Navratri 2024 Naivedya : अवघ्या देशभरात 3 ऑक्टोबरपासून शारदीय नवरात्रीचा उत्सव (Shardiya Navratri 2024) सुरू झाला आहे. यामध्ये नऊ दिवस शक्तीच्या नऊ वेगवेगळ्या रूपांची पूजा केली जाते. असे मानले जाते की, देवीच्या प्रत्येक रूपाला तिचा आवडता नैवेद्य अर्पण केल्याने सर्व इच्छा पूर्ण होतात आणि देवीचा आशीर्वाद प्राप्त होतो. जाणून घ्या नवरात्रीच्या नऊ दिवसांसाठी नऊ प्रकारचे नैवेद्य. यादी सेव्ह करून ठेवा, प्रत्येक नैवेद्याचे महत्त्व जाणून घ्या..
देवीच्या नऊ रूपांना समर्पित नैवेद्याची यादी
नवरात्रीचा उत्सव शक्तीच्या नऊ रूपांना समर्पित आहे. अश्विन महिन्यात साजऱ्या होणाऱ्या या नवरात्रीला शारदीय नवरात्र म्हणतात. या नऊ दिवसांत देवीने वेगवेगळी रूपे घेऊन असुरांचा वध करून जगाचे रक्षण केले, असे मानले जाते. त्यामुळे या दिवशी वेगवेगळ्या दिवशी देवीच्या नऊ रूपांची पूजा केली जाते. घरच्या मंदिरात देवीची घटस्थापना केली जाते, खऱ्या भक्तीने पूजा केली जाते. या नऊ दिवसांत देवीच्या विविध रूपांना विविध प्रकारचा नैवेद्य दाखवला जातो. असे मानले जाते की, यामुळे देवी प्रसन्न होते आणि भक्तांना आशीर्वाद देते. त्यामुळे नवरात्रीच्या नऊ दिवसांमध्ये तुम्ही कोणत्या दिवशी कोणते नैवेद्य अर्पण करावेत? याची यादी आम्ही तुम्हाला सांगणार आहोत. ते लिहून किंवा सेव्ह करून ठेवा, जेणेकरून तुम्ही दररोज देवीला तुमचा आवडता नैवेद्य अर्पण करू शकता.
नवरात्रीच्या काळात देवीसाठी नऊ दिवस नऊ प्रकारचे नैवेद्य!
पहिला दिवस- देवी शैलपुत्री - शुद्ध तुपापासून बनवलेली मिठाई
नवरात्रीचा पहिला दिवस देवी मातेच्या शैलपुत्री रूपाला समर्पित आहे. हिमालयाचा पर्वतराजाच्या घरी जन्म झाल्यामुळे मातेच्या या रूपाला शैलपुत्री म्हणतात. या रूपात मातेच्या एका हातात त्रिशूळ आणि दुसऱ्या हातात कमळ आहे. ती बैलावर स्वार होते. मातेचे हे रूप गाईच्या दुधापासून बनवलेल्या शुद्ध तुपापासून बनवलेली मिठाई अर्पण करायला खूप आवडते. असे मानले जाते की हे देवीला अर्पण केल्याने माणूस नेहमी निरोगी राहतो.
दुसरा दिवस- देवी ब्रह्मचारिणी - साखर आणि पंचामृत
नवरात्रीचा दुसरा दिवस ब्रह्मचारिणी मातेला समर्पित आहे. देवीचे हे रूप पांढरे वस्त्र परिधान केलेले असून एका हातात रुद्राक्ष जपमाळ आणि दुसऱ्या हातात कमंडल आहे. या देवीच्या रूपाला साखर आणि पंचामृत अर्पण केले जाते. देवीला हे अर्पण केल्याने दीर्घायुष्य लाभते, असे मानले जाते.
तिसरा दिवस - देवी चंद्रघंटा - खीर किंवा दुधापासून बनवलेली मिठाई
नवरात्रीचा तिसरा दिवस चंद्रघंटा मातेला समर्पित आहे. देवीच्या या रूपाला दहा हात आहेत, ज्यामध्ये तिने वेगवेगळी शस्त्रे धारण केली आहेत आणि आई सिंहावर स्वार होते. देवीच्या डोक्यावर अर्धचंद्र आहे, त्यामुळे या रूपाला चंद्रघंटा म्हणतात. देवीच्या या रूपाला खीर किंवा दुधापासून बनवलेली मिठाई अर्पण करावी. असे मानले जाते की असे केल्याने जीवनातील सर्व संकटे दूर होतात आणि धन-समृद्धी मिळते.
चौथा दिवस- देवी कुष्मांडा - मालपुआ
नवरात्रीचा चौथा दिवस कुष्मांडा मातेला समर्पित आहे. कुष्मांडा देवी ही जगाची माता मानली जाते, म्हणजेच ज्याने हे जग निर्माण केले. देवीच्या या रूपाला मालपुआ अर्पण करावा. याद्वारे बुद्धी आणि ज्ञान प्राप्त होते.
पाचवा दिवस- देवी स्कंद माता - केळी
नवरात्रीचा पाचवा दिवस स्कंद मातेला समर्पित आहे. स्कंद कुमार म्हणजेच भगवान कार्तिकेयची माता असल्यामुळे देवीच्या रूपाला स्कंदमाता म्हणतात. या रूपात कार्तिकेय देवीच्या मांडीवर बालस्वरूपात विराजमान आहे. देवीचे हे रूप केळी खायला खूप आवडते.
सहावा दिवस- देवी कात्यायनी - मध आणि गोड पान
नवरात्रीचा सहावा दिवस कात्यायनी मातेला समर्पित आहे. देवीला चार हात असून ती सिंहावर स्वार आहे. देवीचे हे रूप अतिशय सुंदर आणि मनमोहक आहे. मातेच्या या रूपाला मध आणि गोड पान अर्पण करावे. असे मानले जाते की हे अन्न अर्पण केल्याने सौंदर्य वाढते.
सातवा दिवस- देवी कालरात्री - गुळापासून बनवलेली मिठाई
नवरात्रीचा सातवा दिवस देवी कालरात्रीला समर्पित आहे. या रूपात देवीने शुंभ आणि निशुंभ या राक्षसांचा वध केला होता. देवीच्या या रूपाला गूळ किंवा गुळापासून बनवलेली मिठाई अर्पण करावी. असे मानले जाते की असे केल्याने जीवनातील सर्व समस्या दूर होतात आणि जीवनात सर्व काही शुभ होते.
आठवा दिवस- देवी महागौरी - नारळ
नवरात्रीचा आठवा दिवस माता महागौरीला समर्पित आहे. मातेच्या या रूपाचा रंग अतिशय पांढरा आहे, म्हणून तिला महागौरी म्हणतात. देवीच्या या रूपाला नारळ किंवा नारळापासून बनवलेली मिठाई अर्पण करावी.
नववा दिवस- देवी सिद्धिदात्री - खीर, पुरी किंवा शिरा
नवरात्रीचा नववा दिवस माता सिद्धिदात्रीला समर्पित आहे. तिला सर्व प्रकारच्या सिद्धी देणारी देवी म्हटले जाते. देवीच्या या रूपाला खीर, पुरी आणि शिरा अर्पण करावा.
हेही वाचा>>>
Health: नवरात्रीचं निमित्त उत्तम, शरीर करा डिटॉक्स! विषारी पदार्थ टाका काढून, 'या' पद्धतींचा अवलंब करा
(टीप : वरील सर्व गोष्टी माहिती म्हणून वाचकांपर्यंत पोहोचवत आहोत. एबीपी माझा यातून कोणताही दावा करत नाही. )