Health : आजकालची बदलती जीवनशैली, सोबतच कामाचे स्वरुप देखील बदलत चालले आहे. सध्या इंटरनेटच्या युगात गॅझेट्स आणि डिजिटल जग आपल्या दैनंदिन जीवनाचा एक भाग बनले आहे. ऑफिसच्या कामापासून ते शॉपिंग, चॅटिंग आणि हँगआऊटपर्यंत सगळं काही मोबाईल किंवा लॅपटॉपवर होत असतं. या वाढलेल्या डिजिटल वेळेमुळे आपल्या डोळ्यांना सर्वात जास्त नुकसान होत आहे. कोरोना महामारी आल्यानंतर वर्क फ्रॉम होम, डिजीटल वर्क, लहान मुलांचे डिजीटल शिक्षण, पेपरलेस वर्क या सर्व गोष्टींमुळे काम जास्त आणि स्क्रीन टाईम वाढत गेला. ज्याचा परिणाम लोकांच्या डोळ्यांवर होतोय.
सतत 9 तास लॅपटॉपसमोर बसताय?
जे लोक 9 ते 5 काम करतात आणि सतत 9 तास लॅपटॉपसमोर बसतात, त्यांना डोळ्यांच्या अनेक प्रकारच्या समस्यांना सामोरे जावे लागते. यापैकी एक म्हणजे "कॉम्प्युटर व्हिजन सिंड्रोम" ज्याला डिजिटल आय स्ट्रेन देखील म्हणतात. बऱ्याच लोकांना याची माहिती नसते, ज्यामुळे व्यक्तीला या समस्येची सुरुवातीची लक्षणे ओळखता येत नाहीत आणि नंतर समस्या वाढते. म्हणून प्रत्येकाला "कॉम्प्युटर व्हिजन सिंड्रोम" बद्दल माहिती असणे आवश्यक आहे. याविषयी अधिक जाणून घेण्यासाठी हेल्थ शॉट्सने घेतलेल्या मुलाखतीनुसार नेत्ररोगतज्ज्ञ डॉ. धीरज गुप्ता यांनी या समस्येशी संबंधित अनेक माहिती दिली आहे. जाणून घेऊया, हे काय आहे हा आजार आणि का होतो? हे टाळण्यासाठी काही महत्त्वाच्या टिप्स जाणून घेऊ.
कॉम्प्युटर व्हिजन सिंड्रोमबद्दल तज्ज्ञ काय म्हणतात?
डॉक्टरांच्या मते, “कॉम्प्युटर व्हिजन सिंड्रोम ही संगणकामुळे होणारी डोळ्यांची समस्या आहे. जेव्हा आपण संगणकाच्या स्क्रीनकडे दीर्घकाळ पाहत राहतो तेव्हा असे घडते. सामान्यतः असे मानले जाते की, स्क्रीनमधून बाहेर पडणारा निळा प्रकाश डोळ्यांना हानी पोहोचवतो, मात्र हे पूर्णपणे चुकीचे आहे. स्क्रीनमधून निघणाऱ्या निळ्या प्रकाशामुळे डोळ्यांना कोणतीही हानी होत नाही, कारण हा निळा प्रकाश खूपच कमी असतो. “डोळा खराब होण्याचे मुख्य कारण म्हणजे सतत स्क्रीनकडे जास्त वेळ पाहणे. स्क्रीन जितकी छोटी तितके नुकसान जास्त. जेव्हा आपण कॉम्प्युटर स्क्रीनकडे पाहतो तेव्हा आपल्या पापण्या लुकलुकत नाहीत, त्यामुळे आपले डोळे खूप कोरडे होतात. आधीच कोरडेपणाचा त्रास असलेल्या लोकांमध्ये ही समस्या खूप वाढते. ही समस्या 8 ते 9 वर्षांच्या लहान मुलांपासून कोणत्याही वयोगटातील लोकांना प्रभावित करू शकते. कॉम्प्युटर व्हिजन सिंड्रोमचा प्रभाव काम करण्याच्या पद्धतीवर आणि वापरलेल्या स्क्रीनच्या आकारावर अवलंबून असतो. स्क्रीन जितकी लहान असेल तितके नुकसान जास्त, त्यामुळे फोन वापरल्याने त्याचा धोका वाढतो. तर त्याचा परिणाम डेस्कटॉपवर कमीत कमी होतो.
