Health Tips : वयाची चाळिशी गाठणं म्हणजे आयुष्यातला एक महत्वाचा टप्पा असतो. या वयात साधारणपणे बहुतांश व्यक्ती करियरच्या टप्प्यावर तिशीच्या तुलनेत चांगल्या स्थितीत असतात. सोबतच कौटुंबिक पातळीवर देखील हा टप्पा अत्यंत महत्वाचा असतो. या टप्प्यावर आजवरच्या आयुष्यात आपण नेमकं काय केलं आहे आणि पुढील आयुष्यात काय करायचं आहे याबाबत अधिक स्पष्टता असते.
मात्र या चाळिशीच्या टप्प्यात येताना एक गोष्ट अत्यंत महत्वाची असते. ते म्हणजे आरोग्य. आरोग्याच्या बाबतीत देखील या टप्प्यात आपल्यात अनेक गोष्टी बदलतात. या टप्प्यात आपल्या आरोग्याकडे लक्ष देणं अत्यंत महत्वाचं असतं. जर चाळिशीत आरोग्याची काळजी घेतली तर त्याचा फायदा आपल्याला वृद्धापकाळात होतो. मात्र चाळिशीत आरोग्याकडे केलेलं दुर्लक्ष आपल्याला महागात पडू शकतं. म्हणूनच आज आम्ही आपल्याला चाळिशीत येताना घ्यायच्या काळजीबाबत महत्वाच्या पाच आरोग्य चाचण्यांविषयी आणि घ्यावयाच्या काळजीविषयी सांगणार आहोत. या पाच गोष्टी आपण चाळिशीत करायलाच हव्यात.
स्नायू कमकुवत होणे
हार्वर्ड हेल्थच्या मते, स्नायूंच्या वस्तुमानात घट होणे हा वृद्धत्वाचा भाग आहे, परंतु याचा अर्थ असा नाही की आपण ते थांबवण्यास असमर्थ आहात. वय-संबंधित स्नायूंचे नुकसान, ज्याला सारकोपेनिया म्हणतात, हा वृद्धत्वाचा नैसर्गिक भाग आहे. वयाच्या तिशीनंतर दर दशकात 3-5 टक्क्यांपर्यंत कमी होऊ लागतो. बहुतेक पुरुष त्यांच्या आयुष्यात सुमारे 30 टक्के स्नायू गमावतात. कमी स्नायू म्हणजे जास्त कमकुवतपणा आणि कमी हालचाल. या दोन्हीमुळे तुम्हाला पडणे आणि फ्रॅक्चर होण्याचा धोका वाढू शकतो. त्यामुळं प्रोग्रेसिव्ह रेझिस्टन्स ट्रेनिंग (PRT) आपण चाळिशीत करायला हवी.
उच्च रक्तदाब
या वयात तुम्हाला उच्च रक्तदाबाची लक्षणे असतील तर त्याचं चेकअप करणं गरजेचं आहे. परंतु जर याकडे दुर्लक्ष केलं तर हृदयविकाराचा झटका किंवा स्ट्रोक सारख्या समस्या उद्भवू शकतात. तुम्ही नियमित आणि नियमित रक्तदाब आणि कोलेस्टेरॉलच्या चाचण्या कराव्यात. जर तुमच्या रक्तातून कोलेस्टेरॉलची उच्च पातळी जात असेल, तर त्यामुळे रक्तवाहिन्यांमध्ये वाढ होऊ शकते आणि हृदयविकाराचा झटका किंवा स्ट्रोकचा धोका वाढू शकतो. तुमचे कोलेस्टेरॉल तपासण्यासाठी एक साधी रक्त तपासणी आणि वयाच्या 40 नंतर रक्तदाब तपासणी तुम्हाला तुमचे आरोग्य व्यवस्थित ठेवण्यासाठी आणि चांगली जीवनशैलीत जगण्यासाठी मदतीची ठरेल.
