Kargil Vijay Diwas 2022 : आज देशभरात कारगिल विजय दिवस साजरा केला जात आहे. यानिमित्ताने देशासाठी बलिदान दिलेल्या शूर सुपुत्रांच्या शौर्याचे स्मरण केले जात आहे. कारगिल युद्धात प्राणांची आहुती देणाऱ्या सैनिकांच्या स्मरणार्थ आणि युद्धातील विजयाचे स्मरण म्हणून दरवर्षी 26 जुलै हा दिवस 'विजय दिवस' म्हणून साजरा केला जातो. हा दिवस 'ऑपरेशन विजय'च्या यशाचे प्रतीक मानला जातो. भारत आणि पाकिस्तानमधील हे युद्ध मे ते जुलै 1999 पर्यंत चालले. 'ऑपरेशन विजय'च्या माध्यमातून भारताच्या शूर सैनिकांनी कारगिल द्रास भागातील पाकिस्तानी हल्लेखोरांनी ताब्यात घेतलेला भाग पुन्हा ताब्यात घेतला. मातृभूमीचे रक्षण करताना 500 हून अधिक भारतीय जवानांनी बलिदान दिले. त्याच वेळी, युद्धादरम्यान 3,000 हून अधिक पाकिस्तानी सैनिक आणि दहशतवादी मारले गेले.
या दिवशी देशभरात कारगिल विजय दिवस साजरा केला जात आहे. 23 वर्षांपूर्वी आजच्याच दिवशी 26 जुलै रोजी भारताच्या शूर जवानांनी देशासाठी आपल्या प्राणांची आहुती देऊन पाकिस्तानी घुसखोर दहशतवादी आणि सैनिकांना कारगिलमधून हुसकावून लावले होते.या विशेष प्रसंगी वीरगती प्राप्त केलेल्या शूर पुत्रांचे स्मरण करून दरवर्षी 26 जुलै रोजी 'विजय दिवस' साजरा केला जातो. आजचा दिवस 'ऑपरेशन विजय'च्या यशाचे प्रतीक मानला जातो. 1999 मध्ये मे ते जुलै या कालावधीत भारत आणि पाकिस्तानमध्ये युद्ध झाले.
कारगिलच्या शहिदांना विनम्र अभिवादन
'ऑपरेशन विजय'मध्ये भारताच्या अनेक शूर सैनिकांना प्राण गमवावे लागले, दरवर्षी कारगिल विजय दिवसानिमित्त देशाच्या शूर सैनिकांचे स्मरण करून त्यांच्या शौर्याच्या आणि शौर्याच्या गाथा सर्वत्र सांगितल्या जातात. कारगिल युद्धात देशाच्या सैनिकांनी आपल्या प्राणांची आहुती दिली. त्याच्या शौर्याचे आणि पराक्रमाचे किस्से सर्वत्र ऐकू येत होते. तसे पाहता, 1999 च्या युद्धात देशासाठी बलिदान दिलेल्या जवानांची यादी मोठी आहे. या युद्धात प्राणाची आहुती देणारा प्रत्येक सैनिक देशाचा वीर आहे. ज्यांचा संपूर्ण देशाला अभिमान आहे.
भारत आणि पाकिस्तानमधील युद्ध 60 दिवस चालले
कारगिल युद्धात हिमाचल प्रदेशचे 52 जवान शहीद झाले होते. कॅप्टन विक्रम बत्रा, परमवीर चक्र, लेफ्टनंट सौरभ कालिया, जीडीआर बजिंदर सिंग, आरएफएन राकेश कुमार, लान्स नाईक वीर सिंग, आरएफएन अशोक कुमार, आरएफएन सुनील कुमार, सेप्ट लखवीर सिंग, नाईक ब्रह्म दास, आरएफएन जगजीत सिंग, शिपाई संतोख सिंग, जिल्ह्य़ातील कांगडा हवालदार सुरिंदर सिंग, लान्स नाईक पदम सिंग, जीडीआर सुरजित सिंग, जीडीआर योगिंदर सिंग आदी, पाकिस्तानने भारताविरुद्ध लष्करी मोहीम आखली होती. नियोजकांमध्ये पाकिस्तानी लष्कराचे तत्कालीन प्रमुख जनरल परवेझ मुशर्रफ आणि अन्य तीन जनरल मोहम्मद अझीझ, जावेद हसन आणि महमूद अहमद यांचा समावेश होता. कारगिल युद्ध 3 मे रोजी सुरू झाले असले तरी या दिवशी दहशतवाद्यांनी घुसखोरी सुरू केली होती. 26 जुलै रोजी युद्ध संपले. अशा प्रकारे दोन्ही देश एकूण 85 दिवस समोरासमोर राहिले. भारत आणि पाकिस्तानमधील प्रत्यक्ष युद्ध 60 दिवस चालले, ज्याला 'ऑपरेशन विजय' म्हणून ओळखले जाते.
