प्रायोगिक तत्त्वावर दोन लोकल ट्रेनमध्ये 'टॉकबॅक' प्रणाली बसवण्यात येणार आहे. मार्च महिन्यापर्यंत पश्चिम रेल्वेच्या दोन लोकल गाड्यांतील महिलांच्या प्रत्येकी तीन डब्यांमध्ये ही प्रणाली बसवली जाईल. त्यासाठी 25 लाख रुपयांचा खर्च अपेक्षित असून सध्या महालक्ष्मी कारशेडमध्ये ही प्रणाली बसवण्याचे काम सुरु आहे.
कशी असेल टॉकबॅक प्रणाली?
महिलांच्या डब्यात दरवाजाजवळ मायक्रोफोन बसवण्यात येणार आहे. त्यावरील बटण दाबताच तात्काळ गार्डशी संवाद साधता येईल. या यंत्रणेतून महिला प्रवासी आणि गार्डना वॉकी-टॉकीप्रमाणे थेट बोलता येईल. हा प्रयोग यशस्वी ठरल्यानंतर इतर लोकलमध्येही तिचा समावेश केला जाणार आहे.
संकटकाळी लोकलच्या महिला डब्यातून थेट गार्डशी संपर्क
या यंत्रणेद्वारे गार्डला महिलांच्या डब्यातील परिस्थितीची माहिती मिळताच पुढील कारवाईसाठी वेळ मिळेल. लोकल पुढील स्टेशनवर थांबवावी की तात्काळ याची सूचना मोटरमनला देणंही गार्डला शक्य होणार आहे. त्यामुळे आपत्कालीन यंत्रणेचा दुरुपयोग करण्याच्या वृत्तीवर नियंत्रण येईल, असा विश्वास व्यक्त केला जात आहे.
पॅनिक बटणचा गैरवापर
मध्य रेल्वेवर प्रवास करणाऱ्या महिलांना सुरक्षित प्रवासाठी रेल्वेने प्रायोगिक तत्त्वावर ‘पॅनिक बटण’ सुरु केलं. मात्र सुरुवातीच्या काळातच दोन वेळा त्याचा गैरवापर झाल्याचं उघडकीस आलं. त्यामुळे त्याचा पुनर्विचार करण्याची भूमिका रेल्वेने घेतली होती.
मध्य रेल्वेवर सलग दोन दिवस वाशी आणि मानखुर्द रेल्वे स्थानकांमध्ये लोकल आली असता महिलांच्या डब्यातून या पॅनिक बटणाचा वापर करण्यात आला. मात्र महिला प्रवाशांना कोणताही धोका नसताना त्याचा गैरवापर झाल्याचे समोर आले.
या बटणचा वापर झाल्याने दोन्ही दिवस लोकल सुमारे 15 मिनिटे एकाच ठिकाणी उभी होती. मात्र या घटनांची चौकशी केली असता त्यात काही तथ्य नसल्याचे स्पष्ट झाले. अशावेळी एखादी लोकल 15 मिनिटे एकाच ठिकाणी कोणत्याही ठोस कारणाशिवाय उभी राहिल्यास संपूर्ण वेळापत्रकावर त्याचा परिणाम होतो. ऐन गर्दीची वेळ असल्यास प्रवाशांचे प्रचंड हाल होतात.