Diwali 2023 : दिवाळी आज कार्तिक अमावस्येला साजरी केली जात आहे. यंदा नरक चतुर्दशी आणि लक्ष्मीपूजन एकाच दिवशी साजरी केली जात आहे. दिवाळीबद्दल सांगायचे तर, दिवाळीच्या सणाची पूजा करताना काही विशेष गोष्टी लक्षात ठेवल्या तर देवी महालक्ष्मी नक्कीच प्रसन्न होऊन तुमच्या दारी येईल.अन्नधान्य आणि पैशाचे भांडार वर्षभर भरलेले राहतील. महालक्ष्मीच्या पूजेसाठी जाणून घ्या या खास गोष्टी...


पती-पत्नी दोघांनी बसून पूजा करा


सर्व प्रथम, जर तुम्ही पूजेला बसलात तर तुम्ही जोडपे म्हणजे पती-पत्नी म्हणून बसून पूजा करावी. कारण उपासनेचा लाभ तेव्हाच मिळतो जेव्हा उपासना जोडप्याप्रमाणे होते. आपण हे लक्षात ठेवावे की जेव्हा माता सीतेला रावणाने कैद केले होते, तेव्हा श्रीरामाने रामेश्वरमध्ये तिच्या मुक्तीसाठी युद्धात विजय मिळावा म्हणून पूजा केली होती, त्यानंतर त्यांनी सीतेची सोन्याची मूर्ती घडवली होती आणि नंतर तिची पूजा केली. कारण याचा अर्थ असा आहे की दोघांनीही शुभ कामात भागीदार व्हावे. पत्नीला वामांगी म्हणतात पण पूजेच्या वेळी पत्नी डावीकडे न बसता उजव्या बाजूला बसते. 


अग्नीला पूजेचे साक्षीदार बनवा


उदय तिथीनुसार, 12 नोव्हेंबर रोजी दिवाळी पूजेचा शुभ मुहूर्त सिंह राशीसाठी पहाटे 12.28 ते पहाटे 2.43 पर्यंत आहे. जर रात्री उशिरा शक्य नसेल तर वृषभ राशीत संध्याकाळी 6 ते 7:57 दरम्यान करा. दुसरे म्हणजे, अग्नीला पूजेचे साक्षीदार बनवा. पूजेच्या वेळी घरभर दिवे लावले जात असले तरी पूजा सुरू करण्यापूर्वी तुपाचा दिवा का लावावा लागतो? कारण अग्निदेव तुमच्या पूजेचा साक्षीदार होतो.


शक्य असल्यास मध्यरात्रीनंतर पूजा करावी


तिसरे म्हणजे, पूजेच्या वेळी कुटुंबातील सर्व सदस्यांनी नवीन कपडे घालून बसावे. शक्य असल्यास मध्यरात्रीनंतर पूजा करावी. महानिशिथ काळ मध्यरात्रीच येते आणि महानिषा रात्री केलेली पूजा उत्तम फळ देते. कृपया हे काळजीपूर्वक समजून घ्या. दिवाळीच्या रात्री चार प्रहक असतात. पहिली निशा, दुसरी दारुण, तिसरी काळ आणि चौथी महा. साधारणत: दिवाळीच्या रात्री मध्यरात्रीनंतर म्हणजेच पहाटे दीडच्या सुमारास महानिषेची वेळ दर्शविली जाते. असे मानले जाते की या काळात महालक्ष्मीची पूजा केल्याने व्यक्तीला अमर्याद धन आणि धान्य मिळते. दिवाळीच्या रात्री मध्यरात्रीनंतरच्या दोन शुभ मुहूर्तांना महानिषा म्हणतात असा उल्लेख महालक्ष्मीशी संबंधित ग्रंथात आहे. ज्योतिषीय गणनेबद्दल बोलायचे तर दिवाळीच्या दिवशी सूर्य आणि चंद्र हे दोन्ही ग्रह तूळ राशीत असतात. तूळ राशीचा स्वामी शुक्र आहे, जो आनंद आणि नशिबासाठी जबाबदार ग्रह आहे. म्हणजेच जेव्हा सूर्य आणि चंद्र तूळ राशीत असतात तेव्हा महालक्ष्मीची उपासना केल्याने संपत्ती मिळते.



दिवाळीत अशी पूजा करावी
 
सर्वप्रथम श्रीगणेशाची पूजा करावी. त्यानंतर पूजा कलशाची स्थापना करा, देवी लक्ष्मीच्या आवडत्या वस्तू जसे की गाय, शंख इत्यादींची पूजा करा. धनत्रयोदशीच्या दिवशी तुम्ही खरेदी केलेल्या नवीन नाण्यांची पूजा करा. लक्षात ठेवा, या पूजेच्या वेळी तुमच्या घरातील सर्व जुनी नाणी, जी तुम्ही मागील धनत्रयोदशीला विकत घेतली होती, त्यांचा नवीन नाण्यांसोबत अभिषेक करून पूजा करावी. तसेच, घरातील सर्व विवाहित महिलांनी परिधान केलेले दागिने इत्यादींचा पूजेमध्ये समावेश करा आणि रात्रभर पूजा साहित्यासह पूजास्थळी सोडून द्या. पूजेनंतर महालक्ष्मीकडे सुख-समृद्धीची प्रार्थना करा. लक्षात ठेवा, मग नैवेद्य प्रसाद म्हणून स्वीकारा. नंतर बाहेर जाऊन फटाके फोडा. पूजेचे साहित्य तिथेच ठेवून पूजा कक्षातून बाहेर या. 
 


