PM Modi US Visit : भारतीय वंशाच्या कमला हॅरिस (Kamala Harris) आणि माजी राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प (Donald Trump) 2 महिन्यांनंतर 5 नोव्हेंबर रोजी होणाऱ्या अमेरिकन राष्ट्राध्यक्षपदाच्या (America Election 2024) निवडणुकीत आमनेसामने आहेत. याआधीच पीएम मोदी अमेरिकेत पोहोचले आहेत. ते न्यूयॉर्कमध्ये 25 हजार भारतीयांना संबोधित करणार आहेत. अमेरिकेत सुमारे 50 लाख भारतीय वंशाचे लोक राहतात. जे निवडणुकीत निर्णायक भूमिका बजावू शकतात. अशा परिस्थितीत मोदींचे (PM Modi US Visit) निवडणुकीपूर्वी अमेरिकेला जाणे कोणासाठी फायदेशीर ठरेल, कमला आणि ट्रम्प यांचे मोदींशी कसे संबंध आहेत, भारतीय मुद्द्यांवर दोन्ही उमेदवारांची भूमिका काय आहे, असा प्रश्न उपस्थित होत आहे.


पीएम मोदींनी 12 मिनिटे ट्रम्प यांचे सतत कौतुक केले


ट्रम्प आणि मोदी यांचे संबंध खूप घट्ट आहेत. दोघेही एकमेकांना चांगले मित्र म्हणतात आणि एकमेकांना खूप प्रेमाने भेटतात. सप्टेंबर 2019 मध्ये मोदी जेव्हा अमेरिकेला गेले होते, तेव्हा त्यांच्यासाठी टेक्सासमध्ये "हाऊडी मोदी" कार्यक्रम आयोजित करण्यात आला होता. पंतप्रधान मोदींना ऐकण्यासाठी 50 हजार भारतीय आले होते. या कार्यक्रमात ट्रम्प देखील सहभागी झाले होते. त्यानंतर पंतप्रधान मोदींनी 12 मिनिटे ट्रम्प यांचे कौतुक केले. इतके दिवस मोदींचे कौतुक ऐकून ट्रम्प हसत होते. 2019 मध्ये हाऊडी मोदी नंतर, ट्रम्प यांनी फेब्रुवारी 2020 मध्ये भारताला भेट दिली. अहमदाबाद येथील जगातील सर्वात मोठ्या क्रिकेट स्टेडियममध्ये त्यांच्या स्वागतासाठी एका कार्यक्रमाचे आयोजन करण्यात आले होते. त्याला 'नमस्ते ट्रम्प' असे नाव देण्यात आले. यामध्ये 1 लाखाहून अधिक लोकांनी सहभाग घेतला होता. पंतप्रधान मोदींनी त्यांचा हात धरून स्टेडियमचा दौराही केला.


कमला यांच्या भाषणात भारत वंशाचा उल्लेख


2021 मध्ये मोदी पहिल्यांदा कमला यांना भेटले. यावेळी त्यांनी कमला हॅरिस यांना भारतात येण्याचे निमंत्रण दिले होते, मात्र गेल्या 4 वर्षांत त्या एकदाही भारतात आल्या नाहीत. गेल्यावर्षी 2023 मध्ये जेव्हा मोदी पुन्हा अमेरिकेला गेले तेव्हा कमला यांनी त्यांच्यासाठी स्नेहभोजनाचे आयोजन केले होते. यावेळी त्यांनी सुमारे 15 मिनिटे भाषण केले. मात्र, भाषणात भारताशी संबंधित त्यांच्या वारशाचा अधिक उल्लेख होता आणि पंतप्रधान मोदींचा कमी उल्लेख होता. कमला यांनी कोरोनाशी सामना आणि भारताच्या आर्थिक प्रगतीबद्दल पंतप्रधान मोदींचे कौतुक केले होते.


कमला VS ट्रम्प: भारतासाठी कोण चांगले आहे?


व्हिसा धोरणांबाबत कमला हॅरिस यांची भूमिका ट्रम्प यांच्यापेक्षा अधिक लवचिक आहे. नोकरीच्या शोधात भारतातून अमेरिकेत जाणाऱ्या लोकांना H-1B व्हिसाची आवश्यकता असते. ट्रम्प नेहमीच अशा व्हिसाच्या विरोधात आहेत. ते म्हणतात की हे अमेरिकन लोकांसाठी वाईट आहे. ट्रम्प यांनी त्यांच्या अध्यक्षपदाच्या काळात H-1B वर बंदी घातली होती. त्याचवेळी कमला हॅरिस यांनी व्हिसाच्या मुद्द्यावर मवाळ भूमिका घेतली आहे. त्यांची इच्छा आहे की अमेरिकेने शक्य तितके व्हिसा उपलब्ध करून द्यावे जेणेकरून स्थलांतरितांना अमेरिकेत राहता येईल. याबाबत कमला यांचे सर्वात महत्त्वाचे विधान नोव्हेंबर 2019 मध्ये आले होते.


