मुंबई : दूध (Milk) पिल्यानंतर काही बाळं रडतात, अशा वेळी अनेकदा पालकांना बाळाला बर्पिंग करण्याचा म्हणजेच ढेकर काढण्याचा सल्ला दिला जातो. दूध पिल्यानंतर अनेकदा बाळ रडतं, यावेळी बाळाची अस्वस्थता कमी करण्यासाठी किंवा त्याचं रडणं थांबवण्यासाठी बाळाला फीड केल्यानंतर ढेकर काढणं चांगलं असल्याचं सांगितलं जातं. प्रौढांप्रमाणेच लहान मुले देखील जेवताना हवा गिळतात. यामुळे ढेकर काढल्याने बर्पिंग केल्याने ही हवा आपल्या पचनसंस्थेच्या वरच्या भागातून बाहेर पडते. त्यामुळे जेव्हा बाळाला दूध पाजल्यानंतर बाळ जेव्हा रडते, तेव्हा बरेच बाळाला 'बर्प' करणे आवश्यक असल्याचं सांगतात.
ढेकर काढल्याने बाळाचं रडणं कमी होण्यास मदत होते का?
सिडनी विश्वविद्यालयाच्या एका नव्या संशोधनानुसार, दूध प्यायल्यानंतर बाळ अनेक वेळा रडतं. पण, याचा पोटात गेलेल्या हवेशी काहीही संबंध नाही. बाळ रडण्यामागचं कारण म्हणजे जेव्हा ते भुकेले, थंड, गरम, घाबरलेले, थकलेले, एकटे, अस्वस्थ असतात, अशा वेळी ते रडतात. याशिवाय काही वेळेस बाळ थोडं-थोडं दूध बाहेर काढतं. हे सामान्य आहे, कारण नवजात बाळाच्या पोटाच्या शीर्षस्थानी स्नायू पूर्णपणे परिपक्व नसतात. त्यामुळे जे अन्न पोटात खाली जाते ते पुन्हा वर येऊ शकते, यामुळे मुलं दूध बाहेर काढतात. एक महिन्याची तीन-चतुर्थांश मुले दिवसाबर फीड केल्यानंतर किमान एकदा तरी थोडं दूध बाहेर काढतात. निम्मी मुले पाच महिन्यांची होईपर्यंत दूध बाहेर काढणं बंद करतात आणि जवळजवळ सर्व मुळे पहिल्या वर्षापर्यंत दूध बाहेर काढणं थांबवतात.
बाळाचं रडणं कमी करण्यासाठी काय करावं?
बाळांना खूप रडणे आणि अस्वस्थ होणे, देखील सामान्य आहे. साधारणपणे पहिल्या सहा आठवड्यांपर्यंत बाळ तीन महिन्यांचे होईपर्यंत दिवसभरात किमान दोन तास किंवा यापेक्षा जास्त रडणे सामान्य आहे. एक चतुर्थांश बाळांना पेटके येतात, तेव्हा ते रडतात, कालांतराने हे पेटके स्वतःच निघून जातात, पण जर तुमचे बाळ सरासरीपेक्षा जास्त रडत असेल किंवा काहीतरी चुकीचं असल्याची तुम्हाला काळजी वाटत असेल, तर तुम्ही तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे. यासंबंधित दुसरा महत्त्वाचा मुद्दा म्हणजे बाळाला तुम्ही किती वेळ उचलून घेता किंवा मांडीवर ठेवता. बाळाला पाळणा किंवा बेबी कॅरिअरमध्ये ठेवून बाळाच्या रडण्याचं प्रमाण कमी करता येऊ शकते.
बर्पिंगमुळे रडणे कमी होण्यास मदत होते का?
पालकांना त्यांच्या बाळांना ढेकर काढण्याचा सल्ला देण्यात आला असूनही, भारतात केलेल्या एका अभ्यासात 35 नवजात मुलांची काळजी घेणाऱ्यांना ढेकर काढण्याबद्दल कोणतीही माहिती देण्यात आली नाही पुढील तीन महिन्यांत, माता आणि काळजी घेणाऱ्यांनी नोंदवले की त्यांचे बाळ मोठ्याने रडत आहे की नाही आणि या अभ्यासात असे आढळून आले की मला रडणे कमी होत नाही आणि मला पुन्हा रडण्याची चिंता कधी करावी लागेल? रडणे आणि रीगर्जिटेशन सामान्य आहे. तथापि, ही वर्तणूक सामान्य नाही: खाण्यास नकार, जास्त दूध उलट्या होणे, वजन कमी होणे, खोकला किंवा घरघर येणे, आहार देताना रक्ताच्या उलट्या होणे.
महत्त्वाच्या इतर बातम्या :