मुंबई : लांसेट या प्रतिष्ठीत सायन्स मॅगझिनने हायड्रॉक्सिक्लोरोक्वीन बाबतचा यापूर्वी जाहीर केलेला अभ्यास मागे घेतला आहे. आपला अभ्यास चुकीचा असल्याचे लांसेटने मानले आहे. लांसेटच्या 197 वर्षीच्या इतिहासात पहिल्यांदाच असे घडले आहे. त्यामुळे लांसेटच्या प्रतिष्ठेला मोठा धक्का बसला आहे. लांसेटने काल याबाबत एक निवेदनात जारी केले आहे. या निवेदनात संशोधनातले तपशील देण्यात आले आहेत. संबंधित संशोधन 22 मे रोजी प्रकाशित झाले होते. त्यात 6 खंडांतील रुग्णालयात दाखल असणाऱ्या कोरोनाच्या 96 हजार रुग्णांच्या डेटाचे विश्लेषण केले गेले होते. एचसीक्यू किंवा क्लोरोक्वीनच्या वापरामुळे मृत्यूचे प्रमाण वाढल्याचे, काही रुग्णांच्या हृदयाच्या ठोक्यांमध्ये बदल झाल्याचे आढळून आल्याचे नमूद करण्यात आले होते. परंतु या संशोधनातले अनेक तपशील जुळत नसल्याने 100 हून अधिक वैज्ञानिकांनी लांसेटकडे आक्षेप नोंदवले होते. त्यावर लांसेटनी दुसरा अभ्यासगट नियुक्त केला होता. या गटाच्या अहवालानंतर लांसेटनी आपला अभ्यास परत घेतला आहे.

'कोविड-19च्या उपचारात मॅक्रोलाईडसह किंवा शिवाय एचसीक्यू अथवा क्लोरोक्वीन घेणे : एक बहुराष्ट्रीय आकलन' असा शोधनिबंध सादर करण्यात आला होता. या संशोधनातल्या संशोधकांपैकी तीन संशोधक भारतीय होते. या कथित संशोधनासाठी 6 खंडातल्या 6 हजार 71 रूग्णालयांचा अभ्यास केला गेल्याचा दावा होता. अभ्यासात 81 हजार पेशंटचा अभ्यास केला ज्यांना एचसीक्यू दिले नव्हते. 15 हजार रूग्णांना एचसीक्यू औषध दिले होते. त्यांच्या निष्कर्षातून कोविडच्या उपचारात एचसीक्यू हे औषध मदत करत नाही. उलट रूग्णांचा हृदयाचे ठोके अनियमित होऊन मत्यू होतो, असं समोर आलं होतं.

हायड्रॉक्सीक्लोरोक्वीनमुळे कोणताही धोका नाही, WHO च्या बंदीनंतर ICMR चं स्पष्टीकरण

अशा विश्लेषणानंतर वैज्ञानिकांनी या औषधांमुळे कोरोनाग्रस्तांना वाचवण्याचे प्रमाण घटण्याची भीती व्यक्त केली होती. यामुळे जागतिक आरोग्य संघटनेने (डब्ल्यूएचओ) वैद्यकीय चाचणीत रुग्णांवर 'एचसीक्यू' चा वापर करण्यास मनाई केली होती. पण, जगभरातील 100 हून अधिक शास्त्रज्ञांनी 'लांसेट'चे संपादक रिचर्ड होर्टन यांना खुले पत्र लिहून या संशोधनावर आक्षेप घेतल्यानंतर 'लांसेट'ने गेल्या मंगळवारी या संशोधनावर चिंता व्यक्त केली होती. संशोधन करणाऱ्या सर्जिस फिअर या कंपनीला अभ्यासाचे तपशील देण्यास सांगण्यात आले होते. परंतु कंपनीने आपल्या संशोधनाचा आधार असलेली आकडेवारी दिली नाही.

हायड्रॉक्सिक्लोरोक्वीनची ट्रायल बंद करण्याची शिफारस WHO कडून मागे

कोरोना व्हायरसच्या रुग्णांवर उपचारासाठी हायड्रॉक्सीक्लोरोक्वीन औषधाचा वापर करु नये, अशा सूचना जागतिक आरोग्य संघटनेनं (डब्लूएचओ) दिल्या होत्या. या औषधाचा वापर मलेरियाच्या रुग्णांवर उपचारासाठी होतो. या दरम्यान इंडियन काऊन्सिल ऑफ मेडिकल रिसर्चने (आयसीएमआर) हायड्रॉक्सीक्लोरोक्वीनच्या वापराने काहीही धोका नसल्याचं सांगितलं होतं. नंतर हायड्रॉक्सिक्लोरोक्वीन या मलेरियाच्या औषधाच्या ट्रायल बंद करण्याची शिफारस WHO ने मागे घेतली आहे.