World Menopause Day 2024: आजकालची बदलती जीवनशैली, करिअर, मुलांचं संगोपन, इतर कौंटुबिक जबाबदाऱ्यांमुळे अनेक महिला आपल्या आरोग्याकडे लक्ष देत नाहीत. ज्याचा परिणाम त्यांना विविध गंभीर आजारांचा सामना करावा लागतो, मेनोपॉज म्हणजेच रजोनिवृत्ती ही एक प्रक्रिया आहे, ज्यातून प्रत्येक स्त्रीला जावे लागते. या काळात महिलांना मासिक पाळी येणे कायमचे थांबते. त्याबद्दल जागरुकता पसरवण्याच्या उद्देशाने दरवर्षी जागतिक रजोनिवृत्ती दिन म्हणजेच World Menopause Day साजरा केला जातो. यानिमित्ताने याशी संबंधित काही सामान्य समज-गैरसमज आणि त्यांचे सत्य जाणून घेऊया.


मासिक पाळीच्या सुरुवातीपासून ते रजोनिवृत्तीपर्यंत त्यांना अनेक गोष्टींचा सामना


स्त्रीला आयुष्यभर अनेक टप्पे पार करावे लागतात. मासिक पाळीच्या सुरुवातीपासून ते रजोनिवृत्तीपर्यंत त्यांना अनेक गोष्टींचा सामना करावा लागतो. रजोनिवृत्ती ही एक नैसर्गिक प्रक्रिया आहे जी सर्व महिलांना एका विशिष्ट वयानंतर जावी लागते. अशा परिस्थितीत जागतिक रजोनिवृत्ती दिन दरवर्षी 18 ऑक्टोबर रोजी त्याबद्दल जनजागृती करण्यासाठी साजरा केला जातो. आजही अनेक लोकांच्या मनात याबाबत अनेक गैरसमज आणि अफवा पसरवल्या जातात. अशा परिस्थितीत, आज या लेखात आपण डॉ. आस्था दयाल, सीके बिर्ला हॉस्पिटल, गुरुग्राम येथील प्रसूती आणि स्त्रीरोग संचालक यांच्याकडून रजोनिवृत्तीशी संबंधित काही सामान्य समज आणि त्यांचे सत्य जाणून घेणार आहोत -


गैरसमज 1- रजोनिवृत्ती अचानक होते?


वस्तुस्थिती- हे पूर्णपणे चुकीचे आहे. रजोनिवृत्ती ही एक दीर्घ प्रक्रिया आहे. पेरिमेनोपॉज म्हणून ओळखले जाणारे हे चक्र, स्त्री रजोनिवृत्तीमध्ये प्रवेश करण्यापूर्वी अनेक वर्षे टिकू शकते. यानंतर, स्त्रीला रजोनिवृत्तीचा अनुभव येतो, ज्यामध्ये 12 महिने मासिक पाळी येत नाही. त्याची लक्षणे वयाच्या 40 व्या वर्षीही दिसू शकतात.


गैरसमज 2- रजोनिवृत्ती वयाच्या 50 व्या वर्षी सुरू होते?


वस्तुस्थिती: रजोनिवृत्ती आधी किंवा नंतर येऊ शकते, परंतु हे सहसा 45 ते 55 वयोगटातील होते. वैद्यकीय प्रक्रिया, आनुवंशिकता किंवा इतर कारणांमुळे काही स्त्रिया 40 वर्षापूर्वी रजोनिवृत्तीतून जाऊ शकतात.


गैरसमज 3- रजोनिवृत्ती दरम्यान वजन वाढते?


वस्तुस्थिती: रजोनिवृत्ती दरम्यान, हार्मोनल चढउतारांमुळे वजन अनेकदा वाढू शकते. तथापि, हे नेहमीच आवश्यक नसते. अशा परिस्थितीत ताणतणाव व्यवस्थापन, सतत व्यायाम आणि संतुलित आहार हे निरोगी वजन राखण्यास मदत करू शकतात.


गैरसमज 4- हॉट फ्लॅशेज हे रजोनिवृत्तीचे एकमेव लक्षण आहे.


वस्तुस्थिती: रजोनिवृत्तीमुळे हार्मोनल चढउतार, योनीमार्गात कोरडेपणा, मूड बदलणे, रात्री घाम येणे आणि लैंगिक इच्छा बदलणे यासह अनेक लक्षणे दिसू शकतात. प्रत्येक स्त्रीला प्रत्येक लक्षणांचा अनुभव येत नाही.


गैरसमज 5- रजोनिवृत्तीमुळे स्त्रीची शारिरीक संबंधांची इच्छा कमी होते?


वस्तुस्थिती- रजोनिवृत्तीनंतर लैंगिक क्रिया थांबत नाही. कोणत्याही शारीरिक अस्वस्थतेचे योग्य व्यवस्थापन करून, अनेक स्त्रिया सक्रिय लैंगिक जीवन जगू शकतात.


गैरसमज 6- रजोनिवृत्तीनंतर आपल्या प्रजनन आरोग्याकडे लक्ष देणं गरजेचं नाही?


वस्तुस्थिती- असा विचार करणे चुकीचे आहे, कारण रजोनिवृत्तीनंतरही प्रजनन आरोग्याची काळजी घेणे आवश्यक आहे. यासाठी नियमित वैद्यकीय तपासणी जसे की पॅप स्मीअर, स्तन तपासणी आणि हाडांच्या आरोग्याचे निरीक्षण करणे आवश्यक आहे.


 


हेही वाचा>>>


Women Health: बाई...! घट्ट कपडे घातल्याने ब्रेस्ट कॅन्सर होतो? काय हा प्रकार? समज-गैरसमज जाणून घ्या...


 


(टीप : वरील सर्व गोष्टी माहिती म्हणून वाचकांपर्यंत पोहोचवत आहोत. एबीपी माझा यातून कोणताही दावा करत नाही. )