National Sports Centre Nagpur : देशाला अनेक जागतिक दर्जाचे खेळाडू देणाऱ्या नागपूरला राष्ट्रीय क्रीडा केंद्राची आस लागली आहे. केंद्रीय क्रीडा मंत्रालयाच्या सूचनेनुसार छोटी प्रशिक्षण केंद्रे सुरू करण्यात आली असली तरी शहरात खेळाडूंची वाढती संख्या पाहता ही केंद्रे अपुरी ठरत आहेत. आपल्या क्रीडा संस्कृतीत देश आणि जगात ठसा उमटवणाऱ्या शहराचे हे दुर्दैवच म्हणावे लागेल.
प्रत्येक खेळात आंतरराष्ट्रीय खेळाडू
शहरात जवळपास प्रत्येक खेळात एक आंतरराष्ट्रीय खेळाडू निर्माण झाला आहे. बॅडमिंटनमध्ये मालविका बन्सोड, रितिका ठक्कर, रोहन गुरबानी आणि बुद्धिबळात दिव्या देशमुख, रौनक साधवानी यांच्या नावांचा समावेश आहे. जेनिफर वर्गीस, टेबल टेनिसमधील मल्लिका भांडारकर आणि अॅथलेटिक्समधील राऊत भगिनी यांना विसरणे शक्य नाही. हे सर्व युवा खेळाडू आहेत. अनेक दिग्गज खेळाडूंनी प्रतिकूल परिस्थितीत देशाला नावलौकिक मिळवून दिले. आज नागपूर हे देश आणि जागतिक पटलावर चमकत आहेत. अशा परिस्थितीत 2023-24 मध्ये जाहीर केलेला 2500 कोटींचा क्रीडा अर्थसंकल्प देशाची ताकद दाखवण्यासाठी पुरेसा आहे. असे असतानाही देशाला अनेक आंतरराष्ट्रीय खेळाडू देणाऱ्या या शहराला राष्ट्रीय क्रीडा केंद्राची उणीव भासत आहे.
राज्यात फक्त दोन केंद्रे
राष्ट्रीय क्रीडा केंद्र म्हणून, एसएआय (भारतीय क्रीडा प्राधिकरण) आणि एनसीआय (नॅशनल कोचिंग इन्स्टिट्यूट) आघाडीवर आहेत. राज्यात फक्त मुंबई आणि औरंगाबादमध्ये एसएआय केंद्रे आहेत. तर नागपूर सारख्या मोठ्या शहरात एसएआयचे छोटे प्रशिक्षण केंद्र देण्यात आले आहे. आश्‍चर्याची बाब म्हणजे शहरात सर्वाधिक शारीरिक प्रशिक्षण केंद्रे असली तरी राष्ट्रीय क्रीडा केंद्र किंवा कोणतेही प्रशिक्षण केंद्र नाही.
अतिक्रमणात हरवू नये एसएआय, एनएससीआय योजना
उल्लेखनीय म्हणजे केंद्रीय मंत्री नितीन गडकरी यांच्या प्रयत्नांनी पूर्व नागपूरच्या वाठोडा परिसरात 160 कोटी रुपये खर्चून एसएआय सेंटर आणि नॅशनल स्पोर्ट्स कोचिंग सेंटर (एनएससीआय) प्रकल्प सुरू करण्यात आला होता. चंदीगड, दिल्ली, मुंबईप्रमाणे शहरात आंतरराष्ट्रीय स्तरावरील क्रीडा प्रशिक्षण मिळेल, अशी अपेक्षा होती. 141.15 एकर क्षेत्रात बांधण्यात येणाऱ्या या प्रकल्पाचे भूमिपूजन 30 एप्रिल 2016 रोजी करण्यात आले. तब्बल 4 वर्षे उलटूनही येथे सुरक्षाभिंतीचे काम पूर्ण झालेले नाही. याला येथील अतिक्रमण अडसर ठरत आहे. माहितीनुसार, ही जागा महापालिकेची आहे, मात्र येथून 647 अतिक्रमण हटविणे अवघड काम ठरत आहे. महापालिका आणि एनएमआरडीएने मिळून हे अतिक्रमण हटवावे. अतिक्रमणामुळे हे महत्त्वाकांक्षी प्रकल्प रखडू नये, अशी सर्वांची अपेक्षा आहे.
तोडगा काढण्याचा प्रयत्न: खोपडे
यासंदर्भात नागपूरचे माजी आमदार कृष्णा खोपडे म्हणाले की, साई (SAI) आणि नॅशनल स्पोर्ट्स कोचिंग सेंटरच्या (National Sports Coaching Centre) बांधकामात अतिक्रमण ही मोठी समस्या बनत आहे. याठिकाणी ले-आऊट टाकून काही लोकांनी बेकायदेशीरपणे भूखंड विकले आहेत. ही जागा महापालिकेच्या अखत्यारीत आहे. याबाबत नुकतीच केंद्रीय मंत्री गडकरी यांनी बैठक घेतली होती. समस्या सोडविण्याचे प्रयत्न सुरू आहेत.