एक्स्प्लोर

ग्रामदेवता : पुण्यातील चिंचवडचं ग्रामदैवत श्री मोरया गणपती

पुणे : पुणे जिल्ह्याचं आध्यात्मिक महत्व रांजणगाव, मोरगाव, थेऊर या अष्टविनायक गणपती मंदिरांमुळे अधिक आहे. या अष्टविनायक गणपतीप्रमाणेच असंख्य गणेशभक्तांचं श्रद्धास्थान आहे ते चिंचवडमधील मोरया गणपतीचं. पवना नदीच्या तीरावर असलेलं हे मंदिर म्हणजे गणेश भक्तीची साक्ष देणारं स्थान. थोर गणेशभक्त मोरया गोसावी यांची समाधी ही याच ठिकाणी आहे. ही उजव्या सोंडेची गणेशमूर्ती आहे. मोरया गोसावी यांनी या गणेशाची स्थापना केली. इ.स. 1655 मध्ये गोसावी यांनी जिवंत समाधी घेतली. त्यानंतर 1659 मध्ये त्यांच्या चिरंजीवांनी हे मंदिर उभारलं. मंदिराची बांधणी साधी दगडाची आहे. मंदिरात प्रवेश केल्यावर एक सभामंडप लागतो. या प्रशस्त सभामंडपापासून आत गेल्यावर श्रीमोरया गोसावींची समाधी आहे. समाधीवरची मूर्ती द्विभुज गणपती सिद्धी बुद्धीसहित चिंतामणी महाराजांनी बसवलेली आहे. शेंदूर लेपून ही मूर्ती फार मोठी झाली होती. 1956 साली मूर्तीची खोळ पडली. आत काळ्या पाषाणाची घडवलेली अत्यंत सुबक मूर्ती निघाली. बाहेरच्या गाभाऱ्यात अर्जुनेश्वराची प्रचंड शाळुंका आहे. मोरया गोसावींच्या समाधीकडे जाण्याचा रस्ता तिथूनंच आहे, असं सांगितलं जातं. समर्थ रामदास, श्रीसंत तुकाराम महाराज हेही या स्थानाचे भक्त होते. गेल्या अनेक दशकांपासून भाद्रपद आणि माघ महिन्यात मंगलमूर्तीची यात्रा निघते. यामध्ये मोरयांची पालखी अष्टविनायक गणपतींपैकी मोरगावच्या मोरेश्वर गणपतीच्या मंदिरात पायी जाते. येथे मार्गशीर्ष महिन्यात संजीवन समाधी सोहळा होतो, तसंच प्रत्येक चतुर्थीला अथर्वशीर्षाचं पठण केलं जातं.  चतुर्थी दिवशी चंद्रोदयानंतर महाप्रसादाचं वाटप होतं. याव्यतिरिक्त अन्य छोटेखानी कार्यक्रमही येथे नेहमी होत असतात. ट्रस्टद्वारा वेद पाठशाळा चालवली जाते. या सर्व कार्यक्रमांचा खर्च संस्थानाकडून केला जातो. मोरया गणपती हे जागृत देवस्थान असल्यानं दूरवरून अबाल-वृद्ध याठिकाणी दर्शनाला येतात. त्यामुळे प्रत्येक चतुर्थीला इथल्या परिसराला जणू यात्रेचं स्वरूप येतं. हे बाप्पा नवसाला पावणारे असल्याची भावना सर्व गणेश भक्तांची आहे. त्यामुळं अनेक भक्त बाप्पाला वेगवेगळे नवस करतात. तसंच नवस पूर्ण झाल्याचंही दर्शनाला येणारे भाविक सांगतात. अष्टविनायक गणपतींपैकी मोरगावच्या मोरेश्वरांच्या भेटीला मोरया गणपती हे वर्षातून दोनदा जातात. त्यामुळं मोरया बाप्पाचे दर्शन घेतल्यानंतर अष्टविनायक गणपतींपैकी एकाचे दर्शन झाल्याची भावना गणेश भक्त व्यक्त करतात. मंदिराचा पवना नदीकाठचा परिसर आणि बांधणी यामुळं इथं प्रसन्न वातावरण असतं. बाप्पाचं दर्शन घेतल्यानंतर मनातील क्लेश, त्रास आणि थकवा नाहीसा होत असल्यानं वृद्ध भक्त ही मोठी गर्दी करतात. रोज येऊन दर्शन घेणाऱ्यांसोबत एकादशी आणि विनायकीला देखील इथं भक्त मोठी गर्दी करतात. अष्टविनायक गणपतींपैकी मोरगाव, थेऊर आणि सिद्धटेक या तीन मंदिरांच व्यवस्थापन चिंचवड देवस्थानकडून पाहिलं जात. त्यामुळं या अष्टविनायकांचं जेवढं महत्व आहे तेवढंच महत्त्व मोरया गणपतीला आहे.
अधिक पाहा..
Advertisement
Advertisement
Advertisement

