Bangladesh Crisis : रशियाने बांगलादेशला रूपपूर अणुऊर्जा प्रकल्पासाठी दिलेल्या कर्जावरील व्याजाची परतफेड करण्यास सांगितले आहे. हे व्याज 630 दशलक्ष डॉलर्स (सुमारे 5,300 कोटी रुपये) आहे. रशियन अधिकाऱ्यांनी व्याजाची परतफेड करण्यासाठी 15 सप्टेंबरची मुदत दिली आहे. बिझनेस स्टँडर्डच्या वृत्तानुसार, रशियन अधिकाऱ्यांनी 21 ऑगस्ट रोजी बांगलादेशच्या आर्थिक संबंध विभागाला (ईआरडी) पत्र लिहिले होते. हे पत्र आता स्थानिक पत्रकारांपर्यंत पोहोचले आहे. यामध्ये यूएस डॉलर किंवा चीनी युआनमध्ये थकबाकी भरण्यास सांगितले आहे. त्यांनी बँक ऑफ चायनाच्या शांघाय शाखेत जमा करण्यास सांगितले आहे. शेख हसीना यांना पदच्युत केल्यानंतर हे पैसे भरण्याची जबाबदारी अंतरिम सरकारवर येऊन पडली आहे. यापूर्वी अदानी समूहाने बांगलादेशकडून 800 दशलक्ष डॉलर्स (सुमारे 6,700 कोटी रुपये) वीज बिल थकबाकीची मागणी केली होती.


रशियाने फक्त 4 टक्के व्याजाने कर्ज दिले


अहवालानुसार, रशियाने बांगलादेशला अणुऊर्जा प्रकल्पासाठी 12.65 अब्ज डॉलर (1.06 लाख कोटी रुपये) कर्ज दिले होते. त्यावर तो 4 टक्के दराने व्याज आकारत आहे. अटींनुसार, विलंब झाल्यास, बांगलादेशला 2.4 टक्के आणि त्याहून अधिक म्हणजे 6.4 टक्के दराने व्याज द्यावे लागेल. 15 सप्टेंबर रविवार आहे. चीनमध्ये पुढील दोन दिवस म्हणजे बँका बंद राहतील. अशा परिस्थितीत बांगलादेशकडे कर्जाचे व्याज जमा करण्यासाठी 18तारखेपर्यंत वेळ आहे.


बांगलादेशने कर्ज फेडण्यासाठी वेळ मागितला, रशियाने नकार दिला


रशिया आणि बांगलादेश यांच्यात डिसेंबर 2015 मध्ये कर्जाबाबत करार झाला होता. यामध्ये रूपपूर अणुऊर्जा प्रकल्पावर 90 टक्के कर्ज खर्च करायचे होते. कराराच्या अटींनुसार, बांगलादेशला मार्च 2027 पासून पुढील 30 वर्षांसाठी दरवर्षी दोन हप्त्यांमध्ये रशियाला $189.66 दशलक्ष द्यावे लागतील. 10 वर्षांचा अतिरिक्त कालावधी देखील आहे. यापूर्वी एप्रिलमध्ये बांगलादेशने रशियाकडे कर्ज परतफेडीमध्ये दोन वर्षांची सूट मागितली होती. बांगलादेशला मार्च 2029 पासून कर्जाची परतफेड करायची होती. त्यानंतर शेख हसिना यांच्या सरकारने पेमेंटच्या विलंबासाठी कोरोना, आर्थिक मंदी आणि इतर अनेक गोष्टींचा हवाला दिला होता. कर्ज घेण्याऐवजी रशिया नवीन प्रकल्प किंवा देशाच्या शेअर बाजारात गुंतवणूक करू शकतो, असा प्रस्तावही बांगलादेशने ठेवला होता. याशिवाय बांगलादेशने रशियाला बांगलादेशकडून वस्तू खरेदी करण्याची ऑफरही दिली होती.


मात्र, नव्या पत्रात रशियाने कोणताही प्रस्ताव स्वीकारत नसल्याचे स्पष्ट केले आहे. बांगलादेशला मार्च 2027 पासून कर्जाची मूळ रक्कम परत करावी लागेल.


बांगलादेशात पहिला अणुऊर्जा प्रकल्प 


बंगाली वृत्तपत्र डेली स्टारने दिलेल्या माहितीनुसार, बांगलादेश गेल्या काही दशकांपासून विजेच्या समस्येला तोंड देत आहे. इंधनाचे दर वाढत आहेत. त्यामुळे वीज उत्पादन महाग होत आहे. याला तोंड देण्यासाठी बांगलादेशने अणुऊर्जा निर्मितीचे काम सुरू केले. यासाठी बांगलादेश आणि रशिया यांच्यात 2010 मध्ये एक करार झाला होता, ज्या अंतर्गत ढाकापासून 160 किमी अंतरावर पद्मा (गंगा) नदीच्या काठावर रूपपूर अणुऊर्जा प्रकल्प बांधण्याचे मान्य करण्यात आले होते. अखेर 2017 मध्ये त्यावर काम सुरू झाले. हे रशियन आण्विक एजन्सी Rosatom द्वारे तयार केले जात आहे. दोन युनिट्सचा हा प्लांट 2,400 मेगावॅट वीज निर्मिती करेल ज्यामुळे 1.5 कोटी घरांना वीज पुरवठा करता येईल. रोसाटॉमने यावर्षी जुलैमध्ये सांगितले होते की काही भारतीय कंपन्या देखील या प्रकल्पात सहकार्य करत आहेत. त्यानंतर त्याचे 85 टक्के काम पूर्ण झाले. बांगलादेशातील सत्ताबदलानंतरही हे काम सुरूच राहणार असल्याचे संस्थेने सांगितले होते.


अदानी यांनी 800 दशलक्ष डॉलर्सही मागितले


अदानी समूहाने बांगलादेशच्या विद्युत विभागाकडे (पीडीबी) अनेक वेळा थकबाकीची मागणी केल्याचा दावा डेली स्टारच्या 8 सप्टेंबरच्या वृत्तात करण्यात आला होता. अदानी पॉवर झारखंड लिमिटेडकडून वीज खरेदीचे सरासरी मासिक बिल $100 दशलक्ष आहे तर PDB फक्त $20 दशलक्ष सरासरी भरण्यास सक्षम आहे. नोव्हेंबर 2017 मध्ये बांगलादेश आणि अदानी पॉवर झारखंड लिमिटेड (APJL) सोबत 25 वर्षांसाठी ऊर्जा करार करण्यात आला. या अंतर्गत बांगलादेश AJPL च्या गोड्डा प्लांटमधून उत्पादित होणारी 100 टक्के वीज खरेदी करेल. हा प्लांट बांगलादेशच्या 10 टक्के विजेच्या गरजा पूर्ण करतो.


इतर महत्वाच्या बातम्या