World Stroke Day 2022 : स्ट्रोकची संख्या दरवर्षी वाढत आहे. ही फार चिंतेची बाब आहे. हे गंभीर स्वरूप आणि स्ट्रोकच्या वाढत्या केसेस लक्षात घेऊन, दरवर्षी 29 ऑक्टोबर रोजी जगभरात जागतिक स्ट्रोक दिन (World stroke day 2022) साजरा केला जातो. स्ट्रोकला प्रतिबंध करता यावा तसेच या संदर्भात अधिक जनजागृती करण्यात यावी हा या दिनामागचा मुख्य उद्देश आहे.
या वर्षीच्या जागतिक स्ट्रोक दिनाची थीम 'त्याच्या लक्षणांबद्दल माहिती पसरवणे' (spreading information about its symptoms) अशी आहे. जेणेकरून त्याच्या लक्षणांकडे दुर्लक्ष करण्याऐवजी लोकांना आधीच जाणीव होऊन त्यांचे प्राण वाचवता येतील. या दिवशी दरवर्षी अनेक देशांमध्ये स्ट्रोक संदर्भात अनेक मोहिम आयोजित केल्या जातात तसेच विविध उपक्रमदेखील राबवले जातात.
ब्रेन स्ट्रोकमध्ये 'फास्ट' म्हणजे काय?
F- फेस ड्रूपिंग - जर एखादी व्यक्ती हसताना अस्वस्थ दिसत असेल, चेहऱ्याच्या एका बाजूला मुंग्या आल्यासारखे वाटत असेल किंवा चेहऱ्याचा काही भाग बधीर झाला असेल तर ते स्ट्रोकच्या धोक्याचे लक्षण असू शकते. हसताना कधी कधी चेहरा वाकडा दिसतो.
A- आर्म विकनेस - दोन्ही हात वर केल्यानंतर एखाद्या व्यक्तीला सुन्न किंवा अशक्तपणा जाणवत असेल तर त्याला पक्षाघाताचा धोका असू शकतो. हाताचा तोल जाणे आणि खाली येणे हे स्ट्रोकचे लक्षण आहे.
S- स्पीच डिफीकल्टी - जर एखाद्या व्यक्तीला बोलण्यात अडचण येत असेल किंवा त्याला कोणताही शब्द नीट उच्चारता येत नसेल तर ही समस्या स्ट्रोकशी संबंधित असू शकते. अशा व्यक्तीला सोपे शब्द द्या आणि त्याला बोलण्यास सांगा. जर त्याला बोलता येत नसेल तर समजून घ्या की समस्या वाढत आहे.
T- टाईम टू कॉल - अशी लक्षणे कोणत्याही व्यक्तीमध्ये दिसल्यास आरोग्य विभागाला फोन करून त्वरित कळवा. त्यामुळे त्या व्यक्तीला वेळेत वाचवता येते. याशिवाय स्ट्रोकची इतरही अनेक लक्षणे आहेत.
स्ट्रोकची इतर लक्षणे कोणती?
- एका बाजूला अशक्तपणा
- दृष्टी समस्या किंवा अंधुक दृष्टी
- शरीराच्या कोणत्याही भागात सुन्नपणा
- शरीरावर नियंत्रण नसणे
स्ट्रोकचे दोन प्रकार आहेत
1. मायनर स्ट्रोक - जेव्हा मेंदूला पुरेसा रक्तपुरवठा होत नाही, तेव्हा त्यातील नसा फुटतात. त्यामुळे मेंदूच्या कोणत्याही भागात रक्ताची गुठळी जमा होते, याला मायनर स्ट्रोक म्हणतात.
2. प्रमुख स्ट्रोक - जेव्हा नसा फुटतात तेव्हा त्यातून जास्त रक्तस्राव होतो आणि मेंदूच्या काही भागात जमा होतो. त्यामुळे मेंदू काम करू शकत नाही आणि समस्या अधिक वाढू लागतात.
स्ट्रोक टाळण्यासाठी उपाय काय?
- दारू पिऊ नका.
- तंबाखूचे सेवन टाळा.
- व्यायाम करा, कोणत्याही प्रकारच्या व्यायामात कमतरता ठेवू नका.
- आहार संतुलित ठेवा. सॅच्युरेटेड फॅट, मीठ, ट्रान्स फॅट आणि उच्च कोलेस्टेरॉल टाळा.
- भरपूर फळे आणि भाज्या खा, कमी वापरणे टाळा.
टीप : वरील सर्व बाबी एबीपी माझा केवळ माहिती म्हणून वाचक-प्रेक्षकांपर्यंत पोहोचवत आहे. यातून एबीपी माझा कोणताही दावा करत नाही. त्यामुळे कोणतेही उपचार, डाएट आणि औषधं तज्ज्ञांच्या सल्ल्यानं घ्यावीत.
महत्वाच्या बातम्या :