Ear Fact : आपल्या आजूबाजूला आपण असे अनेकजण पाहतो ज्यांना खूप वेगाने बोलण्याची सवय असते. जेव्हा कोणी खूप वेगाने बोलतो तेव्हा त्याच्याशी बोलणं खूप कठीण होतं. तसेच, अर्ध्याहून अधिक बोलणं तर डोक्यातून निघून गेलं किंवा काहीच समजलं नाही अशा लोकांच्या प्रतिक्रिया असतात. आता प्रश्न असा पडतो की अशा स्थितीत आपले कान त्या व्यक्तीचा आवाज तर ऐकत असतात, पण जेव्हा एखादी व्यक्ती वेगाने बोलते तेव्हा त्याच वेगाने आपण ऐकू आणि समजू का शकत नाही? असे का होते आणि त्यामागचं कारण नेमकं काय आहे ते जाणून घेऊयात.
आवाज म्हणजे काय?
आपल्या सर्वांना आवाज माहित आहे. ध्वनी हा एक प्रकारचा तरंग आहे, ज्याला पुढे जाण्यासाठी घन, द्रव किंवा वायूसारखे माध्यम आवश्यक आहे. ध्वनी लहरींचा वेग हा माध्यमाच्या घनतेवर अवलंबून असतो. ध्वनीचा वेग घन पदार्थांमध्ये, नंतर द्रव आणि नंतर वायूंमध्ये सर्वाधिक असतो. या लहरी रेखांशाच्या यांत्रिक लहरी आहेत. ज्याची वारंवारता 20Hz ते 20000Hz दरम्यान आहे. आपले कान या श्रेणीतील लहरी ऐकू शकतात. या श्रेणीतील लहरींना ऑडिओ लहरी म्हणतात.
आपण आवाजाला कसे समजतो?
शरीराचा पोत हे देखील एक आश्चर्य आहे. आवाज ऐकण्यासाठी कानाचं विशेष महत्त्व आहे. तर, माणसाला समजून घेण्यासाठी मेंदू आहे. कोणताही आवाज आपल्या कानातून मेंदूपर्यंत पोहोचण्यासाठी सेकंदाचा 1/10वा भाग लागतो. अशा वेळी मेंदू तो आवाज ओळखतो आणि समजून घेतो. यानंतर मेंदू पुढील आवाज ऐकण्यासाठी कानाला आदेश देतो.
...यासाठी बोललेले शब्द समजत नाहीत
आता जर एखादी व्यक्ती 1/10 सेकंदापेक्षा जास्त वेगाने बोलत असेल तर त्याचा आवाज आपल्या कानावर पडतो पण आपल्या कानाला तो आवाज येत नाही. म्हणूनच तो आवाज सतत मनापर्यंत पोहोचत नाही आणि तो आपल्याला समजत नाही. हेच कारण आहे की जेव्हा कोणी वेगवान बोलतो तेव्हा त्याचे मोजकेच शब्द आपल्याला ऐकू येतात आणि काही ऐकू येत नाही म्हणजेच समजत नाही.
टीप : वरील सर्व बाबी एबीपी माझा केवळ माहिती म्हणून वाचक-प्रेक्षकांपर्यंत पोहोचवत आहे. यातून एबीपी माझा कोणताही दावा करत नाही. त्यामुळे कोणतेही उपचार, डाएट आणि औषधं तज्ज्ञांच्या सल्ल्यानं घ्यावीत.
महत्त्वाच्या बातम्या :