हिंदी महासागराच्या 'या' थक्क करणाऱ्या गोष्टी जाणून घ्या!

जगातील तिसरा सर्वात मोठा महासागर म्हणजे हिंदी महासागर, जो जगातील एक तृतीयांश लोकसंख्येचे घर आहे.

तो रेशमी शार्क, स्पर्म व्हेल, अल्बाट्रोस, बिगआय ट्यूना, व्हेल शार्क आणि लेदरबॅक समुद्री कासव यांसारख्या विविध सागरी प्रजातींचे घर आहे.

सुमारे १८० दशलक्ष वर्षांपूर्वी गोंडवाना या महाखंडाच्या विघटनामुळे हिंदी महासागर खोरे तयार झाले.

पृथ्वीच्या एकूण पृष्ठभागाच्या जवळजवळ २०% भाग व्यापलेला, हिंदी महासागर जगाच्या पाण्याच्या भारात मोठा वाटा उचलतो.

हिंदी महासागराचे वेगळेपण म्हणजे पृष्ठभागावरील प्रवाह प्रामुख्याने मान्सून वाऱ्यांद्वारे नियंत्रित केले जातात, जे वर्षातून दोनदा दिशा बदलतात.

हिंदी महासागरात जगातील सर्वात मोठे पाणबुडी पंखे, बंगाल फॅन आणि इंडस फॅन, तसेच मोठ्या उताराच्या टेरेस आणि रिफ्ट व्हॅली आहेत.

हिंदी महासागरात महत्त्वाचे सागरी चोकपॉइंट्स, आखाती आणि उपसागर आहेत.

त्यात बाब अल मंडेब, होर्मुझची सामुद्रधुनी, मलाक्काची सामुद्रधुनी, सुएझ कालव्याला दक्षिणेकडील प्रवेश आणि लोम्बाकची सामुद्रधुनी अशा महत्त्वाच्या सामुद्रधुनींचा समावेश आहे.

या महासागरात गंगा आणि ब्रह्मपुत्रा या दोन सर्वात मोठ्या नद्यांसह विविध भागातून सुमारे ६००० किमी नदी प्रवाह येतो.

विषुववृत्ताच्या जवळ असल्याने, येथे बाष्पीभवनाचा दर बराच जास्त आहे.

जागतिक व्यापारात हिंदी महासागराचे मोठे योगदान आहे.

नेव्हिगेशन मार्ग आणि खनिज साठ्यांव्यतिरिक्त, या महासागरात अनेक तेल साठे देखील आहेत,जे एकूण जागतिक उत्पादनाच्या सुमारे ४० टक्के आहेत.

हिंद महासागर हा एक प्रमुख वाहतूक मार्ग आहे जो आफ्रिका, आशिया आणि ऑस्ट्रेलियामधील देशांना जोडतो.

जो जगातील काही सर्वात महत्त्वाच्या ऐतिहासिक आणि आधुनिक व्यापारी बंदरांचे घर आहे.