World Water Day: जल जीवन आहे असं म्हटलं जातं. पाण्याशिवाय जगाची कल्पना करणंच शक्य नाही. पृथ्वीवर पाणी नसेल तर समुद्र कोरडा पडेल, सजीवांचं अस्तित्वच धोक्यात येईल. आपल्या भावी पिढ्यांसाठी, जलसंवर्धन ही एक गरज बनली आहे आणि दरवर्षी 22 मार्च रोजी साजरा केला जाणारा जागतिक जल दिन, आपल्या पाण्याच्या वापराच्या पद्धतींवर पुनर्विचार करण्याची गरज अधोरिखित करतो. भारतातील प्रतिदिन पाण्याचा वापर 135 लिटर इतका आहे, याचा अर्थ प्रत्येक भारतीयाने त्यांच्या वापरावर पुनर्विचार करण्याच्या दिशेने छोटी पावले उचलल्यास एकूण पर्यावरणामध्ये मोठा फरक पडेल. पाण्याच्या बचतीसाठी आम्ही काही उपाय देत आहोत, ते खालीलप्रमाणे,
1. कमी प्रवाहाचे शॉवरहेड निवडा
अंघोळ करताना अनेकजण गरम पाण्याच्या शॉवरचा फास्ट फ्लोचा वापर करण्यास प्राधान्य देतात. पण लो-फ्लो शॉवर हेड्स पाण्याचा वापर 40 टक्के किंवा त्याहून अधिक कमी करू शकतात. याचा अर्थ असा होतो की तुम्ही शॉवरमध्ये तेवढाच वेळ घालवला तरीही तुम्ही पाण्याची बचत करू शकता. या सरी केवळ पाण्याची बचत करत नाहीत, तर तुमच्या मासिक पाण्याच्या बिलातही कपात करतात, ज्यामुळे वर्षाच्या शेवटी लक्षणीय बचत होते.
2. तुमची भांडी कार्यक्षमतेने स्वच्छ करा
बर्याच भारतीय घरांमध्ये भांडी मॅन्युअली साफ करण्याचे जुने तंत्र अवलंबले जाते. जरी ही एक सामान्य प्रथा आहे. तरीही डिशवॉशरच्या वापराच्या तुलनेत पाण्याचा अपव्यय जास्त आहे. सर्वात कमी दर्जाच्या घरगुती उपकरणांपैकी एक, डिशवॉशर केवळ वेळच वाचवत नाही तर पाणी वाचवण्यातही अविभाज्य भूमिका बजावू शकतात. उदाहरणार्थ, जर्मन तंत्रज्ञानासह अंगभूत असलेले बॉश डिशवॉशर जे हात धुण्याच्या भांडीच्या तुलनेत वर्षाला 18,250* लिटर पाण्याची बचत करतात. चांगल्या उद्यासाठी, डिशवॉशर हा सर्वात पर्यावरणास अनुकूल पर्याय आहे.
3. तुमच्या लॉन्ड्रीसाठी फ्रंट-लोडिंग मशीन वापरा
फ्रंट-लोडिंग वॉशिंग मशीनची सर्वात चांगली गोष्ट म्हणजे ते टॉप-लोडिंग मशीनपेक्षा 70 टक्के कमी पाणी वापरतात. सीमेन्ससारख्या फ्रंट लोडिंग मशीन्सना अपव्यय न करता पाणी आणि स्वच्छतेसह कार्यक्षमतेने बनविलेले आहे, ते मोठ्या क्षमतेसाठी डिझाइन केलेले आहेत. जे फक्त आठ-पाऊंड लोड धुण्यासाठी 13 गॅलन किंवा त्याहून कमी पाणी वापरतात.
4. RO वॉटर प्युरिफायरवर स्विच करा
आरओ वॉटर प्युरिफायर आपल्याला फक्त पिण्यासाठी स्वच्छ पाणीच देत नाहीत, तर ते विविध टप्प्यांवर विविध अशुद्धी देखील दूर करतात. आरओ प्युरिफायर तुमच्या ओव्हरहेड कॉमन वॉटर टँकमधून 10 टक्क्यापेक्षा कमी पाणी वापरतो. महानगरे आणि बहुतेक शहरांसाठी, हे अत्यंत फायदेशीर ठरू शकते. या प्युरिफायरचा मुख्य उद्देश पिण्याच्या पाण्याचा अपव्यय टाळण्यासाठी फिल्टर करणे हा आहे. नाकारलेल्या पिण्याच्या पाण्याने अनेक घरगुती कामे करता येतात. पाण्याचा अपव्यय टाळण्यासाठी, तुम्ही ‘झिरो वॉटर वेस्टेज’ तंत्रज्ञान वापरणारे प्युरिफायर निवडू शकता जे नाकारलेले पाणी पुन्हा ओव्हरहेड टाकीमध्ये पुनर्वापर केले जाईल याची खात्री करते.
5. दररोजच्या तपशीलांकडे लक्ष द्या
मातृ निसर्ग आणि नैसर्गिक संसाधनांच्या संवर्धनाप्रती आपल्या सर्वांच्या काही जबाबदार्या आहेत, आपण ग्लोबल वॉर्मिंगच्या गर्तेत आहोत आणि जलस्रोतांवर परिणाम होणे हे आपल्या चुकीचे लक्षण आहे. आपली शरीरे आणि आपला ग्रह मुख्यत्वे पाण्यापासून बनलेला आहे, हा एक प्राथमिक घटक आहे जो आपल्याला पोषक द्रव्ये शोषून घेण्यास आणि सामान्य कार्य राखण्यास मदत करतो पाणी आहे. या घटकाचे काळजीपूर्वक सेवन करून आम्ही निसर्गाचे रक्षण करण्यात मदत करू शकतो, आपल्यापैकी बहुतेकांना याची जाणीव असताना, मूलभूत गोष्टी कधीच विसरता येणार नाहीत - गळतीमुक्त स्वच्छतागृहे ठेवा, थोडासा शॉवर घ्या, दाढी करताना किंवा दात घासताना नळ बंद करा आणि कुंडी ठेवा. पाहुण्यांना भरलेले ग्लास देण्यापेक्षा त्यांच्या ग्लासमध्ये पाणी ओतणे हातात आहे. छोट्या पावलांमुळे मोठी प्रगती होते!