Kojagiri Pournima 2023 : 28 ऑक्टोबर रोजी 4 शुभ योगांमध्ये कोजागिरी पौर्णिमा साजरी होणार आहे. या दिवशी चंद्रग्रहणही (Chandra Grahan 2023) होणार आहे. शरद पौर्णिमेला लोक आकाशाखाली दूध ठेवतात. यावेळी ग्रहण काळात दूध ठेवता येईल की नाही?
कोजागिरी पौर्णिमेचे महत्त्व वाढले
हिंदू धर्मात पौर्णिमा तिथीला विशेष महत्त्व आहे. दर महिन्याच्या पौर्णिमेला व्रत केल्यास लक्ष्मी देवता प्रसन्न होते, अशी पौराणिक मान्यता आहे. सर्व पौर्णिमा व्रतांपैकी कोजागिरी पौर्णिमा तिथी ही सर्वोत्तम मानली जाते आणि या दिवशी लक्ष्मी देवतेसह चंद्र देवाची पूजा केली जाते. हिंदू पंचांगानुसार, यावर्षी कोजागिरी पौर्णिमा 28 ऑक्टोबर रोजी साजरी केली जाणार असून या दिवशी रात्री चंद्रग्रहण होत असल्याने या तारखेचे महत्त्व वाढले आहे.
4 शुभ योगांमध्ये साजरी होणार कोजागिरी पौर्णिमा!
ज्योतिषांच्या मते, यावेळी कोजागिरी पौर्णिमेला शनिवार 28 ऑक्टोबर रोजी गजकेसरी योग, बुद्धादित्य योग, षष्ठ योग, सौभाग्य योग आणि सिद्धी योग यांचा शुभ संयोग होणार आहे. 28 ऑक्टोबर रोजी होणाऱ्या या ग्रहणात अनेक शुभ योग तयार झाले आहेत. त्यांच्या प्रभावाने ग्रहणाचा अशुभ प्रभाव कमी होईल. त्यावेळी चंद्र देखील मेष राशीत असेल आणि गुरु ग्रह आधीच येथे उपस्थित आहे. अशा प्रकारे गुरू आणि चंद्र मिळून मेष राशीत गजकेसरी योग तयार होत आहेत. कन्या राशीमध्ये स्थित सूर्य, मंगळ आणि बुध यांचीही शुभ बाजू असेल. याशिवाय ग्रहणाच्या प्रारंभाच्या वेळी सिद्ध योगही तयार होईल आणि शनिही आपल्या मूलत्रिकोण राशीत कुंभ राशीत बसून शश नावाचा राजयोग तयार करेल. सूर्य आणि बुध देखील कन्या राशीत बुधादित्य राजयोग तयार करत आहेत.
आरोग्य, धनप्राप्तीसाठी रात्री खुल्या आकाशाखाली दूध ठेवतात
पौराणिक मान्यता आहे की या खीरमध्ये अमृत असते, ज्यामुळे आरोग्य आणि आनंद मिळतो. त्यामुळे आरोग्य, धनप्राप्तीसाठी कोजागिरी पौर्णिमेच्या दिवशी दूध रात्री खुल्या आकाशाखाली ठेवावे. यासोबतच आर्थिक संपत्तीसाठी कोजागिरी पौर्णिमेला रात्री जागरण करण्याची पद्धत शास्त्रात सांगितली आहे. यामुळेच या रात्रीला सह-जागरणाची रात्र म्हणजेच कोजागर असेही म्हणतात. को-जागृती आणि कोजागरा म्हणजे कोण जागृत आहे. असा शास्त्रात अर्थ सांगितला आहे.
