Meaning of Pur in City Name : नागपूर ते कानपूर ते कोल्हापूर ते उदयपूरपर्यंत! भारतीय शहरांच्या नावामध्ये 'पूर' सर्वाधिक का आहे?

Meaning of Pur in City Name : भारतातील प्रत्येक शहराला ऐतिहासिक महत्त्व आहे. भारतातील अनेक शहरांच्या आणि खेड्यांच्या नावांमध्ये 'पुर' हा सामान्य प्रत्यय सामान्यतः पाहिला जातो.

Meaning of Pur in City Name : भारत हा एक समृद्ध इतिहास असलेला देश आहे, जगातील या सर्वात मोठ्या लोकशाही देशाच्या अनेक शहरांची स्वतःची प्राचीन कथा आणि ओळख आहे. भारतात अशी अनेक शहरे आणि गावे आहेत ज्यांची नावे 'पुर' ने संपतात जसे की नागपूर, कोल्हापूर, सोलापूर, रायपूर, जनकपूर, उदयपूर, जयपूर, कानपूर, रामपूर, लखनपूर, जनकपूर, गोरखपूर, सीतापूर, उधमपूर इ. शहरांच्या नावांना 'पुर' जोडण्याची परंपरा शतकानुशतके जुनी आहे. पण शहरांच्या नावात 'पुर' जोडण्यामागील कारण तुम्हाला माहीत आहे का? 

भारतातील प्रत्येक शहराला ऐतिहासिक महत्त्व

सध्या भारतात 28 राज्ये आणि 8 केंद्रशासित प्रदेश आहेत. या सर्व राज्यांमध्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये एकूण 797 जिल्हे आहेत, त्यापैकी 752 जिल्हे राज्यांमध्ये आणि 45 जिल्हे केंद्रशासित प्रदेशात आहेत. वेगवेगळ्या शहरांची स्वतःची संस्कृती, वारसा आणि समृद्ध इतिहास आहे. भारतातील प्रत्येक शहराला ऐतिहासिक महत्त्व आहे. भारतातील अनेक शहरांच्या आणि खेड्यांच्या नावांमध्ये 'पुर' हा सामान्य प्रत्यय सामान्यतः पाहिला जातो. एखादे नाव एखाद्या व्यक्तीचे किंवा स्थानाचे सार प्रतिबिंबित करणारे एक महत्त्वाचे ओळख चिन्ह म्हणून काम करते. या ठिकाणांची नावे, विशेषतः देशातील, खोल ऐतिहासिक, सांस्कृतिक आणि सामाजिक मूल्ये धारण करतात. ते शासक, सांस्कृतिक घटक आणि विविधतेचा प्रभाव प्रतिबिंबित करतात, नामकरणाचा समृद्ध आधार तयार करतात.

नावांना 'पुर' कसा जोडायचा

प्राचीन काळी अनेक राजे आणि सम्राटांनी त्यांच्या नावांना प्रत्यय जोडून त्यांच्या शहरांची नावे ठेवली. उदाहरणार्थ, जयपूर शहर राजा जय सिंह यांनी बांधले होते, ज्याने त्याच्या नावात 'पूर' जोडून त्याचे नाव जयपूर (जय-पूर) ठेवले.

पूर चा अर्थ काय?

ऋग्वेदात पूर या शब्दाचा उल्लेख आहे. पूर हा एक प्राचीन संस्कृत शब्द आहे, ज्याचा अर्थ शहर किंवा किल्ला आहे. प्राचीन काळी राजे-महाराजांचे राज्य वेगवेगळ्या शहरांमध्ये असायचे. त्यांच्या राज्यांची नावे देताना, त्यांनी राजस्थानमधील जयपूरच्या बाबतीत अनेकदा 'पूर' जोडले. व्यक्तीचे नाव शब्दाचा उपसर्ग म्हणून काम केले आणि शब्दाच्या शेवटी 'पुर' जोडला गेला. यावरूनच या जागेला हे नाव पडले.

भारताव्यतिरिक्त अफगाणिस्तान आणि इराणमध्येही 'पुर' वापरला जातो

काही भाषा तज्ञांच्या मते पुर हा शब्द अरबी भाषेतही वापरला जातो. यामुळेच अफगाणिस्तान आणि इराणमधील काही शहरांच्या नावांमध्येही पुर वापरले जाते. म्हणून, प्राचीन परंपरेपासून, हा प्रत्यय शहरांची ओळख म्हणून काम करतो, त्यांना त्यांच्या ऐतिहासिक, सांस्कृतिक आणि भाषिक मुळांशी जोडतो. प्रत्येक ठिकाणी अंतर्भूत असलेल्या अद्वितीय कथा आणि इतिहास समजून घेण्याचे हे एक साधन आहे. 

इतर महत्वाच्या बातम्या