दिवाळीच्या पाच दिवसांच्या उत्सवात गोवर्धन पूजा हा चौथा उत्सव आहे. दिवाळीच्या दुसर्‍याच दिवशी हा दिवस साजरा केला जातो. कार्तिक महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या प्रतिपदावर साजरा होणारा हा सण मुख्यतः भगवान श्रीकृष्णाला अर्पण केला जातो. या दिवशी भगवान श्रीकृष्णाची गोवर्धन म्हणून पूजा केली जाते. यावेळीही हा उत्सव मोठ्या थाटामाटात साजरा केला जाईल. परंतु आपल्याला अद्याप गोवर्धन पूजनाचा शुभ वेळ आणि पूजा करण्याची पद्धत माहित नसल्यास प्रथम आपल्याला ते माहित असणे आवश्यक आहे.
गोवर्धन पूजनासाठी शुभ वेळ
यावेळी गोवर्धन पूजा 15 नोव्हेंबरला होणार आहे. ज्यांचा शुभ वेळ दुपारी 03.19 ते संध्याकाळी 05.26 पर्यंत आहे. या काळात ब्राह्मणांना घरी बोलावून विधीवत पूजा करावी. पण जर तुमच्या घरात ज्येष्ठ असतील तर तेही ही पूजा करू शकतात. अशा परिस्थितीत इथली उपासना करण्याची पद्धत जाणून घेणे फार महत्वाचे आहे.
सरकार पूजेची पद्धत
गोवर्धन पूजाला अन्नकूट पूजा देखील म्हणतात. पूजेसाठी घराच्या प्रांगणात गोवर्धन नाथांच्या पुतळ्यावर रोली, तांदूळ, खीर, बेताशे, पाणी, दूध, फुले अर्पण करून दिवे लावले जातात.
गोवर्धनची परिक्रमा केली जाते
- गिरीराज देवांना अन्नकूटचा भोग अर्पण केला जातो. या अन्नकूटमध्ये भोगाचे 56 प्रकार आहेत.
- ही पूजा विशेषतः प्रदोष काळात केली जाते.
- गाय आणि बछड्यांचीही पूजा केली जाते
गोवर्धन पूजेच्या दिवशी गायी आणि बछड्यांची पूजा करणे देखील शुभ मानले जाते. यामागील कारण म्हणजे भगवान श्रीकृष्णाला गायी आणि बछडे आवडतात. जर त्यांना या दिवशी चारा देण्यात आला असेल तर अत्यंत शुभ फळ मिळू शकते.
गोवर्धन पर्वताची पूजा का केली जाते?
वास्तविक भगवान श्रीकृष्णाने इंद्रदेवाच्या क्रोधापासून गोकुळवासीयांना वाचवण्यासाठी गोवर्धन डोंगर आपल्या करंगळीवर उचलला. यामुळे सर्व गोकुळ वासीयांचे संरक्षण तर झाले सोबतचं इंद्रदेवाचा गर्वही तुटला. यानंतरचं हा उत्सव साजरा करायला सुरुवात झाली.