टीप : हा लेख वैद्यकीय अहवालांमधून गोळा केलेल्या माहितीच्या आधारे तयार करण्यात आला आहे. वरील सर्व गोष्टी माहिती म्हणून वाचकांपर्यंत पोहोचवत आहोत. एबीपी माझा यातून कोणताही दावा करत नाही. )