Petrol-Diesel Price Explained : केंद्र सरकारनं कर प्रणालीमध्ये सुधारणांची गरज असल्याचं कारण देत जीएसटी (GST) लागू केला होता. पण जीएसटीमध्ये पेट्रोल आणि डिझेलचा समावेश करण्यात आलेला नाही. तसेच देशातील बहुतांश राज्य सरकारचंही हेच मत आहे की, पेट्रोल-डिझेलचा जीएसटीच्या कक्षेत समावेश केला जाऊ नये. पण का?  यामुळे काय फायदा होणार? यांसारखे अनेक प्रश्न आपल्या सर्वांच्या मनात निर्माण झाले आहेत. जाणून घेऊया यामागील कारणं... 


पेट्रोल-डिझेलच्या किमती जीएसटीच्या कक्षेत आणण्याची केंद्र सरकारसोबत राज्य सरकारचीही इच्छा नाही. कारण सरकारला चिंता आहे ती, देशाच्या तिजोरीची. सामान्य माणसाला दिलासा देता-देतो, देशाच्याच तिजोरीत खडखडाट होण्याची भिती सरकारला वाटतेय. जर पेट्रोल-डिझेलचा समावेश जीएसटीच्या कक्षेत केला, तर पेट्रोल-डिझेलच्या किमती अर्ध्या होणार. आजच्या किमतीनुसार जर अंदाज लावला तर, पेट्रोल 56 रुपये प्रति लिटर आणि डिझेल 55 रुपये प्रति लिटर विकलं जाईल. 


काय सांगतात आकडे?



  • 16 सप्टेंबर रोजी दिल्लीत एक लिटर पेट्रोलची मूळ किंमत 40 रुपये 78 पैसे होती

  • त्यावर वाहतूक शुल्क 32 पैसे

  • यावर केंद्र सरकारचे उत्पादन शुल्क 32 रुपये 90 पैसे होते

  • या किंमतीवर 3 रुपये 84 पैसे डीलर कमिशन जोडले गेले

  • त्यानंतर राज्य सरकारने 23 रुपये 35 पैसे व्हॅट लावला.

  • आणि शेवटी ग्राहकांना पेट्रोल 101 रुपये 19 पैसे प्रति लिटर किमतीनं विकत घ्यावं लागतं, जी डिलर किंमतीपेक्षा 125 टक्क्यांनी अधिक आहे. 


परंतु, जर पेट्रोल आणि डिझेल जर जीएसटीच्या कक्षेत असतं, तर 16 सप्टेंबर रोजी सर्वसामान्यांनी जेवढे पैसे एक लिटरसाठी मोजलेत, त्याच किमतीत जवळपास दोन लिटर पेट्रोल मिळालं असतं. जाणून घ्या कसं? 



  • 16 सप्टेंबर रोजी दिल्लीमध्ये पेट्रोलची मूळ किंमत 40 रुपये 78 पैसे होती. 

  • त्यावर वाहतूक शुल्क 32 पैसे, त्यामुळे एकूण किंमत 41 रुपये 10 पैसे 

  • यावर सरकारनं सर्वाधिक 28 टक्के जीएसटी जरी लावला तरी टॅक्सची किंमत होते 11 रुपये 51 पैसे

  • 3 रुपये 84 पैसे डिलर प्राइज जरी मिळवली तरी ग्राहकांना केवळ 56 रुपये 45 पैशात एक लिटर पेट्रोल मिळतं. 


भविष्यात पेट्रोल-डिझेल जीएसटीच्या कक्षेत येणार? 


केवळ पेट्रोल-डिझेलच नाहीतर मद्य उत्पादनंही सरकारनं जीएसटी कक्षेच्या बाहेर ठेवली आहेत. कारण मद्य उत्पादनांवरही सरकारच्या तिजोरी मोठ्या प्रमाणावर महसूल जमा होतो. तसेच वीजेचाही जीएसटीच्या कक्षेत समावेश करण्यात आलेला नाही. 


कोरोनामुळे देशाच्या तिजोरीवर मोठ्या प्रमाणावर आर्थिक भार आलेला आहे. अशातच आता हळूहळू उद्योग रुळावर येत आहेत. परंतु, अर्थव्यवस्था रुळावर येण्यासाठी काही काळ लागणार आहे. त्यामुळे एवढ्यात पेट्रोल-डिझेल जीएसटीच्या कक्षेत आणण्यावर निर्णय होणं अशक्य आहे. 


पेट्रोल आणि डिझेलचे दर कुठे आणि कसे पाहाल?


इंडियन ऑईलचं IndianOil ONE Mobile App तुमच्या मोबाईलवर डाऊनलोड करुन तुम्ही तुमच्या जवळच्या इंडियन ऑईल पेट्रोल पंपावरील इंधनाचे दर जाणून घेऊ शकता.


इंडियन ऑईलच्या वेबसाईटवर https://iocl.com/Products/PetrolDieselPrices.aspx पेट्रोल डिझेलचे दर सोप्या पद्धतीने पाहता येतील.


पेट्रोल आणि डिझेलच्या किंमती एसएमएसद्वारे देखील कळू शकतात. इंडियन ऑईलच्या वेबसाईटने दिलेल्या माहितीनुसार, RSP आणि स्पेस देऊन आपल्या शहराचा कोड टाकून 92249992249 या क्रमांकावर एसएमएस करायचा आहे. हा कोड इंडियन ऑईलच्या वेबसाईटवर मिळेल. (शहरांचे कोड इंडियन ऑईलच्या वेबसाईटवर देण्यात आले आहेत).