Anant Chaturdashi 2023 : महाभारत काळापासून सुरू झाले अनंत चतुर्दशी व्रत, जाणून घ्या या दिवसाचे महत्त्व

Anant Chaturdashi 2023 : 10 दिवसांचा गणेशोत्सव अनंत चतुर्दशीच्या दिवशी संपतो. अनंत चतुर्दशीच्या दिवशी भगवान विष्णूच्या शाश्वत रूपाची पूजा केली जाते.

Anant Chaturdashi 2023 : हिंदू धर्मात अनंत चतुर्दशी व्रताला खूप महत्त्व आहे. भाद्रपद महिन्यातील शुक्ल पक्षातील चतुर्दशी तिथीला अनंत चतुर्दशी साजरी केली जाते. या दिवशी भगवान श्रीविष्णूची (Lord Vishnu) पूजा केली जाते . या दिवशी दहा दिवस चालणाऱ्या गणेशोत्सवाची सांगताही गणेश विसर्जनाने (Ganesh Visarjan 2023) होते. हे व्रत धन आणि संततीच्या इच्छेने पाळले जाते. यावेळी 28 सप्टेंबर रोजी अनंत चतुर्दशीचे व्रत पाळण्यात येणार आहे. या व्रताची सुरुवात महाभारत काळात झाल्याचे मानले जाते.

अनंत चतुर्दशी व्रताचे महत्त्व

अनंत चतुर्दशीला अनंत चौदस असेही म्हणतात. या व्रतामध्ये भगवान विष्णूच्या शाश्वत रूपाची पूजा केली जाते. या दिवशी अनंत (भगवान विष्णू) ची पूजा केल्यानंतर हातावर अनंत सूत्र बांधले जाते. हे कापूस किंवा रेशमाचे बनलेले असतात आणि त्यांना चौदा गाठी असतात. या दिवशी होणाऱ्या गणेश विसर्जनामुळे या उत्सवाचे महत्त्व अधिकच वाढते. भारतातील अनेक राज्यांमध्ये हा सण मोठ्या थाटामाटात साजरा केला जातो. या दिवशी अनेक ठिकाणी धार्मिक मिरवणूकाही काढल्या जातात.

चौदा रूपांमध्ये प्रकट
पौराणिक मान्यतेनुसार, सृष्टीच्या प्रारंभी अनंत परमात्म्याने  तल, अतल, वितल, सुतल, तलातल, रसातळ, पाताळ, भू, भुवः, स्वः, जन, तप, सत्य, मह असे चौदा विश्व निर्माण केले होते. या जगांची देखभाल आणि संरक्षण करण्यासाठी, तो चौदा रूपांमध्ये प्रकट झाला, ज्यामुळे तो अनंत प्रकट झाला. म्हणून अनंत चतुर्दशी हा भगवान विष्णूचा दिवस मानला जातो. या दिवशी श्री विष्णु सहस्त्रनाम स्तोत्राचे पठण केल्यास सर्व मनोकामना पूर्ण होतात.

महाभारत काळापासून सुरू झाले

पौराणिक मान्यतेनुसार, महाभारताच्या कथेनुसार, कौरवांनी कपटाने पांडवांचा जुगारात पराभव केला, तेव्हा पांडवांना आपले राज्य सोडून वनवासात जावे लागले. या काळात पांडवांचे खूप हाल झाले. एके दिवशी भगवान श्रीकृष्ण पांडवांना भेटण्यासाठी वनात आले. भगवान श्रीकृष्णाला पाहून युधिष्ठिर म्हणाले, हे मधुसूदन, या दुःखातून बाहेर पडून राज्य परत मिळवण्याचा उपाय सांग.

श्रीकृष्ण म्हणाले, हे युधिष्ठिर! अनंत भगवानांचे व्रत विधिपूर्वक पाळावे, यामुळे तुमचे सर्व संकट दूर होतील आणि तुमचे हरवलेले राज्य परत मिळेल. यावर युधिष्ठिराने विचारले, अनंत देव कोण आहे? त्याला उत्तर देताना श्रीकृष्ण म्हणाले की हे भगवान विष्णूचे रूप आहे. चातुर्मासात भगवान विष्णू शेषनागाच्या शय्येवर चिरनिद्रात असतात.

श्रीकृष्णाच्या आज्ञेवरून युधिष्ठिराने आपल्या परिवारासह अनंत उपवास केला, त्यामुळे महाभारताच्या युद्धात पांडवांचा विजय झाला आणि त्यांनी दीर्घकाळ राज्य केले. अनंत भगवंताची आराधना करून त्याचे सर्व संकट संपले.

 

(टीप : वरील सर्व बाबी एबीपी माझा केवळ माहिती म्हणून वाचक-प्रेक्षकांपर्यंत पोहोचवत आहे. यातून एबीपी माझा कोणताही दावा करत नाही.)

महत्त्वाच्या बातम्या