India-China Border Conflict : अक्साई चीन आणि अरुणाचल प्रदेश हा आपला भूभाग असल्याचे सांगून चीनने नवीन नकाशे जारी केले आहेत. दरम्यान, तो प्रत्यक्ष नियंत्रण रेषेच्या (LAC) पूर्वेकडील अक्साई चिन परिसरात बोगदे बांधत आहे. नदीच्या खोऱ्याच्या दोन्ही बाजूला त्यांनी सैनिक आणि शस्त्रास्त्रांसाठी बोगदे आणि बंकर बनविण्याचे काम सुरू केले आहे. ही बांधकामे उत्तर लडाखमधील डेपसांग मैदानापासून 60 किलोमीटर अंतरावर दिसली आहेत. हे क्षेत्र LAC च्या पूर्वेस अक्साई चिनमध्ये आहे.


NDTV च्या वृत्तानुसार, आंतरराष्ट्रीय जिओ-इंटेलिजन्स तज्ञांनी मॅक्सर वरून एका आठवड्यापेक्षा जास्त काळ चॅनलने घेतलेल्या फोटोंचे विश्लेषण केले. यामध्ये नदीच्या खोऱ्याच्या दोन्ही बाजूला 11 पोर्टल्स आणि शाफ्ट बांधण्यात आले आहेत. गेल्या काही महिन्यांपासून येथे मोठ्या प्रमाणात बांधकाम सुरू आहे.


भारतीय लष्कराच्या भीतीमुळे चीन भूमिगत होत आहे, असे तज्ज्ञांचे मत आहे की, भारताच्या हवाई हल्ले आणि लांब पल्ल्याच्या तोफांपासून आपले सैनिक आणि शस्त्रे वाचविण्याच्या प्रयत्नात चीन हे करत आहे. त्यांचा असा विश्वास आहे की, या भागात भूमिगत सुविधा विकसित करून, चिनी रणनीतीकारांनी अक्साई चिनमध्ये भारतीय हवाई दलाला आव्हान वाढवायचे आहे.


गलवान व्हॅलीच्या घटनेनंतर भारतीय सैन्याने ज्या प्रकारे आपली ताकद वाढवली आहे, ते पाहता चीनने हे पाऊल उचलल्याचे तज्ज्ञांचे मत आहे. न्यूस्पेस रिसर्च अँड टेक्नॉलॉजीचे सीईओ समीर जोशी म्हणाले की, गलवान व्हॅलीच्या घटनेनंतर भारतीय लष्कराने अग्निशामक यंत्रणांचा विस्तार केला आहे. विशेषत: लांब पल्ल्याच्या रॉकेट तोफखान्यात प्रभावीपणे वाढ करण्यात आली आहे. ते म्हणाले की, सध्याचा धोका कमी करण्यासाठी निवारा, बंकर, बोगदे आणि रस्त्यांचे रुंदीकरण यांसारख्या मोठ्या प्रमाणावर बांधकामे करण्यात येत आहेत.


पॅंगॉन्ग तलावाजवळ धावपट्टीच्या विस्ताराचा विचार


भारतीय हवाई दल लडाखच्या आघाडीवर चीनविरुद्ध अनेक फ्रंटलाइन एअरबेस चालवते. पॅंगॉन्ग तलावाजवळ 13,700 फूट उंचीवर असलेल्या न्योमा येथील एअर लँडिंग ग्राउंडवर हवाई दल धावपट्टीचा विस्तार करण्याच्या विचारात आहे. न्योमा येथील धावपट्टीचा विस्तार केल्याने हवाई दल चीनसोबतच्या LAC पासून 50 किलोमीटरपेक्षा कमी अंतरावर लढाऊ विमाने चालवू शकेल.


18 ऑगस्टच्या छायाचित्रांमध्ये, खोऱ्याच्या काठावर 4 नवीन बंकर ओळखले गेले आहेत. याशिवाय टेकडीवर तीन ठिकाणी किंवा प्रत्येक सेक्टरमध्ये 2 आणि 5 पोर्टल्सद्वारे बोगदे केले जात आहेत. याठिकाणी अवजड यंत्रसामग्रीही दिसून आली. दरीच्या मध्यभागी रस्ता रुंदीकरणाचेही संकेत आहेत. बंकरला अतिरिक्त सुरक्षा देण्यासाठी आजूबाजूची माती उचलून बाहेर पडण्याच्या आणि प्रवेशाच्या मार्गांचे काटेरी रचनेत रूपांतर केल्याचेही छायाचित्रांमध्ये दिसून आले आहे. थेट हल्ल्यापासून सैनिक आणि शस्त्रास्त्रांचे संरक्षण करणे हा त्यामागचा उद्देश आहे.