ट्रम्प यांनी भारताला विशेष व्यावसायिक भागीदाराच्या श्रेणीतून काढून टाकले


व्यापाराच्या मुद्द्यावर ट्रम्प सरकार भारतासाठी अधिक हानिकारक आहेत. ट्रम्प आयात महाग करण्याच्या आणि अमेरिकन निर्यातीला चालना देण्याच्या बाजूने आहेत. यामुळे भारताचे नुकसान होऊ शकते. ट्रम्प यांच्या कार्यकाळात भारत आणि अमेरिका यांच्यात व्यापाराच्या मुद्द्यावरून अनेक वेळा वाद झाले. ट्रम्प यांनी त्यांच्या पहिल्या कार्यकाळात भारताला विशेष व्यावसायिक भागीदाराच्या श्रेणीतून काढून टाकले होते. या श्रेणीमध्ये समाविष्ट असलेला देश कोणत्याही कराशिवाय अमेरिकेत सुमारे 2 हजार उत्पादने विकू शकतो. मात्र भारत या प्रणालीचा फायदा घेतो, असे ट्रम्प म्हणाले. भारत स्वतः कमी कर भरू इच्छितो पण अमेरिकन कंपन्यांकडून जास्त कर वसूल करतो.


हॅरिस यांची काश्मीरबाबतची भूमिका ट्रम्प यांच्यापेक्षा वेगळी


कमला हॅरिस यांची काश्मीर आणि मानवाधिकार याबाबतची भूमिका भारताशी जुळत नाही. कमला यांनी कलम 370 हटवणे आणि त्यानंतर काश्मीरमधील मानवाधिकारांशी संबंधित प्रश्नांवर वक्तव्य केले होते. मोदी सरकारवरही त्यांनी टीका केली. ऑक्टोबर 2019 मध्ये, कलम 370 हटवल्यानंतर हॅरिस म्हणाले होते, "आम्हाला काश्मिरींना आठवण करून द्यायची आहे की ते जगात एकटे नाहीत. आम्ही परिस्थितीवर लक्ष ठेवून आहोत. जर परिस्थिती बदलली तर हस्तक्षेप करण्याची गरज आहे." मात्र, उपराष्ट्रपती झाल्यानंतर कमला हॅरिस यांच्या वृत्तीत पूर्वीच्या तुलनेत बदल झाला आहे.


त्याचबरोबर ट्रम्प हे काश्मीरच्या मुद्द्यावरून बहुतांश वेळा भारताच्या समर्थनार्थ विधाने करत आहेत. जुलै 2019 मध्ये पाकिस्तानचे पंतप्रधान इम्रान खान यांच्या शेजारी बसलेल्या ट्रम्प यांनी धक्कादायक दावा केला होता. ट्रम्प म्हणाले की, भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी त्यांना जूनमध्ये सांगितले होते की, काश्मीर प्रश्नावर अमेरिकेने मध्यस्थीची भूमिका बजावली पाहिजे.


डेमोक्रॅटिक पक्ष आणि कमला हॅरिस यांची स्थलांतरितांबाबत भूमिका


डेमोक्रॅटिक पक्ष बेकायदेशीर इमिग्रेशनवरील कमकुवत भूमिकेसाठी देखील ओळखला जातो. यावरून पक्षावर टीका होत आहे. मात्र, कमला हॅरिस यांनी इमिग्रेशनबाबत कठोर कायदे आणण्याची वकिली केली आहे. अध्यक्षपदाच्या शर्यतीत सामील झाल्यानंतर कमला यांनी दिलेल्या पहिल्या मुलाखतीत रिपब्लिकन सरकारला बेकायदेशीर स्थलांतरावर कोणताही उपाय नको असल्याचा आरोप केला होता.


चीनचा मुकाबला करण्यात कमला किंवा ट्रम्प कोण चांगले?


इन्स्टिट्यूट फॉर डिफेन्स स्टडीज अँड ॲनालिसिसच्या प्रियांका सिंह म्हणतात की अमेरिका चीनला सर्वात मोठा धोका मानते. अशा परिस्थितीत कोणताही पक्ष सत्तेत असला तरी तो चीनशी तसाच व्यवहार करेल. जर ट्रम्प अधिक बोलके असतील तर ते चीनबाबत अनेक विधाने करत राहतील, पण सरकारी पातळीवर दोन्ही पक्ष चीनबाबत एकच भूमिका ठेवतील.


इतर महत्वाच्या बातम्या