किशोरी आमोणकर यांचा अल्पपरिचय
किशोरी आमोणकर यांचा जन्म 10 एप्रिल 1931 रोजी मुंबईत झाला. प्रख्यात गायिका मोगूबाई कुर्डीकर या त्यांच्या आई, तर माधवदास भाटिया हे त्यांचे वडील. आईकडूनच संगीताचं ज्ञान घेतलेल्या किशोरी आमोणकर यांनी पुढे हिंदुस्तानी शास्त्रीय संगीत गायिका म्हणून आपली वेगळी ओळख निर्माण केली.
किशोरी आमोणकर या जयपूर घराण्याच्या शैलीत गायन करत असत. गायन क्षेत्रात भरीव कामगिरी करणाऱ्या किशोरी आमोणकर यांना ‘गानसरस्वती’ असं म्हटलं जातं.
किशोरीताई त्यांच्या शास्त्रीय तसेच उपशास्त्रीय गायनासाठी प्रसिद्ध. ख्याल गायकी बरोबरच त्या ठुमरी, भजन इत्यादी गायन प्रकारांना प्रभावीपणे सादर करत. कंठसंगीतावर वर्षानुवर्षे कठोर परिश्रम, सराव आणि अंगभूत प्रतिभेमुळे किशोरीताईंचे गाणे कसदार होते व रसिकांच्या हृदयाचा ठाव घेत असे.
आजवर देशोदेशी आपले संगीत कार्यक्रम केले असून भारतातील प्रमुख संगीत महोत्सवांत त्यांना आपली कला सादर केली. त्यांनी 'स्वरार्थरमणी - रागरससिद्धान्त' हा संगीतशास्त्रावरील ग्रंथ लिहिला आहे. शास्त्रीय संगीतातील भावप्रधान गायकीचा प्रकार त्यांनी पुनरुज्जीवित केला असे मानले जाते.
पुरस्कार :
- संगीत नाटक अकादमी पुरस्कार, 1985
- पद्मभूषण पुरस्कार, 1987
- संगीत सम्राज्ञी पुरस्कार, 1997
- पद्मविभूषण पुरस्कार, 2002
- संगीत संशोधन अकादमी पुरस्कार, 2002
- संगीत नाटक अकादमी फेलोशिप, 2009
किशोरी आमोणकर यांची गाजलेली गाणी :
- अवघा रंग एक झाला
- बोलावा विठ्ठल पहावा विठ्ठल
- माझे माहेर पंढरी
- हे श्यामसुंदर राजसा
- अवचिता परिमळु
- कानडा विठ्ठल
- अवघा तो शकुन
- जनी जाय पाणियासी
- जाईन विचारित रानफुला
- पडिलें दूरदेशीं
- पाहतोसी काय आता पुढे
- मी माझें मोहित राहिलें
- या पंढरीचे सुख
- सोयरा सुखाचा विसांवा