मानसिक आरोग्य आणि मनःस्थिती
या वयात साधारणत: अनेकांना त्यांच्या पालकांच्या बिघडलेल्या आरोग्याची चिंता? की मुलांचे शैक्षणिक? कदाचित ऑफिसच्या कामाचा ताण किंवा तुमच्या हाताखालील टीम? नातेसंबंध आणि पैशाची चिंता असे अनेक सवालांचा सामना करावा लागतो. अशा अनेक गोष्टी आहेत ज्या 40 वर्षांच्या मनाला त्रासदायक असतात. पुरुष देखील त्यांच्या भावनांना दडपून ठेवतात, त्यांच्या चिंता शेअर करत नाहीत. ज्याप्रमाणे शिट्टी वाजवून वाफ बाहेर पडू दिली नाही तर प्रेशर कुकर फुटू शकतो, त्याचप्रमाणे मानवी मनही असुरक्षित असते. जर तुम्हाला खूप कमी वाटत असेल, उदास वाटत असेल, रात्री निद्रानाश होत असेल, अति उदास वाटत असेल आणि थकवा जाणवत असेल तर त्याकडे गांभिर्यानं पाहा, त्याकडं दुर्लक्ष करण्याचा प्रयत्न करू नका. ही नैराश्याची पहिली चिन्हे असू शकतात आणि यावर उपचार करण्यायोग्य आहेत हे ओळखणे महत्त्वाचे आहे. शारीरिक आरोग्याइतकेच मानसिक आरोग्य महत्त्वाचे आहे. यासंबंधात तुमचा विश्वास असलेल्या एखाद्या व्यक्तीशी बोला, तसेच तज्ञांचा सल्ला घ्या.
जास्त वेळ लघवी रोखू नका
कामाच्या धबाडग्यात जास्त वेळा लघवी रोखणे या वयात धोकादायक ठरु शकते. हे प्रोस्टेट कर्करोगाचे मुख्य लक्षण आहे, जे सर्व पुरुषांमध्ये सर्वात जास्त निदान झालेले कर्करोग आहे. यूके नॅशनल हेल्थ सर्व्हिस (NHS) नुसार, वाढलेली प्रोस्टेट मूत्रमार्गावर दबाव आणू शकते, ज्यामुळे तुम्ही लघवी रोखून धरण्यानं आरोग्यावर विपरित परिणाम होऊ शकतो. मेयो क्लिनिकच्या मते, प्रोस्टेट ग्रंथी वाढलेल्या लोकांमध्ये लक्षणांची तीव्रता बदलते, परंतु लक्षणे कालांतराने हळूहळू खराब होतात. प्रोस्टेट कर्करोगाचे निदान करण्यासाठी PSA रक्त तपासणी तसेच गुदाशय तपासणी करणं गरजेचं आहे
वाढलेले अंडकोष
अंडकोष अतिशय संवेदनशील असतात आणि अगदी किरकोळ दुखापतीमुळे देखील अंडकोष दुखू शकतो किंवा अस्वस्थता येते. अंडकोष मोठे होणे हे अंडकोषाच्या कर्करोगाच्या मुख्य लक्षणांपैकी एक आहे. इतर प्रकारच्या कर्करोगाच्या तुलनेत, टेस्टिक्युलर कर्करोग दुर्मिळ आहे. टेस्टिक्युलर कॅन्सर अंडकोषाच्या पलीकडे पसरलेला असतानाही, अत्यंत उपचार करण्यायोग्य आहे. कॅन्सरचा सहसा फक्त एकाच अंडकोषावर परिणाम होतो.
टीप : वरील सर्व बाबी एबीपी माझा केवळ माहिती म्हणून वाचक-प्रेक्षकांपर्यंत पोहोचवत आहे. यातून एबीपी माझा कोणताही दावा करत नाही. त्यामुळे कोणतेही उपचार, डाएट आणि औषधं तज्ज्ञांच्या सल्ल्यानं घ्यावीत.