मुंबई : मुंबईतील भेंडीबाजार परिसरातील हुसैनी इमारत कोसळून 34 जणांचा मृत्यू झाला आहे. 13 जखमींवर जेजे रुग्णालयात उपचार सुरु आहेत. मृतांमध्ये 23 पुरुष आणि 9 महिलांचा समावेश आहे. यामध्ये 20 दिवसांचा मुलगा, तीन वर्षांच्या दोन मुली आणि सहा वर्षांच्या एका मुलाचा समावेश आहे. आणखी काही जण ढिगाऱ्याखाली अडकल्याची शक्यता असल्याने मृतांचा आकडा वाढण्याची भीती आहे. ढिगाऱ्याखालून 44 जणांना बाहेर काढण्यात आलं आहे. यापैकी 13 जखमींवर जेजे रुग्णालयात उपचार सुरु आहेत. यामध्ये 11 पुरुष, तर दोन महिलांचा समावेश आहे. गुरुवारी सकाळी सव्वाआठ वाजण्याच्या सुमारास हुसैनी इमारत पडली होती. मुंबईतील भेंडीबाजार भागात पाकमोडिया स्ट्रीटवर ही 125 वर्ष जुनी सहामजली इमारत होती. मूळ तीनमजली असलेल्या इमारतीवर तीन मजले नंतर बांधण्यात आले होते. या बिल्डिंगचं नाव आधी आरसीवाला होतं. ही इमारत धोकादायक घोषित केल्याचंही मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीसांनी सांगितलं.
या इमारतीत तळमजल्यावर असलेल्या गाळ्यांमध्ये आजूबाजूच्या हॉटेलात काम करणारे लोक राहत होते. काही ठिकाणी जेवण बनवण्याचं काम सुरु होतं. इमारतीच्या दुसऱ्या आणि तिसऱ्या मजल्यावर 5 कुटुंबं वास्तव्यास होती. 12 खोल्या आणि 20 गोदामं इमारतीत असल्याची माहिती आहे. विशेष म्हणजे याच इमारतीत एक प्ले स्कूलही चालवण्यात येत होतं. ही शाळा 10 वाजता सुरु होत असल्याने अनेक चिमुकल्यांचे जीव वाचले आहेत.
अझीज खान यांचे भाऊ ईक्बाल खान ढिगाऱ्याखाली अडकल्याचं म्हटलं जात आहे. इमारतीच्या बेसमेंटमधील तबक्कल मिठाई दुकानात पदार्थ बनवण्यासाठी ते येत असत. त्यांच्या व्यतिरिक्त आणखी 4 जण कामगार या मिठाई दुकानात होते. त्यापैकी एकाला वाचवण्यात आलं आहे. तर तिघांचा शोध अजूनही सुरु आहे. इकबालच्या घरी तीन मुलं, 7 वर्षांची मुलगी आणी बायको आहे. इमारत दुर्घटनेची चौकशी करण्यात येणार असून म्हाडाच्या उपमुख्य अभियंत्याच्या अध्यक्षतेखाली समिती गठन करण्यात आली आहे. मृतांच्या नातेवाईकांना 5 लाख रुपयांची मदत देण्याची घोषणा मदत आणि पुनर्वसन मंत्री चंद्रकांत पाटील यांनी केली.
हुसैनी इमारत धोकादायक होती. 2011 सालीच इमारत रिकामी करण्याचे आदेश म्हाडानं दिले होते. त्यानंतरही इमारतीत कुटुंबं राहत होती. त्यामुळे प्रशासनाच्या हलगर्जीपणाची चौकशी करण्याचे आदेश मुख्यमंत्र्यांनी दिले आहेत. इमारत कोसळल्याची माहिती मिळताच महापालिकेचे कर्मचारी, अग्निशमन दल आणि एनडीआरएफच्या दोन तुकड्या बचावकार्यासाठी दाखल झाले होते. बचावकार्य सुरु असताना अग्निशमन दलााचा एक, तर एनडीआरएफच्या पथकातील 6 जवान जखमी झाले. इमारत कोसळल्यानंतर आजूबाजूच्या तीन इमारतींना तडे गेले होते. त्यामुळे या इमारतीतील रहिवाशांना बाहेर काढण्यात आलं.
‘सेस’प्राप्त इमारत हुसैनीवाला इमारत ही उपकरप्राप्त (सेस) इमारत होती. म्हाडा’च्या अंतर्गत ही इमारत येत होती. 2013 साली इमारतीला नोटीसही बजावण्यात आली होती. त्यानंतर काही रहिवासी इथून निघून गेले, तर काही जण मात्र इथेच राहत होते. ‘या भागातील अनेक इमारती खूप जुन्या म्हणजे कमीत कमी 50 वर्षांपूर्वीच्या आहेत. मुंबईत झालेल्या जोरदार पावसाच्या तडाख्यानं आधीच जुन्या-जर्जर झा इमारतींना धोका निर्माण झाला आहे. 50 ते 100 वर्षांपूर्वीच्या ज्या इमारतींमध्ये मालकांनी पागडी सिस्टीमवर किंवा डिपॉझीट सिस्टीमवर भाडेकरु ठेवले, ते वर्षानुवर्ष तिथे राहत आहेत. या इमारतींची दुरुस्ती करणं मालकांना परवडत नव्हतं. 1976 साली महाराष्ट्र शासनानं नवा कायदा केला आणि विशेष करांअंतर्गत या इमारती दुरुस्त कराव्यात असं म्हटलं. अशा इमारतींना सेस, म्हणजे उपकर लागू होतो. ही इमारत धोकादायक इमारतींच्या यादीमध्ये होती. सेस इमारतींची देखभाल करणं, दुरुस्ती करणं ही जबाबदारी म्हाडाची आहे.
कोसळलेली इमारत नेमकी कशी होती? इमारतीचं नोंदणीकृत नाव – हुसैनी इमारत मूळ इमारत 3 मजली, त्यावर 3 मजले नंतर बांधले तळमजल्यावर – अनिवासी गाळा/ गोडाऊन 1. पहिल्या मजल्यावर 4 खोल्या 2. दुसऱ्या मजल्यावर 1 खोली 3. तिसऱ्या मजल्यावर 1 खोली 4. चौथ्या मजल्यावर 1 खोली 5. पाचव्या मजल्यावर 1 खोली 6. सहाव्या मजल्यावर 1 खोली गेल्या महिन्याभरातील मुंबईत इमारत कोसळण्याची ही तिसरी दुर्घटना आहे. 26 जुलै 2017 रोजी घाटकोपरमध्ये साईदर्शन ही इमारत पडली होती. तर गेल्या आठवड्यात चांदिवलीत इमारत कोसळली होती.