NASA : नासाच्या (NASA) जेम्स वेब स्पेस टेलिस्कोपने (NASA Webb Space Telescope) खगोलशास्त्रातील एक मोठा शोध लावला आहे. वेब स्पेस टेलिस्कोपने पहिल्यांदाच अंतराळात एक नवीन कार्बन कंपाऊंडचा शोध घेतला आहे. मिथाइल केशन (CH3+) (Methyl Cation) असं या रेणूचं नाव आहे. नासाने शोध घेतलेला हा रेणू अधिक जटिल कार्बन-आधारित रेणू तयार करण्यात मदत करतो. या रेणूमुळे कोणत्याही ग्रहावर जीवसृष्टी निर्माण होण्याची शक्यता नाकारता येत नाही.
मिथाइल केशन (CH3+) नावाचा रेणू d203-506 नावाच्या प्रोटोप्लॅनेटरी डिस्कसह तारा प्रणालीमध्ये आढळला. हा तारा प्रणाली पृथ्वीपासून 1,350 प्रकाश-वर्ष दूर ओरियन नेब्युलामध्ये स्थित आहे.
कार्बन हा सेंद्रिय पदार्थाचा सर्वात महत्वाचा बिल्डिंग ब्लॉक आहे जो सर्व सजीव प्राणी घटकामध्ये महत्त्वाचा आहे. त्यामुळेच अवकाशातील कार्बनच्या या नव्या संयुगाचा शोध ही महत्त्वाची कामगिरी आहे. या शोधामुळे शास्त्रज्ञांना पृथ्वीवर जीवन कसं निर्माण झालं हे समजण्यास मदत होऊ शकते. इतकंच नव्हे तर, विश्वात इतरत्र जीवनाची उत्पत्ती कशी होऊ शकते हेही कळण्यास मदत होऊ शकते. वेब हे आंतरतारकीय सेंद्रिय रसायनशास्त्राच्या अभ्यासासह विविध मार्गांनी विश्वाचा शोध घेत आहे.
वेबने त्याच्या अपवादात्मक संवेदनशीलता आणि अवकाशीय रिझोल्यूशनच्या मदतीने मिथाइल केशन शोधले. जगातील सर्वात शक्तिशाली स्पेस टेलिस्कोपने CH3+ मधून प्रमुख उत्सर्जन रेषांची मालिका शोधली. या निष्कर्षांचे वर्णन करणारा अभ्यास नुकताच जर्नल नेचरमध्ये प्रकाशित झाला.
नेचर या जर्नलमध्ये प्रकाशित झालेल्या निष्कर्षांवरून असे दिसून आले आहे की जरी d203-506 मधील तारा लहान लाल बटू असला तरी, प्रणाली जवळच्या उष्ण, मोठ्या ताऱ्यांकडून तीव्र अल्ट्राव्हायोलेट (UV) प्रकाशाने भडिमार करू शकते.
शास्त्रज्ञांचा असा विश्वास आहे की, बहुतेक ग्रह-निर्मिती डिस्क अशा तीव्र अतिनील किरणोत्सर्गाच्या कालावधीतून जातात, कारण तारे समूहांमध्ये तयार होतात ज्यात बहुधा प्रचंड, अतिनील-उत्पादक तारे समाविष्ट असतात. पृथ्वीवर जेव्हा जीवसृष्टी आली तेव्हा असेच रेणू आढळले असे शास्त्रज्ञ म्हणतात.
महत्त्वाच्या बातम्या :