दिवाळी पूजेदरम्यान या गोष्टींकडे विशेष लक्ष द्या


धार्मिक मान्यतेनुसार, ज्या चित्रात लक्ष्मी उभी राहून आशीर्वाद देत आहे तो फोटो कधीही लावू नये. कारण देवी लक्ष्मीचे स्थिर रूप नाही. घुबड हे देवीचे वाहन आहे, जे रात्री सक्रिय असते आणि निर्जन ठिकाणी राहते. ज्या चित्रात लक्ष्मी घुबडावर विराजमान आहे असा फोटो ठेवू नका.


लक्ष्मीची आठ रूपे आहेत, त्यापैकी कोणतीही घरात ठेवता येते. पण लक्ष्मी बसलेली हे समृद्धीचे प्रतीक आहे, असेच फोटो घरात ठेवा. कार्यालयात, कारखान्यात किंवा ज्या ठिकाणी यंत्रसामग्रीचे काम जास्त असते, अशा ठिकाणी केवळ उभी असलेली लक्ष्मीची मूर्तीच बसवावी.


आरती करू नका, एक विशेष गोष्ट लक्षात ठेवा की दिवाळीची पूजा केल्यानंतर महालक्ष्मीची आरती करू नये. असे का? कारण महालक्ष्मी आणि श्री गणपती दोघेही आद्य देव म्हणजेच आदि देव आहेत. पूजेनंतर आरती केल्यावर देवतेचे विसर्जन होते, असे मानले जाते. म्हणजेच, देव त्यांच्या जगात परत येतात ज्यातून ते आले होते. पण तो आदी देव असल्यामुळे त्यांना पाठवता येत नाही. जन्मापासून मृत्यूपर्यंत त्यांची गरज असते. या कारणास्तव आरती करू नये. होय, जर तुमची पूजा एखाद्या पंडितजींकडून करून घेतली असेल, तर तुम्ही पंडितजींना विचारावे की तुम्ही आरतीऐवजी स्वस्तिकाचा जप करून आणि पाण्याने आरती करून यजमानांना आशीर्वाद द्यावा. तुम्ही स्वतः पूजा करत असाल तर आरतीऐवजी स्वस्तिचा जप करा.



महालक्ष्मीला हात जोडू नका! त्यांनी महालक्ष्मीच्या पूजेतही हात जोडू नयेत. हात जोडणे हे आदराचे लक्षण आहे. कोणी आल्यावर हात जोडून नमस्कार करतो आणि निघतानाही हात जोडून नमस्कार करतो. म्हणजेच हात जोडणे हे देखील निरोपाचे लक्षण आहे. महालक्ष्मी एक दाता आहे, ती नेहमी तिच्या भक्तांना आशीर्वाद देते आणि काहीतरी किंवा दुसरे प्रदान करते.



सुख, समृद्धी, ऐश्वर्य, शांती, समाधान, कीर्ती, ज्ञान, तप, बल, दान, ज्ञान, कौशल्य, पुण्य, धर्म, संपत्ती आणि मोक्ष देणारी महालक्ष्मी आहे. अशा महालक्ष्मीचा निरोप कसा घ्यावा? म्हणूनच महालक्ष्मीची पूजा केल्यानंतर अंजुली मुद्रा करून मस्तक टेकवून वरदान मागावे. तुमची मनोकामना पूर्ण होईल आणि तुमच्या घरात महालक्ष्मीचा कायमचा वास असेल.


दिवाळीच्या पूजेनंतर पूजेची खोली अस्ताव्यस्त ठेवू नका, रात्रभर दिवा लावून त्यात तूप टाकत राहा. लक्ष्मीपूजनाच्या वेळी फटाके वाजवू नका. लक्ष्मीपूजनानंतरच फटाके जाळावेत.


(टीप : वरील सर्व बाबी एबीपी माझा केवळ माहिती म्हणून वाचक-प्रेक्षकांपर्यंत पोहोचवत आहे. यातून एबीपी माझा कोणताही दावा करत नाही.)


हेही वाचा: 


Diwali 2023 : दिवाळीत लक्ष्मी पूजनाची सर्वोत्तम वेळ, घर, ऑफिसमधील पूजेचा शुभ मुहूर्त, ज्योतिषींकडून जाणून घ्या