Women Health : महिलांनो इतरांची काळजी घेता घेता स्वत:चे आरोग्यही सांभाळा.. कारण चाळीशी होण्यापूर्वीच काही महिलांना मेनॉपॉज होत असल्याचं दिसून येत आहे. म्हणजेच चाळीशीच्या आधी पाळी जातेय. मेनॉपॉज म्हणजेच रजोनिवृत्ती, जी सामान्यतः 45 वर्षांनंतर स्त्रियांमध्ये येते, परंतु काही स्त्रियांमध्ये ती 40 वर्षांच्या आधी येते. याला अकाली रजोनिवृत्ती म्हणजेच प्रीमेच्योर मेनॉपॉज म्हणतात. अकाली रजोनिवृत्तीची अनेक कारणे असू शकतात आणि त्यामुळे आरोग्याशी संबंधित अनेक समस्याही उद्भवू शकतात. त्यामुळे याबाबत अधिक जाणून घेण्यासाठी एका वृत्तसंस्थेने घेतलेल्या मुलाखतीनुसार तज्ज्ञांनी याबाबत महत्त्वाची माहिती दिलीय.
चाळीशी पूर्वीच स्त्रियांना होतोय Menopause, कारणं काय?
आरोग्य तज्ज्ञ सांगतात, मेनॉपॉज म्हणजेच रजोनिवृत्ती ही एक नैसर्गिक घटना आहे, जी सहसा 45 वर्षांनंतर स्त्रियांमध्ये होते. रजोनिवृत्ती ही अशी स्थिती आहे जेव्हा स्त्रीला सलग 12 महिने मासिक पाळी येत नाही. तर, काही स्त्रियांमध्ये, 40 वर्षापूर्वीच रजोनिवृत्ती येते. याला अकाली रजोनिवृत्ती म्हणतात. डॉक्टर म्हणतात की, वयाच्या 40 वर्षापूर्वी स्त्रीच्या अंडाशयाचे कार्य थांबते तेव्हा त्याला Early म्हणजेच लवकर येणारी रजोनिवृत्ती, प्रीमेच्योर ओव्हेरियन फेल्युअर किंवा प्रीमेच्योर ओव्हेरियन इन्सुफिशियन्सी असे म्हणतात. असे होण्यामागे अनेक कारणे असू शकतात, जसे की..
अनुवांशिक - अनुवांशिक कारणांमुळे प्रीमेच्योर रजोनिवृत्ती देखील होऊ शकते. ज्या स्त्रियांना टर्नर सिंड्रोम किंवा फ्रेजाइल एक्स सिंड्रोम आहे त्यांना त्याचा धोका जास्त असतो. त्यामुळे त्यांच्यामध्ये प्रीमेच्योर रजोनिवृत्तीचा धोका वाढतो.
ऑटोइम्यून डिसऑर्डर - या स्थितीत, रोगप्रतिकारक प्रणाली अंडाशयांवर हल्ला करू लागते, ज्यामुळे अंडाशय निकामी होऊ शकते. यामुळे अकाली रजोनिवृत्ती देखील होऊ शकते.
केमोथेरपी किंवा रेडिएशन थेरपी - केमोथेरपी आणि रेडिएशन थेरपी कर्करोगाच्या उपचारांसाठी वापरली जाते, ज्यामुळे लवकर रजोनिवृत्ती होऊ शकते.
शस्त्रक्रिया- एंडोमेट्रिओसिस किंवा ओव्हेरियन ट्यूमर यांसारख्या आजारांमध्ये, कधीकधी शस्त्रक्रियेद्वारे दोन्ही अंडाशय काढून टाकावे लागतात, ज्यामुळे अकाली रजोनिवृत्ती होऊ शकते.
अकाली रजोनिवृत्तीमुळे (Premature Menopause) आरोग्याशी संबंधित अनेक समस्या उद्भवू शकतात.
वंध्यत्व - अकाली रजोनिवृत्तीमुळे अनियमित कालावधी आणि अंडाशयांचे कार्य कमी झाल्यामुळे वंध्यत्व येऊ शकते. यामुळे स्त्रीला गर्भधारणा होण्यास त्रास होऊ शकतो आणि वंध्यत्व येऊ शकते.
हार्मोनल बदल - अकाली रजोनिवृत्तीमुळे इस्ट्रोजेन आणि इतर प्रजनन संप्रेरकांच्या पातळीत बदल होतो. यामुळे मूड बदलणे, योनीमार्गात कोरडेपणा आणि शारीरिक संबंध ठेवण्याची इच्छा नसणे ही लक्षणे दिसू शकतात.
हाडांचे आरोग्य - हाडांची घनता राखण्यासाठी इस्ट्रोजेन अत्यंत आवश्यक आहे, परंतु अकाली रजोनिवृत्तीमुळे, इस्ट्रोजेनची पातळी कमी होऊ लागते आणि ऑस्टिओपोरोसिस आणि हाडे फ्रॅक्चरचा धोका वाढतो.
हृदयाचे आरोग्य - रक्तवाहिन्या निरोगी ठेवण्यात आणि कोलेस्टेरॉलची पातळी कमी करण्यात एस्ट्रोजेन हार्मोन महत्त्वाची भूमिका बजावते, ज्यामुळे हृदयविकाराचा धोका कमी होतो. अकाली रजोनिवृत्तीमुळे, इस्ट्रोजेनची पातळी कमी होते आणि हृदयविकाराचा धोका वाढतो.
हेही वाचा>>>
Women Health : शरीरात अत्यंत शांतपणे पसरतो 'हा' कर्करोग! महिलांनो.. चुकूनही 'या' लक्षणांकडे दुर्लक्ष करू नका
(टीप : वरील सर्व गोष्टी माहिती म्हणून वाचकांपर्यंत पोहोचवत आहोत. एबीपी माझा यातून कोणताही दावा करत नाही. )