Health Tips : नवीन वर्ष 2023 अवघ्या काही दिवसांवर आले आहे. या नवीन वर्षात तुमचेही अनेक संकल्प असतील. काहींनी शारीरिक तर काहींनी मानसिक, तसेच उज्ज्वल भविष्यासाठी अनेक संकल्प केले असतील. पण, अर्थात यामध्ये कुठेही डोळ्यांची काळजी कशी घ्यायची हा संकल्प नसेलच. यासाठी आम्ही तुम्हाला येणाऱ्या नवीन वर्षात डोळ्यांशी संबंधित काही संकल्प सांगणार आहोत. तुमच्या डोळ्यांचे आरोग्य चांगले ठेवण्यासाठी तुम्ही या संकल्पांचा नक्की विचार करू शकता आणि तुमच्या डोळ्यांची योग्य काळजी घेऊ शकता. हे संकल्प कोणते ते जाणून घ्या.
वयाशी निगडित मॅक्युलर डिजनरेशन (एएमडी) आणि डायबेटिक रेटिनोपॅथी (डीआर) यांचे वाढते प्रमाण चिंताजनक आहे. मॅक्युलामधील पेशींच्या हानीमुळे एएमडी हा विकार होतो आणि त्याचा केंद्रीय दृष्टीवर परिणाम होतो. ही समस्या वृद्ध लोकांमध्ये अधिक आढळत असली, तरी तरूणांमध्येही ही समस्या आढळून येते. यामागे आनुवंशिकतेसह अन्य अनेक घटक असतात. भारतातील एकूण मधुमेहींपैकी सुमारे 17.6 टक्के ते 28.9 टक्के मधुमेहींना डायबेटिक रेटिनोपॅथी अर्थात डीआरचा त्रास आहे. डीआर ही अनियंत्रित मधुमेहाची परिणती आहे. यामध्ये नेत्रपडद्यातील (रेटिना) रक्तवाहिन्यांना हानी होते. यात पुढे मॅक्युलामध्ये द्रवपदार्थांची गळतीही होऊ शकते. याला डायबेटिक मॅक्युलर एडीमा (डीएमई) असे म्हणतात. दर 3 मधुमेहींपैकी एकाला डीएमई होऊ शकतो. या आजारांची लक्षणे सुरुवातीच्या टप्प्यात ठळकपणे जाणवत नसल्यामुळे नियमित तपासणी अत्यंत महत्त्वाची ठरते. यामुळे नेत्रविकारांचे लवकर निदान होते आणि वेळेत उपचार मिळू शकतात किंवा ते पूर्णपणे टाळणेही शक्य होते.
मुंबई रेटिना सेंटरचे सीईओ विट्रेओरेटिनल सर्जन डॉ. अजय दुदानी (Dr. Ajay Dudani) म्‍हणाले, "आमच्‍याकडे दर महिन्‍याला जवळपास 35 टक्के रेटिनल आजारांनी पीडित रूग्‍ण येतात. ज्‍यामुळे डोळ्यांच्‍या आजारांची लक्षणे आणि चिन्‍हे वेळेवर ओळखणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. तुम्हाला अंधुक दिसत असेल किंवा दृष्‍टीविषयक विकृती असेल तर त्‍वरित स्‍पेशालिस्‍टला भेट द्या. इंट्राविट्रिअल इंजेक्‍शन्‍स आणि लेझरसह डायबेटिक रेटिनोपॅथीचा वेळेवर उपचार केल्‍याने रूग्‍णांच्‍या जीवनातील उत्‍पादनक्षम काळामध्‍ये दृष्टी जतन करण्‍यास आणि सुधारण्‍यास मदत होऊ शकते. म्हणून या आजारांच्‍या प्रभावी व्‍यवस्‍थापनासाठी लवकर निदान व उपचार महत्त्वाचे आहे आणि रूग्‍णांनी सतत त्‍यांच्‍या डॉक्‍टरांशी सल्‍लामसलत करण्‍यासोबत नियमित डोळ्यांची तपासणी केली पाहिजे.’’
निरोगी दृष्टीसाठी तुम्ही हे संकल्प करू शकता
1. धूम्रपान टाळा : धूम्रपान शरीरातील विविध इंद्रियांचे गंभीर नुकसान करू शकते. सिगारेट ओढण्यामुळे रोगप्रतिकार यंत्रणेची प्रचंड हानी होते. सिगारेटच्या धुरात आढळणारे काही विशिष्ट ऑक्सिडण्ट्स पेशींमध्ये चुरचुर (इरिटेशन) निर्माण होते आणि त्यामुळे रोगप्रतिकार यंत्रणा सक्रिय होते. याचा परिणाम म्हणून शरीरात हानिकारक दाह निर्माण होतो.
2. स्क्रीन टाइम कमी करा : मोबाईल आणि संगणकाचा अतिरिक्त वापर केल्यामुळे तुमच्या डोळ्यांवर स्क्रीनची (ब्ल्यू लाइट) पडत राहते आणि त्यामुळे डोळे कोरडे पडण्यापासून आणि थकवा येण्यापासून ते मायोपिया आणि एएमडीसारख्या अनेक समस्या निर्माण होऊ शकतात.
3. आरोग्यपूर्ण अन्न घ्या : शरीराचे काम योग्य रितीने सुरू ठेवणारी महत्त्वाची पोषके मिळवायची असतील तर आरोग्यपूर्ण आहार अत्यावश्यक आहे. फास्ट फूडऐवजी आहारात भाज्या आणि फळांचा समावेश करा. मासे, अंडी, दुधाचे पदार्थ, संत्री, केळी, गाजर यांमधून अँटिऑक्सिडंट्स मोठ्या प्रमाणात मिळतात आणि त्यामुळे डोळ्यांचे आरोग्य उत्तम राहते.
4. डोळ्यांची नियमित तपासणी : नेत्रतज्ज्ञाला नियमित भेट दिल्यामुळे मोठ्या आजारांवर उपचार करणे तर शक्य होतेच, शिवाय डोळ्यांचा कोरडेपणा दूर होतो आणि इतर समस्याही दूर होतात.
5. 20-20-20 नियम : आपण फारसा व्यायाम न करता दिवसभर स्क्रीनकडे डोळे लावून बसतो. थोडा व्यायाम केल्यामुळे स्क्रीनकडे बघण्यातून ब्रेक घेता येईल आणि डोळ्यांचे आरोग्यही चांगले राहील. स्क्रीनकडे बघताना 20-20 मिनिटांचा ब्रेक घ्या.
निरोगी डोळ्यांसाठी तुम्ही जर हे संकल्प 2023 मध्ये केले तर नक्कीच तुमची दृष्टी उत्तम राहील.
महत्त्वाच्या बातम्या :