महत्त्वाच्या बातम्या

Nana Patole : समाजात तेढ निर्माण करणाऱ्या लोकांना काँग्रेस खपवून घेणार नाही; टी राजाच्या वक्तव्यावरुन नाना पटोलेंची संतप्त प्रतिक्रिया
समाजात तेढ निर्माण करणाऱ्या लोकांना काँग्रेस खपवून घेणार नाही; टी राजाच्या वक्तव्यावरुन नाना पटोलेंची संतप्त प्रतिक्रिया
Video: नाहीतर मी राजकारण सोडेन, आपण सगळं पुन्हा पलटून दाखवू; समर्थकांना आवाहन, पंकजा मुंडेंचा कंट दाटला
Video: नाहीतर मी राजकारण सोडेन, आपण सगळं पुन्हा पलटून दाखवू; समर्थकांना आवाहन, पंकजा मुंडेंचा कंट दाटला
पोटाला चिमटा काढून मला साथ दिली; 'फादर्स डे'निमित्त राम सातुपतेंनी सांगितला 'बाप'माणूस
पोटाला चिमटा काढून मला साथ दिली; 'फादर्स डे'निमित्त राम सातुपतेंनी सांगितला 'बाप'माणूस
Ravindra Waikar : हा रडीचा डाव आता बंद करा; मतमोजणी पूर्ण झाली नसताना कसं काय विजयी घोषित केलं? रवींद्र वायकरांचा सवाल
हा रडीचा डाव आता बंद करा; मतमोजणी पूर्ण झाली नसताना कसं काय विजयी घोषित केलं? रवींद्र वायकरांचा सवाल
Advertisement
metaverse

व्हिडीओ

Maharashtra SuperFast : राज्यातील बातम्यांचा वेगवान आढावा महाराष्ट्र सुपरफास्ट ABP Majha 16 June 2024Amol Mitkari On Hindu Rastra : 500 पार झाला तरी हिंदूराष्ट्र शक्य नाही, अमोल मिटकरींचे वक्तव्यABP Majha Headlines : 07 PM  : 16 June 2024 : Maharashtra News :  एबीपी माझा हेडलाईन्सMumbai SuperFast : मुंबईतील बातम्यांचा वेगवान आढावा सुपरफास्ट 16 June 2024 ABP Majha

फोटो गॅलरी

पर्सनल कॉर्नर

टॉप आर्टिकल
टॉप रील्स
Nana Patole : समाजात तेढ निर्माण करणाऱ्या लोकांना काँग्रेस खपवून घेणार नाही; टी राजाच्या वक्तव्यावरुन नाना पटोलेंची संतप्त प्रतिक्रिया
समाजात तेढ निर्माण करणाऱ्या लोकांना काँग्रेस खपवून घेणार नाही; टी राजाच्या वक्तव्यावरुन नाना पटोलेंची संतप्त प्रतिक्रिया
Video: नाहीतर मी राजकारण सोडेन, आपण सगळं पुन्हा पलटून दाखवू; समर्थकांना आवाहन, पंकजा मुंडेंचा कंट दाटला
Video: नाहीतर मी राजकारण सोडेन, आपण सगळं पुन्हा पलटून दाखवू; समर्थकांना आवाहन, पंकजा मुंडेंचा कंट दाटला
पोटाला चिमटा काढून मला साथ दिली; 'फादर्स डे'निमित्त राम सातुपतेंनी सांगितला 'बाप'माणूस
पोटाला चिमटा काढून मला साथ दिली; 'फादर्स डे'निमित्त राम सातुपतेंनी सांगितला 'बाप'माणूस
Ravindra Waikar : हा रडीचा डाव आता बंद करा; मतमोजणी पूर्ण झाली नसताना कसं काय विजयी घोषित केलं? रवींद्र वायकरांचा सवाल
हा रडीचा डाव आता बंद करा; मतमोजणी पूर्ण झाली नसताना कसं काय विजयी घोषित केलं? रवींद्र वायकरांचा सवाल
ABP माझा टॉप 10 हेडलाईन्स | 16 जून 2024 | रविवार
ABP माझा टॉप 10 हेडलाईन्स | 16 जून 2024 | रविवार
खासदार वायकरांचे मेहुणे आणि मुलगी सतत फोनवर संपर्कात, आम्ही त्यांच्या फोनवर आक्षेप घेतला पण..., भरत शाह यांचा गंभीर आरोप
खासदार वायकरांचे मेहुणे आणि मुलगी सतत फोनवर संपर्कात, आम्ही त्यांच्या फोनवर आक्षेप घेतला पण..., भरत शाह यांचा गंभीर आरोप
Lok Sabha Speaker : लोकसभा अध्यक्षपदावरून घमासान सुरु; जेडीयूची तयारी, पण चंद्राबाबूंच्या टीडीपीने टेन्शन वाढवलं!
लोकसभा अध्यक्षपदावरून घमासान सुरु; जेडीयूची तयारी, पण चंद्राबाबूंच्या टीडीपीने टेन्शन वाढवलं!
EVM अन् मोबाईलचा संबंध नाही, तो OTP कशाचा?; निवडणूक अधिकाऱ्यांनी सगळा किस्सा उलगडा
EVM अन् मोबाईलचा संबंध नाही, तो OTP कशाचा?; निवडणूक अधिकाऱ्यांनी सगळा किस्सा उलगडा
Embed widget