Chohola Flower White Ginger Lily : रत्नागिरी (Ratnagiri) जिल्ह्यातील राजापूरमध्ये (Rajapur) दुर्मिळ 'चोहोळा' प्रजातीचे फुल (Rare Flower) आढळून आले आहे. राजापूर हायस्कुलचे माजी मुख्याध्यापक आणि पर्यावरणप्रेमी ए.के. मराठे (A. K, Marathe) यांना राजापूरातील रानतळे परिसरात हे फुल (Chohola Rare Flower) आढळले. मे आणि जून महिन्यातील वैशाख वणव्याने पार होरपळून निघालेल्या धरणी मातेला पर्जन्याचे वेध लागतात. जून अखेरीस झिम्माड पाऊसधारा बरसू लागतात आणि अवघी धरती हिरवा शालू लपेटून नवविवाहित सुहासिनीसारखी नटते, सजते.
राजापूरमध्ये आढळलं दुर्मिळ फुल,
पावसाळ्यात धरतीच्या अंगाखांद्यावर शुभ्र फेसाळ जलप्रपातांचे आणि विविधरंगी रानफुलांचे अलंकार झळकू लागतात. कोकणातील कातळसड्यांवर कापरी कमळ, दीपकाडी, तेरडा, सोनतळ यासारख्या असंख्य फुलांचे गालिचे सजू लागतात. अनेक अनामिक आणि दुर्मिळ फुलेही कुठेकुठे दिसू लागतात. अशाच एका दुर्मिळ 'चोहोळा' प्रजातीचे फुल राजापुरात आढळून आलं आहे.
पांढऱ्या शुभ्र 'चोहोळा' प्रजातीची फुलं नष्ट होण्याच्या मार्गावर
राजापूर हायस्कुलचे माजी मुख्याध्यापक आणि पर्यावरणप्रेमी A. K मराठे यांना राजापूरातील रानतळे परिसरात हे फुल आढळलं आणि त्यांचं कुतुहल चाळवलं. या फुलाची छायाचित्रे काढून त्यांनी कुडाळ येथील कातळसडा अभ्यासक सौ. मानसी करंगुटकर यांचे मार्गदर्शन घेतले, असता सदरचे फुल 'व्हाईट जिंजर लिली' (White Ginger Lily) कुळातील 'चोहोळा' (Chohola) या दुर्मिळ होत चाललेल्या प्रजातीचे असावे, अशी शक्यता त्यांनी व्यक्त केली.
दुर्मिळ प्रजातीच्या फुलाच्या संवर्धनाची गरज
इंटरनेटवरही या फुलाबाबत फारशी किंवा पुरेशी माहिती उपलब्ध नाही. या फुलाशी साधर्म्य असणाऱ्या मोजक्या फुलांपलिकडे काही ठोस माहिती उपलब्ध होत नसल्याने या फुलाबाबत अधिक संशोधन होण्याची तसेच या दुर्मिळ असणाऱ्या आणि नष्ट होऊ घातलेल्या प्रजातीचे जतन आणि संवर्धन होण्याची नितांत गरज असल्याचे मत या फुलाचे शोधक मराठे यांनी व्यक्त केलं आहे.
चोहोळा फुलाची माहिती
चोहोळा फुलाला स्कॅप्ड जिंजर (Scaped Ginger)असंही म्हटलं जातं. याचं शास्त्रीय नाव Curcuma Scaposa असं आहे. हे कंदवर्गीय वनस्पतीच्या प्रकारात मोडतं. सोनटक्का सारखी मंद सुवासाची चोहोळा फुले अत्यंत आकर्षक दिसतात. शेतीचे बांध, सड्यावरील माती साठलेली जागा अशा ठिकाणी ही फुले आलेली दिसतात. ही एक दुर्मिळ वनस्पती आहे. ही वनस्पती नष्टप्राय होण्याच्या मार्गावर असल्याने तिच्या संरक्षणाचे प्रयत्न होणं गरजेचं आहे.