रात्री लक्ष्मीची पूजा करणे खूप शुभ
पौराणिक मान्यतेनुसार या रात्री समुद्रमंथनातून लक्ष्मीचे दर्शन झाले. म्हणून याला देवी लक्ष्मीचा जन्मदिवस असेही म्हणतात. तिच्या वाढदिवसानिमित्त देवी लक्ष्मी पृथ्वीला भेटायला येते. त्यामुळे या रात्री देवी लक्ष्मी आणि भगवान विष्णूची पूजा करणाऱ्यांना देवीचा अपार आशीर्वाद मिळतो. या रात्री लक्ष्मीची पूजा करणे खूप शुभ आणि फलदायी मानले जाते. ज्यांना ऐश्वर्य आणि सुख-शांतीची इच्छा आहे ते या निमित्ताने भगवान सत्यनारायणाच्या पूजेचे आयोजन करू शकतात.
शुभ योग
या वेळी कोजागिरी पौर्णिमेला, शनिवार 28 ऑक्टोबर रोजी गजकेसरी योग, बुधादित्य योग, षष्ठ योग, सौभाग्य योग आणि सिद्धी योग यांचा शुभ संयोग होणार आहे. याशिवाय वर्षातील शेवटचे चंद्रग्रहणही याच दिवशी होणार आहे. हे चंद्रग्रहण भारतातही दिसणार आहे. अशा स्थितीत त्याचा सुतक कालावधी वैध असेल. सुतक कालावधी चंद्रग्रहणाच्या 9 तास आधी सुरू होतो. 28 ऑक्टोबर रोजी पहाटे 4:18 वाजता पौर्णिमा तिथी सुरू होत असून 29 रोजी पहाटे 1:54 वाजता पौर्णिमा तिथी समाप्त होईल. कोजागिरी पौर्णिमा व्रत पाळणारे हे व्रत 28 ऑक्टोबरलाच पाळतील.
ग्रहण काळात दूध ठेवता येईल की नाही?
ज्योतिषाने सांगितले की, या वर्षी तुम्हाला कोजागिरी पौर्णिमेला काळजी घ्यावी लागेल. कारण यावेळी कोजागिरी पौर्णिमेला दुपारी 4 वाजता सुतक असेल. अशा स्थितीत चंद्रग्रहण होईपर्यंत दूध बनवण्यास मनाई असेल. अशा स्थितीत दूध बनवण्यासाठी सुतक कालावधी सुरू होण्यापूर्वी गाईच्या दुधात कुशा मिसळा. नंतर झाकून ठेवा. यामुळे सुतक काळात दूध शुद्ध राहील. नंतर तुम्ही खीर बनवून त्याचा आस्वाद घेऊ शकाल. यावेळी ग्रहण संपल्यानंतर खीर बनवण्याची प्रक्रिया सुरू केली जाईल. मग सकाळी तुम्ही ते खुल्या आकाशाखाली अमृत पावसासाठी ठेवू शकता.
चंद्रग्रहणाची वेळ
ग्रहणाचा स्पर्श - दुपारी 1.05
ग्रहण मध्यरात्री 1.44 वा
दुपारी 2.24 वाजता ग्रहण मोक्ष
दुपारी 4:05 वाजता ग्रहणाचे सुतक
कोजागिरी पौर्णिमेला दूध पिण्याचे फायदे
ज्योतिषांच्या मते, हिंदू धर्मातही चंद्राला खूप महत्त्व आहे आणि कोजागिरी पौर्णिमेच्या दिवशी चंद्रप्रकाश आपल्या जीवनात शांती आणतो. चंद्रप्रकाश आपल्या आरोग्यासाठी देखील फायदेशीर मानला जातो. त्यामुळे या रात्री दूध आकाशाखाली ठेवले जाते. पुढे त्याचे सेवन केल्याने आपल्याला औषधी गुणधर्मही मिळतात.
(टीप : वरील सर्व बाबी एबीपी माझा केवळ माहिती म्हणून वाचक-प्रेक्षकांपर्यंत पोहोचवत आहे. यातून एबीपी माझा कोणताही दावा करत नाही.)
Chandra Grahan 2023 : चंद्रग्रहण, कोजागिरी पौर्णिमा एकाच दिवशी! 'या' गोष्टींची घ्या विशेष काळजी, शास्त्रात काय म्हटंलय?