India Presidential Election: केंद्रीय निवडणूक आयोगाने राष्ट्रपती निवडणुकीच्या तारखा जाहीर केल्या आहेत. केंद्रीय निवडणूक आयोगाने जाहीर केलेल्या वेळापत्रकानुसार राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीसाठी 18 जुलै रोजी मतदान होणार असून 21 तारखेला मतमोजणी होणार आहे. एकापेक्षा जास्त उमेदवार असल्यास राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीसाठी मतदान होईल. 18 जुलै रोजी राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीसाठी मतदान करायचे असल्यास लोकसभा, राज्यसभा आणि विधानसभेचे सदस्य त्यात सहभागी होतील आणि 21 जुलै रोजी मतमोजणी होईल. त्यानंतर भारताच्या नवीन राष्ट्रपतींच्या नावाची घोषणा केली जाईल.
निवडणूक आयोग मतदारांना पेन देणार
राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीसाठी मतदान करणाऱ्या खासदार आणि आमदारांसाठीही निवडणूक आयोगाने नियम जारी केले आहेत. मतदान करणाऱ्या मतदारांना निवडणूक आयोग आपल्या वतीने पेन देईल. हे पेन रिटर्निंग ऑफिसरकडे असेल. मतदारांना मतपत्रिका सुपूर्द करताना मतदान केंद्रावर हे पेन दिले जातील. मतदारांनी त्यांचे मत चिन्हांकित करण्यासाठी इतर कोणत्याही पेनचा वापर केल्यास, त्यांचे मत मतमोजणीच्या वेळी अवैध घोषित केले जाईल.
पहिली निवडणूक चिन्हांकित करणे आवश्यक
मतदारांना उमेदवारांच्या संख्येच्या आधारे पसंतीक्रमानुसार मतदान करावे लागणार आहे. जर मतदारांनी त्यांची पहिली निवडणूक चिन्हांकित केली नाही आणि उर्वरित निवडणुकांवर चिन्हे लावली तर हे मत अवैध मानले जाईल. म्हणजेच, प्रथम पसंती भरणे आवश्यक असेल.
कोणाला आहे मतदानाचा अधिकार
- संसदेच्या दोन्ही सभागृहांचे सदस्य (लोकसभा, राज्यसभा)
- राज्य विधानमंडळांचे सदस्य
- राष्ट्रीय राजधानी प्रदेश दिल्ली आणि पुद्दुचेरी केंद्रशासित प्रदेशाच्या विधानसभेचे सदस्य
राष्ट्रपतीपदासाठी होते अप्रत्यक्ष निवडणूक?
भारतातील राष्ट्रपतींची निवडणूक थेट जनतेच्या मतांनी ठरत नाही. त्याऐवजी लोकप्रतिनिधींच्या म्हणजेच खासदार आणि आमदारांच्या मतांनी राष्ट्रपती निवडला जातो. म्हणूनच याला अप्रत्यक्ष निवडणूक असेही म्हणतात. संसदेचे नामनिर्देशित सदस्य आणि विधान परिषदेचे सदस्य राष्ट्रपतींच्या निवडणुकीत मतदान करू शकत नाहीत, कारण ते लोकांकडून थेट निवडले जात नाहीत.
खासदार आणि आमदारांच्या मतांचे गणित वेगवेगळे आहे
मतदान करणाऱ्या खासदार आणि आमदार यांच्या मतांचे गणित वेगवेगळे असते. वेगवेगळ्या राज्यांतील आमदारांच्या मतांचे गणितही वेगवेगळे असते. हे गणित ज्या पद्धतीने ठरवले जाते त्याला आनुपातिक प्रतिनिधित्व प्रणाली म्हणतात. सध्या देशातील सर्व राज्यांतील आमदारांच्या मतांची संख्या 5 लाख 43 हजार 231 इतकी आहे. तर लोकसभा खासदारांच्या एकूण मतांची संख्या 5 लाख 43 हजार 200 आहे.
संबंधित बातम्या:
Presidential Election 2022 : राष्ट्रपतीपदाची निवडणूक जाहीर; 18 जुलै रोजी होणार मतदान
Presidential Election 2022: राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीचे गणित काय असते? जाणून घ्या सोप्या शब्दात