कॉम्प्युटर व्हिजन सिंड्रोमची लक्षणं
कॉम्प्युटर व्हिजन सिंड्रोम म्हणजे दीर्घकाळ संगणकाच्या वापरामुळे होणाऱ्या डोळ्यांच्या समस्या
डोळ्यांची जळजळ (डोळा कोरडा, डोळ्यांना खाज सुटणे, डोळे लाल होणे)
धूसर दृष्टी
डोकेदुखी
पाठदुखी
मानेत दुखणे
स्नायू थकवा
यामुळे डोळ्यांना कायमस्वरूपी नुकसान होत नसले तरी त्याची वेदनादायक लक्षणे कामावर आणि घरातील तुमच्या कार्यक्षमतेवर परिणाम करू शकतात. तथापि, या समस्येस टाळण्याचे अनेक मार्ग आहेत, ज्यांचे पालन करणे फार महत्वाचे आहे.
हे टाळण्याचे उपाय काय आहेत? जाणून घ्या
तुमचा संगणक व्यवस्थित ठेवा
तुमच्या संगणकाची स्क्रीन तुमच्या डोळ्यांपासून 20 ते 28 इंच दूर ठेवा. डिजिटल स्क्रीनच्या खूप जवळ बसल्याने तुमच्या डोळ्यांवर ताण येण्याचा धोका वाढू शकतो. स्क्रीन डोळ्याच्या पातळीपासून किंचित खाली ठेवा, सुमारे 4 ते 5 इंच दूर. स्क्रीनच्या शीर्षस्थानी सुमारे 10 ते 20 अंश मागे वाकवा. स्क्रीन पाहण्यासाठी तुम्ही तुमच्या मानेला वर किंवा खाली करत नाही याची खात्री करा.
वारंवार डोळे मिचकावणे
डोळे लुकलुकणे, हे तुमच्या डोळ्यातील ओलावा कोरडे होण्यापासून प्रतिबंधित करते. जर तुम्ही डोळे मिचकावले नाही तर तुमचे डोळे कोरडे आणि चिडचिड होऊ शकतात. संगणक किंवा डिजिटल स्क्रीन पाहताना, तुम्ही सामान्यपणे जितक्या वेळा डोळे मिचकावता तितक्या वेळा डोळे मिचकावू शकत नाहीत. संगणकावर काम करताना तुम्ही ६६ टक्के कमी ब्लिंक करता.
योग्य चष्मा वापरा
तुम्ही चष्मा घातल्यास, तुमचे प्रिस्क्रिप्शन बरोबर असल्याची खात्री करा. चुकीचे प्रिस्क्रिप्शन परिधान केल्याने तुमच्या डोळ्यांना नीट लक्ष केंद्रित करणे कठीण होऊ शकते. यामुळे तुमच्या डोळ्यांवर ताण आणि डोकेदुखीचा धोका वाढू शकतो. तुमचा चष्मा अंतर, वाचन किंवा दोन्हीसाठी असल्यास, तुम्हाला डिजिटल स्क्रीन पाहण्यासाठी नवीन चष्मा लागतील.
20, 20, 20 नियम पाळा
दर 20 मिनिटांनी 20 सेकंदांसाठी 20 फूट अंतर पहा. तुम्हाला त्याची पुनरावृत्ती करणे आठवत नसेल तर, जेव्हा तुम्हाला कामाच्या मध्यभागी एखादी गोष्ट लक्षात ठेवावी लागेल किंवा त्याबद्दल विचार करावा लागेल, तेव्हा स्क्रीनवरून डोळे काढा, ते बंद करा आणि मग त्याबद्दल विचार करा.
काम करण्यासाठी मोठी स्क्रीन निवडा
तज्ज्ञांच्या मते, स्क्रीन जितकी मोठी असेल तितकी तुमच्या डोळ्यांना होणारी हानी कमी होईल. त्यामुळे मोठ्या स्क्रीनसह डेस्कटॉपवर काम करा. मोबाईल फोनचा वापर शक्य तितका मर्यादित करा, कारण यामुळे डोळ्यांना अधिक थकवा येतो.
डोळे कोरडे होऊ देऊ नका
जर तुम्हाला डोळ्यांच्या कोरडेपणाची समस्या असेल, तर तुमच्या डॉक्टरांनी सांगितलेले आय ड्रॉप्स नियमितपणे वापरा. तसेच, संगणक स्क्रीन वापरण्यापूर्वी तुमच्या डॉक्टरांनी सुचवलेला चष्मा घाला.
हेही वाचा>>>
Women Health : महिलांनो सतर्क राहा! Breast Cancer चे विविध टप्पे माहित आहेत? ते कशाप्रकारे शरीरात पसरतात? लक्षणं जाणून घ्या
(टीप : वरील सर्व गोष्टी माहिती म्हणून वाचकांपर्यंत पोहोचवत आहोत. एबीपी माझा यातून कोणताही दावा करत नाही. )