3 मे 1999: कारगिलच्या डोंगराळ भागात स्थानिक मेंढपाळांनी अनेक सशस्त्र पाकिस्तानी सैनिक आणि दहशतवादी शोधले. त्यांनी लष्कराच्या अधिकाऱ्यांना याची माहिती दिली.
5 मे 1999: कारगिल परिसरात घुसखोरीच्या वृत्ताला प्रत्युत्तर म्हणून भारतीय लष्कराचे जवान तेथे पाठवण्यात आले. यादरम्यान पाकिस्तानी सैनिकांशी झालेल्या चकमकीत भारताचे पाच जवान शहीद झाले.
9 मे 1999: पाकिस्तानी सैनिक कारगिलमध्ये पोहोचले होते. त्यामुळेच पाकिस्तानी लष्कराने कारगिलमधील भारतीय लष्कराच्या दारूगोळा डेपोला लक्ष्य करत जोरदार गोळीबार केला.
10 मे 1999: पुढची पायरी म्हणून, पाकिस्तानी लष्कराच्या जवानांनी नियंत्रण रेषा ओलांडून द्रास आणि काकसार सेक्टरसह जम्मू आणि काश्मीरच्या इतर भागात घुसखोरी केली.
10 मे 1999: या दिवशी दुपारी भारतीय लष्कराने 'ऑपरेशन विजय' सुरू केले. घुसखोरीचे प्रयत्न रोखण्यासाठी काश्मीर खोऱ्यातून मोठ्या संख्येने सैनिकांना कारगिल जिल्ह्यात हलवण्यात आले. त्याचवेळी पाकिस्तानी सैन्याने भारतावर हल्ला करण्यास नकार दिला.
26 मे 1999: भारतीय हवाई दलाने प्रत्युत्तर म्हणून हवाई हल्ले सुरू केले. या हवाई हल्ल्यांमध्ये अनेक पाकिस्तानी घुसखोरांचा खात्मा करण्यात आला.
1 जून 1999: पाकिस्तानी सैन्याने हल्ला तीव्र केला आणि राष्ट्रीय महामार्ग 1 ला लक्ष्य केले. दुसरीकडे फ्रान्स आणि अमेरिकेने भारताविरुद्ध युद्ध पुकारण्यासाठी पाकिस्तानला जबाबदार धरले.
5 जून 1999: भारताने या हल्ल्यात पाकिस्तानी सैन्याचा सहभाग असल्याचे उघड करणारी कागदपत्रे जाहीर केली.
9 जून 1999: भारतीय लष्कराच्या जवानांनी आपले शौर्य दाखवत जम्मू-काश्मीरमधील बटालिक सेक्टरमधील दोन प्रमुख स्थानांवर पुन्हा कब्जा केला.
13 जून 1999: भारतीय सैन्याने टोलोलिंग शिखर पुन्हा ताब्यात घेतल्याने पाकिस्तानला मोठा धक्का बसला. याच दरम्यान भारताचे तत्कालीन पंतप्रधान अटलबिहारी वाजपेयी यांनी कारगिलला भेट दिली होती.
20 जून 1999: भारतीय सैन्याने टायगर हिलजवळील महत्त्वाची जागा पुन्हा ताब्यात घेतली.
4 जुलै 1999: भारतीय लष्कराने टायगर हिल ताब्यात घेतला.
5 जुलै 1999: आंतरराष्ट्रीय दबावानंतर पाकिस्तानच्या पंतप्रधानांनी कारगिलमधून पाकिस्तानी सैन्य मागे घेण्याची घोषणा केली.
12 जुलै 1999: पाकिस्तानी सैन्याला माघार घ्यावी लागली.
14 जुलै 1999: भारतीय पंतप्रधानांनी लष्कराचे 'ऑपरेशन विजय' यशस्वीपणे पूर्ण झाल्याची घोषणा केली.
26 जुलै 1999: पाकिस्तानी सैन्याच्या ताब्यातील सर्व जागा परत घेऊन भारताने या युद्धात विजय मिळवला. कारगिल युद्ध दोन महिने आणि तीन आठवड्यांहून अधिक काळ चालले आणि अखेरीस या दिवशी संपले.